از ابتدای پاییز ۱۴۰۱ واردات آیفون ۱۴ به بالا به شکل تجاری و مسافری به کشور ممنوع شد. این تصمیم باعث شد قیمت آیفون ۱۳ به دلیل داشتن رجیستری و گارانتی از آیفون ۱۴ و ۱۵ قاچاق گرانتر شده و در حال حاضر هم عدهای ترجیح میدهند با پول کمتر از آخرین تکنولوژی موجود استفاده کنند و در کنار آن با استفاده از یک موبایل ارزان قیمت سیم کارت خود را فعال کنند و با جدیدترین مدل آیفون به اینترنت یک موبایل ارزان متصل شوند و کارهای خود را پیش ببرند.
مدتی بعد هم سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت که بعید است تصمیم ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ به بالا عوض شود و ورود، استفاده، به کارگیری و فروش این موبایل ممنوع است. همچنین پیرو ابلاغیه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از هفته دوم مهر ماه فرایند جمع آوری گوشیهای آیفون قاچاق ۱۴ و ۱۵ از بازار آغاز شد.
پیامدهای ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و ۱۵
اما این ممنوعیت به گفته برخی فعالان بازار پیامدهایی هم داشته است. اول اینکه با توجه به رشد تکنولوژی، روشهای گوناگونی برای دور زدن سیستم رجیستری وجود دارد که عملاً آنتن را به آیفونها ۱۴ و ۱۵ بازمیگرداند و این ممنوعیت واردات بیشتر منجر به کاهش درآمد دولت شده و همچنین آسیب اقتصادی به واردکنندگان که از فرصت واردات این کالا محروم شدهاند، بههمراه داشته است. این وضعیت نگرانیهایی نسبت به آینده طرح رجیستری و از بین رفتن اثرات مثبت آن نیز ایجاد کرده است.از طرف دیگر با توجه به کاهش تولید آیفون ۱۳ بعد از تولید مدلهای جدید، ورود حجم زیاد آیفون ۱۳ که عموماً کارکرده، رفرش یا غیراصلی هستند، باعث متضرر شدن بخشی از مصرفکنندگان شده است.
موبایل رفرش چیست؟
در حال حاضر آیفونهای قبل از مدل ۱۴، اکثرا رفرش یا ریپک هستند. وقتی موبایل آیفون خراب میشود، فروشگاههای اپل در دنیا این موبایل را از مشتری میگیرند و یک محصول نو به آنها ارائه میدهند. بعد از مدتی وقتی دوره عرضه موبایلهای قدیمی تمام میشود، موبایلهایی که خراب شده بازسازی و با برچسب RF به معنی رفرش عرضه میشود. این محصول در بازار کشورهای دیگر هم عرضه میشود و قیمت آن پایینتر است. اما چون در ایران نمایندگی اپل وجود ندارد، این برچسب روی کالا تغییر میکند. البته این موبایلها تقلبی نیست و در خود شرکت اپل تولید شده، اما به هرحال رفرش است. نکته اصلی اینجاست که این موبایلها باید ارزانتر از کالاهای اصلی فروخته شود و مصرفکننده هم نسبت به این موضوع آگاه باید، اما این موضوع در موارد بسیاری رعایت نمیشود.
البته مشتری میتواند شماره سریال موبایل را در سایت اپل وارد کند، متوجه میشود کالا به سفارش کدام کشور و توسط چه کشور تولید کنندهای با در نظر گرفتن وضعیت گوشی (اکتیو یا نات اکتیو) تولید شده است.
حال با شروع سال جدید بازار شایعهها داغ شده و مجدد بحث رفع ممنوعیت آیفون مطرح شد که بلافاصه این خبر تکذیب و عنوان شد که تا این لحظه پیشنهادی در دولت برای رفع ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و ۱۵ مطرح نشده و تصمیم جدیدی برای واردات گرفته نشده است و باید منتظر ماند و دید آیا سال جدید تغییری در رویه فعلی ایجاد خواهد شد؟ برای مثال پیش از این انجمن واردکنندگان پیشنهاد داده بود تا برای جلوگیری از قاچاق واردات آیفون ۱۴ به شکل مسافری و محدود انجام شود. یکی از دلایل اصلی که برای ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و ۱۵ مطرح میشود، ارزبری بالای این محصول است و این در حالی است که در حال حاضر قیمت جهانی موبایل پرچمدار آیفون و سامسونگ، یعنی آیفون ۱۵ و اس ۲۴، تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد.