عزا باشد یا عروسی فرقی ندارد، مرغ ، غذای همیشه حاضر سفرههای ایرانی است، پروتئینی که از لحاظ قیمت و دسترسی جایگزینی برای آن نیست.
اما آشفتگی این روزهای بازار ، باعث شده مرغ هم از سفرهها پَر بکشد .
در چند روز گذشته بازار مرغ خوزستان ، با کمبود و گرانی دست به گریبان است.
ویترین مرغ فروشیها بر طبل کمبود میزنند و قیمتها برخلاف آنچه مصوب کشور است (۳۱ هزار تومان) ، بیش از ۳۴ هزارتومان در خرده فروشیهای اهواز فروخته میشود.
کاهش جوجهریزی در ماههای گذشته و افزایش چشمگیر تقاضا تعادل بازار را بر هم و بر نوسانات آن دامن زده است.
تولید کنندگان مرغ خوزستان، زمان بر بودن کسب مجوز جوجه ریزی از سامانه سماسط، تاخیر در دریافت سهمیه دولتی نهاده و گرانی و شفاف نبودن قیمت جوجه یک روزه را از مهمترین علتهای کمبود مرغ در بازار میدانند.
اما فروشندگان دلیل این افزایش قیمت را به عواملی همچون کمبود عرضه در بازار واختلاف قیمت مرغ زنده و کشتار و نقش دلالها نسبت میدهند.
توان تولید مرغ خوزستان بیش از دو برابر ظرفیت فعلی است
مدیر عامل اتحادیه تعاونی مرغداران اهواز با بیان این که خوزستان نهمین تولید کننده مرغ کشور است گفت: با جوجه ریزی ۵/ ۷ میلیون قطعه درماه میتوان نیاز مرغ استان خوزستان را تامین کرد.
علی مراد محمدی راه اندازی سامانه سماسط را باعث ایجاد وقفه در تولید مرغداریهای خوزستان اعلام کرد و گفت: مرغدار برای آن که جوجه ریزی را آغاز کند باید در سامانه سماسط ثبت نام کند و مجوز جوجه ریزی بگیرد؛ اما این سامانه باعث وقفه در تولید مرغداریهای خوزستان شده و ظرفیت تولید را به نصف تقلیل داده است.
وی اذعان داشت: در حال حاضر ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار قطعه جوجه ریزی در استان انجام میشود در حالیکه تا پیش از راه اندازی سامانه سماسط به صورت هفتگی ۱ میلیون ۵۰۰ هزار قطعه جوجه ریزی انجام میگرفت.
وی در ادامه داد: هر مرغدار ۱۰ روز پس از اتمام جوجه ریزی امکان جوجه ریزی مجدد دارد در حالیکه در این سامانه با توجه به سهمیه استان ، روزانه تنها امکان صدور مجوز جوجه ریزی به ۵ نفر داده میشود و عملا ً فاصله دو جوجه روزی با ۸۰ روز تاخیر انجام میگیرد. (اگر مرغداری ۶ بار در سال جوجه ریزی انجام میداد حالا امکان ۳ بار جوجه ریزی برایش فراهم است ).
وی در ادامه افزود : تاخیر ۸۰ روزه بین دو جوجه ریزی برای استانی که تقاضای مرغ بیشتری در بازار دارد معنا ندارد.
محمدی اضافه کرد: در حال حاضر تامین نهاده (دان) مورد نیاز مرغداریها، با تاخیر صورت میگیرد و مرغدار از زمانی که در سامانه بازارگاه ثبت نام میکند تا وقتی که ذرت و سویا دولتی به دستش میرسد ۳۵ روز از جوجه ریزی گذشته است و مرغدار مجبور می شود یک دوره دان آزاد تهیه کند تا نهاده دولتی به دستش برسد.
وی مانع دیگر تولید مرغ را قیمت جوجه یک روزه دانست و گفت: بر اساس اعلام شرکت پشتیبانی دام قیمت جوجه یک روزه ۶ هزار تومان اعلام شد در حالیکه مرغدار قیمت جوجه یک روزه را ۸ تا ۱۱ هزار تومان تهیه میکند.
