گروه سیاسی: «سهم‌خواهی» کلیدواژه‌ای است که این روزها همراه با گمانه‌زنی‌ها درباره کابینه مسعود پزشکیان به گوش می‌خورد.
در همین راستا، جواد هروی، سخنگوی حزب اعتدال و توسعه، به خبرگزاری خبرآنلاین درباره سهم‌خواهی ها گفت: «مسئله سهم‌خواهی یک امر کاملاً نکوهیده و زشت بر چهره سیاسی انتخابات ایران است و این امر زشت مادامی که حرکت عادی خودش را اینگونه طی می‌کند، نتیجه‌ای جز فساد و ناکارآمدی در پایان کار دولت‌ها نخواهد داشت. لذا بر اساس آن چیزی که مقام معظم رهبری هم اشاره فرمودند که انتخابات باید به گونه‌ای پیش برود که دولت‌های کارآمدی از آن خارج شوند، ما بسیار امیدواریم با عنایت به اینکه دکتر پزشکیان یک انسان کارشناس، فرهیخته، باتجربه و انسان آزاده‌ای است، این حریت و آزادگی خودش را در انتخاب کابینه خودش به دور از هر سهم‌خواهی در نظر بگیرد.»
وی درباره تصمیم ظریف، آذری جهرمی و محمد فاضلی برای عدم حضور در دولت، هم گفت: «بسیاری از کسانی که در دوران انتخابات تلاش می‌کردند، آقای ظریف و دوستان دیگر و خیلی از حضراتی که تلاش کردیم، نه به جهت سهم‌خواهی بود. لذا در آن مقطع زمانی همه عزیزانی که در بحث انتخابات ورود پیدا کردند، هدف‌شان پیروزی دکتر پزشکیان بود اما اینکه به دلیل دخالت در حضور در انتخابات، امروز طلب یک سهمی را بکنیم، این یک امر کاملاً غیراخلاقی است. لذا خیلی از دوستان ما پس از انتخابات، ضمن تبریک به دکتر پزشکیان، کنار گود نشستند و خودشان را از دخالت در امور و انتخاب و چینش کابینه برحذر کردند تا دکتر پزشکیان بتواند با فراغت خاطر و با اعمال نظر کارشناسانه، افراد ساعی و پرتوان را انتخاب کند.»
مشروح گفتگوی جواد هروی، سخنگوی حزب اعتدال و توسعه را در خبرگزاری خبرآنلاین می‌خوانید؛
*********
* آقای هروی، مسیر پیش روی دولت آقای پزشکیان با توجه به آن چیزی که از دولت آقای رئیسی دارد تحویل می‌گیرد را چقدر مسیر پر چالش و سختی می‌بینید و کابینه‌ای که در چنین شرایطی باید تشکیل شود باید چه شاخصه‌هایی داشته باشد؟
دولت چهاردهم با توجه به اینکه در یک فضای ملتهب و با سرعتی که باید به دلیل اضطرار از بحث انتقال دولت سیزدهم به چهاردهم باشد، با وجودی که از اهمیت بسیاری برخوردار است اما به دلیل ضیق وقت و سرعت تشکیل کابینه، با یک روند بسیار پرچالشی روبرو شده است. به این جهت که ما چه در بحث فضای داخلی و چه در فضای بین‌الملل دچار مشکلات عدیده‌ای هستیم و نارسایی‌های اقتصاد داخل، مباحثی که در معضلات داخلی داریم از یک سو و تعاملی که با کشورهای همسایه از یک طرف و کشورهای اروپایی و غرب از سوی دیگر داریم، همه اینها شاخصه‌های دولت چهاردهم را به شدت بالا می‌برد.
توقعی که مردم در انتخابات ریاست جمهوری نشان دادند و به خصوص اعتراضی که آن ۶۰ درصد رأی دهندگان نسبت به وضعیت موجود نشان دادند، همه اینها حاکی از این است که جامعه طلب یک فضای متناسب با شأن خودش و جامعه خودش را دارد که این متناسب‌سازی باید هم در بحث رفع مشکلات و تنگناهای معیشتی و اقتصادی بازار باشد و هم در بحث توافق‌های بین‌المللی.
