ایسنا به نقل از رویترز، بر اساس بیانیه‌ای که از سوی دفتر ریاست جمهوری ترکیه منتشر شد، اردوغان در جریان این گفتگو اعلام کرده که «از همکاری همه طرف‌ها برای یافتن راه حلی در این موضوع اطمینان دارد… و با همکاری همه طرفهای ذیربط، تدابیر لازم را برای حل این مشکل و اجرای توافق استانبول در موضوع صادرات غلات، به اجرا خواهد گذاشت».
اردوغان که از زمان آغاز حملات روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه پیوسته میان دو طرف درگیری به عنوان میانجی عمل کرده، همچنین اعلام کرده است که حل و فصل موضوع توافقنامه صادرات غلات، می‌تواند راهی برای تشویق دو طرف این درگیری برای بازگشت به مذاکرات صلح باشد.
برخلاف خوشبینی آنکارا نسبت به آینده این توافق، در بیانیه‌ای که عصر سه‌شنبه از سوی کرملین دربارۀ گفتگوی تلفنی اردوغان و پوتین منتشر شد، آمده است که «در جریان این گفتگوی تلفنی، رئیس جمهور روسیه دریافت ضمانت‌های واقعی را “ضروری” دانسته تا هم از پایبندی کامل کی‌یف به این توافق اطمینان حاصل شود و هم اینکه از کریدور انسانی ایجاد شده برای صادرات غلات، برای اهداف نظامی استفاده نگردد».
در ادامه بیانیه، کرملین تاکید کرده است که «تنها پس از دریافت چنین ضمانت‌هایی است که می‌توانیم از سرگیری کارها در چارچوب توافقنامه غلات را بررسی کنیم.»
ولادیمیر پوتین به رجب طیب اردوغان گفت که کی‌یف باید «ضمانت‌های واقعی» ارائه کند که از کریدور دریای سیاه که به عنوان بخشی از قرارداد غلات استانبول ایجاد شده در فعالیت‌های نظامی خود استفاده نخواهد کرد.
رئیس‌جمهور روسیه گفت: «لازم است تحقیقات دقیقی درباره این حادثه انجام شود و همچنین تضمین‌های واقعی از کی‌یف مبنی بر رعایت دقیق توافق‌های استانبول، از جمله عدم استفاده از کریدور بشردوستانه برای اهداف نظامی، دریافت شود».
پوتین افزود: روسیه تنها در این صورت به بازگشایی این کریدور فکر می‌کند.
وی همچنین اشاره کرد که بخشی از این معامله که شامل رفع محدودیت‌ها بر صادرات کشاورزی و کودهای شیمیایی روسیه بود، هرگز اجرا نشد.
طی ۴۸ ساعت گذشته، دو گفتگوی تلفنی دیگر نیز میان مقامات دو کشور روسیه و ترکیه در موضوع صادرات غلات اوکراین انجام شده است.
بر اساس بیانیه ارتش روسیه، در این مدت سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه بصورت تلفنی با خلوصی آکار همتای ترک خود و سرگئی لاوروف، رئیس دیپلماسی روسیه با مولود چاووش اوغلو همتای خود گفتگو داشته است و طرفهای روس در جریان هر دو گفتگو نیز بر ضرورت دریافت «ضمانت‌های قابل اعتماد» برای از سر گیری اجرای این توافق تاکید کرده‌اند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین گفته است که جهان باید قاطعانه به هرگونه تلاش روسیه برای اخلال در کریدور صادرات غلات اوکراین پاسخ دهد، زیرا علیرغم تعلیق مشارکت مسکو در توافق با میانجیگری سازمان ملل، کشتی های بیشتری در حال بارگیری هستند.
زلنسکی در یک سخنرانی ویدئویی اواخر شب سه‌شنبه گفت که کشتی‌ها به لطف کار ترکیه و سازمان ملل همچنان با محموله از بنادر اوکراین خارج می‌شوند. زلنسکی گفت: «اما یک دفاع قابل اعتماد و طولانی مدت برای کریدور غلات مورد نیاز است.
زلنسکی گفت: «روسیه باید به وضوح آگاه شود که پاسخ سختی از جهان به هر اقدامی برای اختلال در صادرات مواد غذایی ما دریافت خواهد کرد.» “در اینجا به وضوح زندگی ده ها میلیون نفر مورد بحث است.”
هدف از قرارداد غلات کمک به جلوگیری از قحطی در کشورهای فقیرتر با تزریق بیشتر گندم، روغن آفتابگردان و کود به بازارهای جهانی و کاهش افزایش چشمگیر قیمت ها بود، حملات روسیه سطح قبل از جنگ ۵ میلیون تن صادراتی از اوکراین در هر ماه را هدف قرار داد.
هماهنگ کننده صادرات غلات و کود تحت این توافق روز سه شنبه در توییتر گفت که انتظار دارد کشتی های بارگیری شده روز پنجشنبه بنادر اوکراین را ترک کنند. الکساندر کوباکوف، وزیر زیرساخت اوکراین در توییتر گفت که انتظار می‌رود هشت کشتی روز پنجشنبه از این کریدور عبور کنند.
روسیه شنبه گذشته پس از متهم کردن کی‌یف به حمله با هواپیمای بدون سرنشین به ناوگان دریایی این کشور در کریمه، اعلام کرد که توافق با اوکراین در موضوع صادرات غلات را به حالت «تعلیق» درخواهد آورد.
توافق استانبول برای صادرات غلات اوکراین در ۱۹ ژوئیه تحت حمایت ترکیه و سازمان ملل به امضای طرفین این درگیری رسید و هدف از امضای آن، جلوگیری از وقوع یک بحران غذایی جهانی بود که بویژه آفریقا را تحت تاثیر قرار می‌داد.
تاریخ اجرای این قرارداد در ۱۹ نوامبر به پایان می‌رسد و مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه اعلام کرد که اردوغان به زودی در همین رابطه با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین دیدار خواهد کرد.
امضای این قرارداد، امکان صادرات حدود ۱۰ میلیون تن از غلات اوکراین را که از زمان آغاز جنگ در بنادر اوکراین گیر کرده بود، فراهم کرد.
روسیه علاوه بر متهم کردن اوکراین در ماجرای حمله به ناوگان دریایی این کشور در کریمه، می‌گوید که این عملیات با حمایت کارشناسان بریتانیایی طراحی شده است.
اوکراین این اتهامات را رد کرده و می‌گوید که مسکو به این «بهانه‌های دروغین» روی آورده تا توافق غلات را به حالت تعلیق درآورد. بریتانیا نیز هرگونه مشارکت در این حمله را تکذیب کرده است.