وی در ادامه گفت: هزینههای تولید هر روز بیشتر میشود و باید قیمتها شفاف سازی شود که یک مرغدار برای آنکه یک جوجه ۳۰ گرمی به یک مرغ ۵ /۲ کیلویی تبدیل شود چقدر هزینه میکند؟
محمدی در ادامه گفت: در ۲۰ روز گذشته شیوع بیماری در برخی مرغداریها تلفاتی را به دنبال داشته که این عامل هم بر کمبود مرغ در بازار تاثیر گذار بوده است.
مدیر عامل تعاونی مرغداران اهواز در ادامه گفت: با تمام موانع تولیدی که از آن یاد شد مرغدار موظف است ۹۰ درصد مرغ تولیدی را به کشتارگاه بدهد و در غیر این صورت متخلف شناخته و به تعزیرات معرفی میشود و نظارت در این حوزه به عهده جهاد است.
وی با بیان اینکه در بیشتر شهرهای ایران اختلاف بین مرغ زنده و کشتار بین ۷ هزار تا ۹ هزار تومان است گفت: در خوزستان اختلاف قیمت مرغ زنده و مرغ کشتار حدودا ۱۰ هزار تومان است.
محمدی گفت : مرغی که از تمام اجزایش استفاده میشود و حتی از روده اش پودر گوشت تهیه میشود و دوریز قابل توجهی ندارد چرا باید ۲۵ درصد افت کشتارگاه برایش محاسبه شود.
وی مهمترین عامل برای رسیدن به تعادل در بازار مرغ را استفاده از تمام ظرفیت های استان اعلام کرد و گفت: واردات بی رویه مرغ یخ زده به تولید کننده ضرر خواهد رساند.
بازار خوزستان روزانه به ۴۲۰ تا ۴۵۰ تن مرغ زنده نیاز دارد
مسئول انجمن صنفی کشتارگاههای استان خوزستان بابیان اینکه برای رسیدن به نقطه تعادل در بازار مرغ خوزستان نیاز به تولید روزانه ۴۲۰ تا ۴۵۰ تن مرغ زنده میباشد، گفت: در چند روز گذشته روزانه تنها ۱۷۰ تا ۱۶۰ تن مرغ زنده، درب کشتارگاه عرضه شده است.
مسعود باغدار گفت: روز گذشته مرغ زنده کیلویی ۲۴ هزار تومان از تولید کننده خریداری شد و این درحالی است که اگر با این قیمت خریداری نشود، عرضه از میزان فعلی هم کمتر خواهد شد.
وی گفت: مرغ زنده در خط تولید کشتارگاه برای تبدیل شدن به مرغ مورد نیاز مصرف کننده (کشتار) با میزان افت حدوداً ۲۵ درصد رو به روست.
وی در توضیح افت ۲۵ درصدی کشتارگاه گفت: بخشی از آلایشهای مرغ مثل جگر، سنگدان و دل مرغ قابل فروش است، اما قسمتهایی دیگری از مرغ که همان ۲۵ درصد افت را تشکیل میدهد مثل امعا و احشا به سیستم تبدیل ضایعات وارد شده و پس از ۱۰ ساعت پخت از هر ۸ کیلو ۱ کیلو پودر گوشت تهیه میشود.
وی مهمترین دلیل کمبود و گرانی مرغ در خوزستان را نبود شفافیت اعلام کرد و گفت: در استان اصفهان سامانهای متشکل از جهاد کشاورزی، صمت، انجمن کشتارگاهها و اتحادیه مرغداران طراحی شده است که به روز همه مراحل تولید و عرضه کنترل میشود و این باعث شده قیمت مرغ در استان اصفهان تعادل داشته باشد.
وی قیمت ۲۱ هزار تومان برای هر کیلو مرغ زنده را عادلانه دانست و گفت: طبق فرمول قیمت گذاری کشوری با احتساب قیمت ۲۱ هزار تومان برای مرغ زنده و اضافه کردن ۸۰۰ تومان کارمزد کشتار و کسر ۲۵ درصد افت کشتارگاه به عدد ۲۹ هزار و ۶۶ تومان میرسیم و فروشنده خرد و جزء نیز حدوداً ۲ هزار تومان به این قیمت اضافه میکنند و قیمت نهایی مرغ برای مصرف کننده ۳۱ هزار تومان محاسبه میشود.