خبرنگار کمتر هموطنی است، با پدیده تلخ سوانح جاده‌ای و از دست دادن عزیزان و وابستگانش در اثر تصادف وسایل نقلیه، بیگانه باشد.
مصیبت‌های دردناکی که گاه انگشت اتهام را روانه جاده مخصوص، گاهی متوجه ایمنی معابر و در مواردی بی‌احتیاطی رانندگان می‌کند.
بر اساس گزارش‌ها، برخی معابر شهری در نقش بسترهای مرموز تصادفات، جان و مال شهروندان را تهدید می‌کنند؛ معابری که شاید کمتر شهروندی، احتمال وقوع تصادفات سهمگین در آنها به مخیله‌اش خطور کند!
۲ هزار نقطه حادثه‌خیز در شهرها
در همین زمینه، سردار هادیانفر رییس پلیس راهور ناجا با اشاره به مرگ میانگین ۱۹ هزار و ۵۴۱ نفر در ۱۵ سال اخیر اظهار داشت: «به طور میانگین سالانه ۵۳۳ هزار تصادف در کشور روی می‌دهد، پنج هزار و ۲۰۰ نقطه حادثه‌خیز در کشور وجود دارد که سه هزار و ۲۰۰ نقطه مربوط به جاده و بقیه مربوط به شهرهاست و ۴۲ درصد تصادفات در نقاط حادثه‌خیز رخ می‌دهد.
اظهاراتی که نشان می‌دهد، با وجود نسبت حداقلی معابر شهری نسبت به محورهای مواصلاتی بین شهری، ۳۹ درصد نقاط حادثه‌خیز (دو هزار از پنج هزار و ۲۰۰ نقطه)، در درون شهرها شناسایی شده است، گزاره‌ای که ضرورت ساماندهی و رفع مخاطرات در معابر شهری را گوشزد می‌کند.
با این تفاسیر، آسیب‌شناسی وضعیت معابر در کلانشهرها از جمله تهران به عنوان پرترددترین مسیرهای ارتباطی درون شهری توجیه‌پذیر می‌شود.
خطر در بزرگراه‌های آزادگان، امام علی و یاسینی
در همین راستا، مدیرکل مهندسی و ایمنی ترافیک معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در گفت‌وگو با خبرنگار می گوید: نخستین اقدامی که در آذرماه ۱۴۰۰ به منظور کاهش آمار تصادفات انجام شد، پایشی درباره میزان فوتی‌های سطح شهر به ویژه در بزرگراه‌ها بود.
حسین حسینی‌نژاد اظهارکرد: بر این اساس بزرگراه آزادگان در رتبه نخست تعداد فوتی‌ها بر اثر تصادف قرار گرفت و پس از آن، بزرگراه‌های امام علی (ع) و شهید یاسینی در رتبه‌های دوم و سوم قرار داشتند.
وی درباره تفکیک آمار تصادفات سه بزرگراه مذکور، نیز گفت: طبق بررسی‌ها، درصد فوتی‌های عابرپیاده در بزرگراه آزادگان، بیشترین سهم را به خود اختصاص داد، درصد فوتی‌های موتورسیکلت سوار در بزرگراه امام علی (ع) و درصد فوتی‌های ناشی از تصادفات خودرو در بزرگراه شهید یاسینی نیز بیشترین سهم را در سال گذشته داشتند.
بازدیدهای میدانی شهرداری از محل تصادفات و حادثه‌خیز
مدیرکل مهندسی و ایمنی ترافیک معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران ادامه داد: پس از تهیه آمار فوتی‌ها و نحوه تصادفات با هماهنگی پلیس راهور، تیم‌های بازدید میدانی تشکیل شد تا به صورت روزانه در صحنه تصادف و نقاط حادثه خیز حضور پیدا کنند.
به گفته وی، پس از حضور در محل، تصمیمات فنی مهندسی و ایمنی در محل اتخاذ می‌شود و بلافاصله معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری منطقه درگیر ماجرای رفع نقص، اصلاح و ایمن‌سازی می‌شود یا با پشتیبانی معاونت مهندسی سازمان ترافیک، اقداماتی نظیر جداسازی با نیوجرسی بتنی، تفکیک مسیر معابر و بزرگراه، ساخت سرعت‌کاه و نصب علائم هشدار دهنده صورت می‌گیرد.
