پارک ژوراسیک جایی است که قلب هر علاقه مند تاریخِ زمین را با خود همراه می‌کند. اما در همین پارک ژوراسیک هم مواردی بیش از بقیه جلب توجه می‌کنند، از جمله آن‌ها می‌توان به کوچکترین دایناسورهایی اشاره کرد که تا به حال کشف شده است. زمانی که ما در مورد دایناسورها می‌اندیشیم، عموما آن‌ها را موجوداتی بسیار بزرگ تصور می‌کنیم، اما باید بدانیم که بعضی از آن‌ها آنقدرها هم بزرگ و عظیم الجثه نبوده‌اند. همراه ما باشید تا ببینم دایناسورهای کوچک چگونه بوده‌اند و دایناسوری که به تازگی کشف شده است چقدر از کوچکترین دایناسورهای پارک‌های ژوراسیک کوچکتر است.
دایناسورهایی مانند ولاسیرپتر ، با وزن حدودا ۸۰ کیلوگرم اندازه‌ای به مراتب کوچکتر از یک انسان خردمند داشته‌اند. اما دایناسوری که به تازگی کشف شده است کوچکترین دایناسور شناخته شده است. سنگواره‌ای که به تازگی در شمال میانمار کشف شده است حدودا ۹۹ میلیون سال قدمت دارد و ظاهرا جمجمه یک دایناسور شبیه به یک پرنده است. به نظر می‌رسد اندازه آن در حدود یک مرغ مگس‌خوار بوده است.
حتی دیگر دایناسورهای کوچک، مانند میکروراپتور اندازه‌ای بیش از این مورد جدید داشته‌اند. این یافته جدید احتمالا وزنی با مقیاس گرم داشته است و می‌تواند شواهدی در مورد اینکه پرندگان تکامل یافتهِ دایناسورها هستند، برای دانشمندان ارائه دهد.
بیشتر پرندگان حلقه‌ای از استخوان دارند که چشم را حمایت می‌کند. معمولا استخوان‌هایی که آن حلقه را می‌سازند مربع و نسبتا ساده هستند. این یافته جدید، که به نام اوکلوس خائونجای شناخته می‌شود، حلقه مشابهی دارد، اما به جای مربع بودن، استخوان‌ها قاشق شکل هستند. تنها حیوانی که در حال حاضر شبیه به این نوع ویژگی‌ها شناخته شده‌است، انواع خاصی از سوسمارها هستند. استخوان‌های چشم به شکل مخروطی بوده است که به این معنی است که موجودات کوچک بینایی بسیار خوبی داشتند.
سنگواره کشف شده از دایناسور
جغدها نیز همان شکل مخروطی را دارند اما چشم آن‌ها متفاوت است. نوک مخروط‌ها باریک بوده است، و مقدار نوری که می‌توانسته وارد چشم شود را محدود می‌کرده است، که یعنی فعالیت موجود در طول روز بوده است. در آخر، به نظر می‌رسد که چشمانش به شکلی از حدقه بیرون زده‌اند که هیچ موجود زنده‌ای اینگونه نبوده است.
متاسفانه، از آنجایی که این فسیل فقط جمجمه است، تنها اطلاعات محدودی در مورد ظاهر و عملکرد بدن آن وجود دارد. برخی ویژگی‌های سنگواره شبیه به دایناسورها و برخی دیگر شبیه به پرندگان است. در حال حاضر، محققان نمی‌دانند که آیا مجموعه ویژگی‌هایی که آن‌ها مشاهده می‌کنند، به خاطر اندازه کوچک این موجود است یا بدلیل سبک زندگی خاص آن دوران بوده است. فک سنگواره دندان‌های زیادی (بیش از ۱۰۰ دندان) دارد که نشان می‌دهد، شکارچی بوده است و احتمالا از حشرات تغذیه می‌کرده است.
دکتر لوئیس چیاپپ، یکی از نویسندگان مطالعات اخیر در مورد این دایناسور کوچک اظهار داشت: «این کشف بسیار هیجان‌انگیز بود، زیرا به آن‌ها فرصت داد تا درباره حیوانات کوچکی که در جنگل‌های بارانی گرمسیری در زمان دایناسورها زندگی می‌کرده‌اند، بیشتر بدانند.» او این کشف را کشفِ جایگاه اکولوژیک ناشناخته نامیده است.
