همانطور که پیش بینی میشد، هفتمین دور از مذاکرات که با پنج ماه تاخیر برگزار شده بود، نتیجه ای جز هیچ! در پی نداشت. باقری کنی رئیس تیم مذاکره کننده اعلام کرد که دیدارها خوب بوده است اما طرف اروپایی طرح پیش نویس ایران را زیاده خواهی و غیرقابل قبول اعلام کرد. مکرون رئیس جمهور فرانسه نیز اعلام کرد که مذاکرات وین بی نتیجه بوده است و طرفهای اروپایی حالا حالاها به میز مذاکرات بازنمی گردند.یک کارشناس مسائل سیاست خارجی معتقد است که برای مذاکره و توافق دو طرف باید انعطاف از خود نشان دهند که نه در تیم کنونی مذاکرات ایران و نه در طرف غربی در این مرحله ما شاهد انعطافی نیستیم.
حسن بهشتی پور کارشناس مسائل سیاست خارجی میگوید: ای کاش پیش نویسی که ایران به طرف اروپایی ارائه کرده بود را انتشار عمومی میکردند که متوجه شویم متن آن چه بوده است. طرف غربی گفته خواسته ایران زیاده خواهی است و مورد قبول ما نیست، اما برای قضاوت دقیقتر باید محتوا را بدانیم که ایران چه خواسته است. آیا موضوعات جدیدی در این پیش نویس مطرح شده است؟ آیا ایران تضمینی مانند لغو همه تحریمها برای برگشت خواسته است یا خیر، یا شاید هم موضوعاتی است که رسیدن به آن شبیه به معجزه است.
این کارشناس ادامه داد: طرف غربی گفته برویم و مشورت کنیم. اکنون بدی این ماجرا این است که دیگر هر تصمیمی بگیرند همه این کشورها باهم همراه هستند. یعنی در دوره ترامپ یک اختلافی میان اروپا و آمریکا بود ولی الان هر تصمیمی گرفته شود همه آنها باهم هم فکر خواهند بود و باهم نیز اجرایی خواهند کرد. اقداماتشان را نمیدانم، اما میدانم فشارهای بیشتر علیه ایران خواهد بود تا ایران شاید انعطاف نشان دهد. اما نمیدانیم این فشارها چه خواهد بود و تا اینجای کار اعلام کرده زیاده خواهی غیرقابل قبول است.
بهشتی پور با بیان اینکه در هر توافقی دو طرف باید از خود انعطاف نشان دهند، گفت: در دوره قبل برای برجام هم ایران و هم طرف اروپایی و آمریکایی از خود انعطاف نشان داد. یعنی حاضر شد کنترلهای چهارگانه که در برجام آمده بود را بپذیرد، آمریکا هم کوتاه آمد و غنی سازی ایران را به رسمیت شناخت. همین باعث شد راه باز شود و توافق حاصل شد. دو طرف باید انعطاف نشان دهند تا به توافق دست پیدا کنند.
رفع یک باره همه تحریم ها شدنی نیست
این کارشناس با اشاره به دیدگاه تیم مذاکره کننده ایران در این دور از مذاکرات، گفت: مهمترین مشکل ما مسئله رویکردها است. زمانی که ما میگوییم همه تحریمها آن هم به صورت یکجا باید لغو شود، یک رویکرد است که خب واقعا شدنی نیست. طرف مقابل از این تحریم به عنوان اهرم فشار علیه ایران استفاده میکند، آن وقت چطور انتظار داریم طرف مقابل همه این تحریمها را یکدفعه کنار بگذارد؟ با این رویکرد به جایی نخواهیم رسید.
وی افزود: باید فکر کنیم که چگونه در داخل تحریمها را کم اثرتر کنیم و از بیرون هم سعی کنیم به یک توافق برای برداشتن تحریمها برسیم. آقای ولایتی در دو دوره انتخابات قبل میگفت وقتی شما کالایی را که قیمت آن ۱۰۰ تومن یا ۲۰۰ تومن است را میگویید من هزار یا دو هزار تومن میخواهم، خب طرف هم میگوید وقتی نمیخواهی خرید کنی چرا وقت ما را میگیری. این حکایت از این داشت که هر چیزی در همان حد و حدود خود باشد. دو طرف باید در مذاکره به سمت همدیگر حرکت کنند و ضمن رعایت خطوط قرمز، انعطاف پذیری هم داشته باشند. اکنون دو طرف این انعطاف پذیری را ندارند.
میگویند سختی بکشید تا اوج بگیرید شاید کسی نخواهد اوج بگیرد
وی ادامه داد: شرایط موجود فقط ما را از لحاظ اقتصادی در شرایط بدتری قرار میدهد و متاسفانه ارزیابی هم نداریم که بدانیم تا کی این روند ادامه دارد. اقتصاد دستوری نیست و واکنش طبیعی نسبت به تصمیمات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است و با دستور نمیتوان اقتصاد را سامان داد.
بهشتی پور در پایان تاکید کرد: همان زمانی که مذاکرات شروع شد نیز گفتم این دور از مذاکرات سخت و طولانی خواهد بود و پیش بینی میشود که همچنان ادامه خواهد داشت و فشار این طولانی شدن روند روی مردم ایران است. میگویند سختی بکشید تا اوج بگیرید، شاید واقعا کسی نخواهد که اوج بگیرد. آقای قالیباف هم گفته مردم حاضرند هزینه تصمیمات انقلابی ما را بدهند، واقعا یک همه پرسی چیست که برگزار نمیکنید تا ببینید ایا مردم حاضر به تحمل چنین شرایطی هستند یا خیر.