کاهش ۳۰ درصدی فوتی‌ها در نقاط حادثه‌خیز تهران
به گفته حسینی نژاد، بر اساس بازدیدهایی که در ماه‌های آذر، دی و بهمن ۱۴۰۰ انجام شد و با پیگیری‌های جدی و هماهنگی با مناطق برای اصلاح و ایمن سازی نقاط حادثه خیز، ۳۰ درصد آمار فوتی‌های ناشی از تصادفات نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۹ کاهش پیدا کرده است.
وی در تشریح برنامه‌های سال ۱۴۰۱ نیز ضمن اشاره به استمرار سیاست بازدید میدانی و اصلاح معابر حادثه‌خیز بیان می‌کند: برنامه‌های امسال نیز در همین راستا و ادامه اقدامات سال گذشته است، پس از ایام تعطیلات نوروزی از پنجم فروردین، نخستین بازدید منطقه‌ای از منطقه ۲۲ صورت گرفت و نقاط حادثه خیز شناسایی شد و در دستور کار اصلاح و ایمن سازی قرار گرفت.
مدیرکل مهندسی و ایمنی ترافیک معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران خاطرنشان کرد: اگر این مجموعه اقدامات با سرعت سال گذشته پیش رود، شاهد کاهش موثر و قابل قبولی در حوزه آمار تصادفات و فوتی‌های ناشی از آن در شهر تهران خواهیم بود.
خودروسازان به تکالیفشان عمل نکردند/ ثبت بیش از ۱۶۵ هزار تصادف جرحی در پایتخت
اما رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه امروزه تعداد زیادی از مردم بر اثر تصادفات رانندگی در جاده‌های کشور متحمل خسارات سنگین و بعضا غیر قابل جبران می‌شوند، گفت: متأسفانه شرکتهای خودروسازی به تکالیفشان در حوزه ایمنی عمل نکردند.
سید جعفر تشکری هاشمی در شصت و یکمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران در نطق پیش از دستور خود گفت: مطابق این آمار سهم فوتی ها به ترتیب شامل ۴۱ درصد عابران پیاده، ۳۸ درصد راکب موتورسیکلت، ۸ درصد سرنشینان خودرو، ۷ درصد راننده خودرو، ۶ درصد سرنشین موتورسیکلت بوده، این در حالی است که بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی نرخ مرگ و میر در سطح جهانی، عابران پیاده و دوچرخه سواران ۲۶ درصد از کل فوتی‌ها و استفاده کنندگان از وسایل نقلیه موتوری دو و سه چرخ ۲۸ درصد دیگر را شامل می شوند.
به گفته وی، اصلی ترین علت تصادفات در شهر تهران نیز با سهم ۶.۴۷ درصد مربوط به عدم توجه به جلو گزارش شده همچنین بیشترین آمار تصادفات فوتی شهر تهران بر حسب نوع معبر محل تصادفات مربوط به بزرگراه ها و خیابان های اصلی است.
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای شهر تهران ادامه داد: همچنین تعداد تصادفات جرحی شهر تهران، ۱۶۵ هزار و ۸۴ فقره در سال ۱۳۹۹ گزارش شده که بیشترین آمار فوتی در سال ۱۳۹۹ به ترتیب مربوط به مناطق ۴، ۱۵، ۱۹ و ۵ بوده است.
به گفته وی، مدت کوتاهی از ایام نوروز سال ۱۴۰۱ و تصادفات جاده ای تعطیلات نوروزی نگذشته است، که پزشکی قانونی، آمار اولیه جانباختگان تصادفات نوروزی، را بیش از یک هزار و ۱۰۰ نفر اعلام کرده، مطابق این گزارش در نوروز امسال به طور میانگین روزانه ۵۵ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست داده اند در حالی که این رقم در مدت مشابه سال قبل، روزانه ۴۹ نفر ثبت شده بود.
