بر اساس آخرین بررسی مرکز پژوهش‌های غلات شرکت بازرگانی دولتی ایران، کیفیت انواع آرد و نان سنتی کشور در بهار امسال در وضعیت مطلوب قرار دارد. در این بررسی آمده است، نمونه انواع آردهای تولیدشده در کشور بر اساس پراکنش جغرافیایی، مورد آزمایش‌های تخصصی قرار گرفته‌اند و نتایج آزمایش‌ها که با توجه به درصدهای موجود رطوبت، خاکستر در ماده خشک، پروتئین، گلوتن مرطوب و ابعاد و اندازه ذرات استخراج شده‌اند، بیانگر کیفیت خوب این محصول برای مصرف واحدهای نانوایی سنتی در سراسر کشور است.
کیفیت نان افت کرده؟
نتایج ارزیابی کارشناسی مرکز مذکور از کیفیت نان‌های سنتی شامل سنگگ، بربری، تافتون و لواش در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۱ بوده است که بر مبنای آن، کیفیت نان‌های تولیدی کشور با استاندارد ۲۶۲۸ منطبق بوده و با قرار گرفتن میانگین نمره کیفیت در محدوده ۸۶ تا ۱۰۰ از وضعیت مطلوبی برخوردارند.محسن لزومیان، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان ایران، نیز بر کیفیت نان در کشور تاکید دارد.وی معتقد است؛ پس از اصلاح نظام یارانه‌ای آرد و نان، افت کیفی نان رخ نداده است. لزومیان تصریح کرد: کیفیت نان‌ها با توجه به کیفیت مناسب گندم داخلی و وارداتی در سطح مطلوبی قرار دارد.لزومیان ضمن رد افزایش شکایت مردم از کیفیت نان‌ها پس از اصلاح نظام یارانه‌ای آرد و نان، گفت: بر اساس نظارت مستمر اتحادیه‌های نان و اصناف، تخلفات موردی هستند و مشکلی حادی در زمینه کیفیت نان وجود ندارد.
حرف‌های ضدونقیض از کیفیت نان
این سخنان در حالی است که چندی پیش، بیژن نوروزمقدم، رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران، در گفت و گو با یکی از رسانه‌ها ضمن تائید کاهش کیفیت برخی از نان‌ها گفت: “کاهش کیفیت نان به دلایل زیادی همچون آرد، نوع نمک، افزودنی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مجاز و در نهایت ندادن نرخ جدید بستگی دارد. وقتی نانوا نتواند هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جانبی واحد صنفی خود را تامین کند، رغبت چندانی برای پخت نان باکیفیت ندارد.”علاوه بر آن، ایجاد صف‌های طولانی در نانوایی‌ها پس از اصلاح نظام یارانه‌ای در برخی از کالاهای اساسی و ایجاد موجی از گرانی‌ها در این کالاها، از دیگر دلایلی است که برای کاهش کیفیت نان مطرح می‌شود، چراکه شلوغی نانوایی‌ها به نانوا فرصت پخت کیفی نان را نمی دهد.
اجرای طرح نان کیلویی، کیفیت نان را کم می‌کند؟
موضوع دیگری که به اعتقاد برخی از کارشناس؛ افت بیشتر کیفیت نان را به دنبال خواهد داشت، اجرای طرح ” نان کیلویی” است. موضوع فروش نان در کشور به صورت کیلویی با عنوان «طرح مهیا» مطرح شده که با توجه به تخلفات کم فروشی برخی از نانوایی‌ها پیشنهاد شده است، نان به صورت کیلویی در کشور فروخته شود.
این نگرانی وجود دارد که اگر نان به صورت کیلویی به فروش برسد، نانوا پخت نان را کامل نکنند و نان خمیر را برای افزایش وزن و بها، به دست مصرف کننده بدهد که در پی آن کیفیت نان پایین خواهد آمد.
بهبود کیفیت نان تنها در فضای رقابتی امکان پذیر است
به هر روی، افت کیفت نان بعد از اجرای اصلاح نظام یارانه ای آرد و نان اتفاق افتاد باشد یا نه!، کارشناسان بر این باورند؛ بهبود وضعیت تولید نان تنها زمانی محقق خواهد شد که فضای رقابتی ایجاد شود. هر زمان که فضای رقابتی برای تولید نان بین نانوایان ایجاد شود کیفیت و کمیت آن بالاتر خواهد رفت، ضمن اینکه، ایجاد رقابت در نان موجب خروج نانوایان متخلف از چرخه خواهد شد.
ایجاد رقابت بین نانوایان با درجه‌بندی نانوایی‌ها و تعیین قیمت نان بر اساس کیفیت امکان‌پذیر است. با نوشتن آیین نامه در این زمینه می‌توان نانوایی‌ها را درجه بندی و قیمت نان در هر درجه را مشخص کرد.اگر تمام نان‌ها به یک شکل نرخ‌گذاری شود و تفاوتی بین نانوایی‌ها نباشد، تمایلی برای رقابت بین نانوایی‌ها وجود ندارد و در این میان کیفیت نان نه تنها بهبود پیدا نخواهد کرد، بلکه افت نیز خواهد داشت.
