تراز تجاری منفی ماند
آمار گمرک نشان می‌دهد که میزان تجارت خارجی در هفت ماهه امسال به لحاظ ارزشی نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۱۰ درصد افزایش داشت، اما از لحاظ وزنی بیش از ۱۷٫۶ درصد کاهش یافت.بر اساس آمار گمرک، تراز تجاری هفت‌ماهه کشور سه میلیارد و ۳۲۱ میلیون دلار منفی و به نفع واردات است. این در حالی است که تراز تجارتی ایران در سه ماهه ابتدایی سال جاری مثبت بود، اما در چهار ماه به صفر و در دوماهه پایانی واردات گوی سبقت را از صادرات ربود.
افزایش ۱۰ درصدی تجارت خارجی به لحاظ ارزشی را نمی‌توان اقدام مهمی در نظر گرفت. چرا که افزایش ارزشی تجارت خارجی ایران متأثر از تورم جهانی بود. از سوی دیگر اتفاق درخور توجهی در بخش سبد صادراتی ایران رخ نداد. چرا که اقلام صادراتی ایران دارای تنوع خاصی نیست و عمدتاً مشتقات و فرآورده‌های نفتی هستند.لازم به ذکر است که پروپان مایع‌شده، متانول، بوتان مایع‌شده، پلی‌اتیلن گرید فیلم، قیر نفت، گاز طبیعی مایع‌شده، اوره، سایر اوره، شمش از آهن و فولاد غیر ممزوج و سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین ۱۰ قلم اول کالاهای صادراتی بودند.
مقاصد صادراتی محدود ماند
کشورهای مقصد صادراتی ایران نیز همچنان با همان تعداد معدود گذشته انجام گرفت. کشور چین، عراق، امارات، ترکیه و هند را می‌توان به عنوان پنج کشور عمده صادراتی ایران برشمرد.بررسی وضعیت شرکای تجاری ایران نشان می‌دهد که ایران نتوانسته در گسترش و توسعه روابط با کشورها گام قابل‌توجهی بردارد و تجارت با برخی از کشورها به دلیل هم‌جواری بوده تا مزیت‌های اقتصادی. به‌رغم اینکه کشورهای همسایه می‌توانستند یکی از بزرگترین مقاصد صادراتی ایران باشند اما در فهرست تجاری ایران جایگاهی ندارند. هر چند که در گذشته بارها زنگ خطر از دست رفتن بازارهای صادراتی کشورهای همسایه، توسط فعالان و صاحب‌نظران اقتصادی به صدا درآمده بود.
وعده رشد تجارت عملی شد؟
در حالی یکی از وعده‌های مهم ابراهیم رئیسی، رئیس دولت، رشد تجارت و افزایش سهم صادرات غیرنفتی به کشورهای همسایه حداقل به دو برابر بود اما آمارها نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری، تجارت ایران با ۱۵ کشور همسایه حدود ۱۸ درصد از لحاظ وزنی کاهش پیدا کرد.از سمت دیگر کاهش ۱۷٫۶ درصدی تجارت ایران به لحاظ وزنی را باید به معنای کاهش کالاهای صادراتی قلمداد کرد.