خودروسازان به تکالیفشان عمل نکردند
تشکری هاشمی تصریح کرد: آمارهای ارائه شده نشان می‌دهد دستگاه‌های مرتبط از قبیل وزارت صمت (شرکتهای سازنده خودروها)، وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور، قانون گذاران، شهرداری ها، پلیس، آموزش و پرورش و رسانه ها در کشور وظایف خود را در خصوص ارتقاء ایمنی حمل و نقل به درستی انجام نداده اند.
وی افزود: امروزه تعداد زیادی از مردم بر اثر تصادفات رانندگی در جاده‌های کشور متحمل خسارات سنگین و بعضا غیر قابل جبران می‌شوند. این امر باعث شده تا دست اندرکاران حمل و نقل، تمرکز ویژه‌ای بر موضوع ایمنی حمل و نقل داشته باشند. اما آنچه در این بین اهمیت دارد این است که سرمایه گذاری در راستای ارتقای ایمنی حمل و نقل در چه محورهایی باید صورت گیرد که ریشه یابی عوامل تصادفات یکی از گام های اساسی در انجام وظیفه نهادهای مسئول به وظیفه خود در قبال ایمنی حمل و نقل و ترافیک است.
این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه براساس الگوهای مهندسی ترافیک سه عامل اصلی بوجودآورنده تصادفات شامل عوامل انسانی، راه و محیط و وسائل نقلیه است تاکید کرد: عامل راه یک حوزه سخت افزاری است بصورتی که ایمن‌سازی راه‌های درون شهری موجب کاهش نرخ تصادفات و همچنین پیشگیری از بروز تصادفات سنگین در معابر درون شهری خواهد شد.
به گفته تشکری هاشمی، همچنین استفاده از علائم ترافیکی و هشدار دهنده براساس استانداردهای موجود در این حوزه موجب آگاهی بخشی به رانندگان و عابرین پیاده شده و از بروز تصادفات جلوگیری خواهد شد، یکی دیگر از مولفه های مربوط به راه‌های سطح شهر استفاده از تجهیزات به روز ترافیکی در راستای هوشمندسازی معابر به منظور اعمال قانون رانندگان متخلف می باشد که تاثیر بسزایی در کاهش جرایم و پیشگیری از تصادفات دارد.
وی اظهار کرد: خیابان هایی که برای عابران پیاده امن‌تر است، به دلیل سرعت کم، ایمن‌ترین خیابان ها برای رانندگان نیز است، هر چه سرعت وسایل نقلیه بیشتر باشد، شدت آسیب ها یا جراحات وارده بیشتر است لذا لازم است به سرعت طرح در معابر نیز توجه ویژه ای شود.
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران خاطرنشان کرد: عامل وسیله نیز به صنعت خودروسازی مرتبط است که صنایع خودروسازی باید از استانداردهای جهانی در ساخت و ساز استفاده کنند که متاسفانه خودروهای تولید داخلی فاصله بسیار زیادی با این استانداردها دارند، تردد خودورهای مستهلک و فرسوده در سطح شهر و همچنین تردد تعداد بالای موتورسیکلت های ناایمن و بطور کلی استانداردهای پایین وسائل نقلیه و تکنولوژی پایین تولید خودروها منجر به افزایش تصادفات و همچنین خسارات جانی ناشی از آن شده است.
به گفته وی، عامل انسانی نیز به عنوان متنوع‌ترین نقش، مرتبط با قانون گذار، مجری قانون و کاربر در سطوح مختلف است. بر اساس آمارها در بین این عوامل بیشترین سهم و دلیل تصادفات، مربوط به عامل انسانی است.
بر اساس آنچه مطرح شد، بازنگری در وضعیت ایمنی محورهای درون شهری، به عنوان یکی از وظایف شهرداری‌ها در سراسر کشور، می‌تواند سهم قابل‌توجهی در کاهش مرگ و میر بر اثر تصادفات شهری داشته باشد. سیاست ضروری و قابل تحسینی که از قرار معلوم، شهرداری تهران نیز برای آن آستین بالا زده و از این‌رو، انتظار می رود در ادامه شاهد آثار و نتایج این رویکرد و انتشار اخبار کاهش تصادفات در پایتخت باشیم.۵۲
