قلمنا – سید محمدحسین تقوی؛ بلبلی خوراکی اصیل در قم است که در گذشته‌های نه چندان دور جای تمام تنقلات امروزی را پر می‌کرد و طرفدارانش تمام اقشار مردم زن و مرد، پیر و جوان بودند؛ خوراکی‌ای که عکس تمام تنقلات امروزی مضر که نبود هیچ، سرشار از خواص هم بود.
بلبلی در اصل همان سنگک دم نکرده است که از گیاهی به اسم خلر یا سنگینک با ساقه‌های خوابیده یا پیچنده و ضعیف و با طول زیاد است که دارای برگ‌های نسبتا بزرگی هستند و ارقامی از آن وجود دارد که دارای ساقه ضخیم‌تر و بالارونده هستند.
گیاه خلر بیشتر در نقاط مرطوب و در پاییز کشت می‌شود، این گیاه در مقایسه با شبدر، یونجه، اسپرس و سایر گیاهان علوفه‌ای ارزش غذایی یکسانی داشته و پروتین آنها با توجه به مرحله‌ای از رشد که برداشت می‌شوند بین ۱۲ تا ۲۰ درصد متغیر است و به جهت اهمیتی که این گیاهان در میان گیاهان علوفه‌ای از نظر تغذیه دام، کاشت در اراضی کم بازده، مقاومت به سرما و کم آبی و همچنین نقشی که در حاصلخیزی خاک دارند، به صورت چند منظوره مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این گیاه را می توان در اکثر شرایط آب وهوایی به صورت دیم و آبی کشت نمود ولی بهترین شرایط آب و هوایی برای رشد خلر، مناطق معتدل و معتدل سرد است، گونه‌های مناسب این گیاه را می‌توان تقریبا در همه فصول سال به صورت کشت بهاره، تابستانه، پاییزه وهمچنین به صورت خالص ومخلوط با چاودار، جو و یولاف کشت کرد.
اگر به متون قدیمی نیز سری بزنیم خواهیم یافت که بلبلی در شهرهای دیگری از جمله اصفهان و مشهد که به آن ململی نیز می‌گفتند رواج داشته است ولی مرکزیت این خوراکی در قم بوده و تنها جایی که امروز اگرچه به سختی می‌توان به آن دست یافت همین شهر قم است.
اما امروز کوچه پس کوچه‌های شهر سوت‌وکور شده و دیگر فریاد داغ بلبلی در محله‌های قم طنین‌انداز نمی‌شود، فریادی که به دید برخی چنان چیز خاصی نبوده و در سیر تحولات، حذف آن عادی است ولی باید بدانیم که اگر به بلبلی آن طور که باید اهمیت داده می‌شد، امروز به عنوان یک نماد از شهر قم در کل کشور شناخته می‌شد.
منبع: ایسنا