دولت چهاردهم باید ایران را از وضعیت کنونی خارج کند
اینکه چگونه کابینه‌ای می‌تواند این خواسته‌ها را برطرف کند، طبیعتاً باید یک کابینه بسیار جسور، صاحب تجربه و خردمندی باشد. اینکه می‌گوییم کابینه باتجربه نه اینکه انسان‌های با سن بالا سکان وزارتخانه‌ها را در دست بگیرند بلکه هدف، استفاده از کارشناسانی است که خود آقای پزشکیان هم قولش را داده بودند. بنابراین فضای کنونی ما به دلیل رقابت‌های تنگاتنگی که با کشورهای همسایه از یک طرف و با کشورهای جهان چه در بازار اقتصاد و چه در معادلات سیاسی و چه حتی در مباحث و چالش‌های منطقه‌ای مثل غزه و مثل مباحث گروه‌های افراطی دینی در منطقه وجود دارد، حاکی از این است که دولت چهاردهم باید حداکثر توان خودش را جهت بکارگیری نیروهای توانمند و متخصص در هر عرصه به کار بگیرد.
اینکه شما می‌بینید که مدیرکل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ما حتی از قرائت صحیح یک عبارت آغاز سال نو هم برنمی‌آید، یک ورشکستگی عیان است، مباحثی هم که امروز در کف جامعه وجود دارد، گرانی، قیمت‌ها، مسائل اشتغال، مسائل اجاره بهای منزل و مسکن در چشم مردم آمده و دیده می‌شود. دکتر پزشکیان وعده داده که با پاکدستی خودش می‌تواند این مشکلات و چالش‌ها را از بین ببرد.
بنابراین باید برجسته‌ترین شاخص‌های علمی، برجسته‌ترین شاخص‌های تجربی، استفاده از صاحبنظران، دانشگاهیان، استفاده از افراد زبده و خبیر و خروج از نگرش‌های تحزبی، حزب‌گرایی، باندگرایی، قوم‌گرایی و قبیله‌گرایی باید در نظر گرفته شود. شاخصه‌های کابینه چهاردهم باید مبتنی بر نگرش‌های کارآمد، بازده بالا، صاحب تجربه بودن، انسان‌های کارآمد، انسان‌های کارشناس و نگرش‌هایی باشد که بتواند چرخ جامعه را به جلو برده و ایران را از وضعیت کنونی خارج کند.
چالش نگاه پارکینگی در دولت ها
* پس شما موافق حضور نیروهای جدید و جوان در دولت آقای پزشکیان هستید؟
من با اینکه بشود از نیروهای جوان‌تر و در واقع با رویکرد جوانگرایی استفاده شود، موافق هستم. ما اگر بتوانیم ترکیب صحیحی از جوانگرایی و تجربه‌گرایی داشته باشیم، حُسن کارآمدی دولت چهاردهم و تیزبینی دکتر پزشکیان خواهد بود. اینکه ما بخواهیم هر کسی از راه آمد را به ایشان تحمیل کنیم، طبیعتاً کابینه خوبی نخواهد بود. کابینه کارآمد این است که بتوان با توجه به جوانگرایی، تکیه داشتن به عناصر دانشگاهی، مراکز علمی و پژوهشی کشور، برجسته‌ترین افراد را که در آن مقوله صاحب‌نظر هستند، معرفی کرد.
متأسفانه ما تجربه خوبی در دولت‌های گذشته نداریم. یک وزیر در آنِ واحد سکان یک وزارتخانه را دارد و بعد از چند روز به وزارتخانه دیگری منتقل می‌شود. این عینِ ناکارآمدی است که در واقع دوتا وزارتخانه را یک انسان در آنِ واحد بتواند بچرخاند. در هیچ کجای دنیا چنین کاری نمی‌کنند که ما می‌کنیم و این نشان می‌دهد بیشتر از آنکه نگرش‌های علمی، تخصصی و کارشناسانه ملاک باشد، مباحث باندی و حزبی مطرح است وگرنه چگونه ممکن است یک نفر وزیر یک وزارتخانه‌ای باشد، فردا صبح بشود وزیر وزارتخانه دیگری. در هیچ کجای دنیا چنین چیزی را نمی‌پذیرند.
بنابراین کارآمدی، تخصص، استفاده از نیروهای قابل که از نگرش‌های تحزبی خارج باشند، عالی است. یکی از مشکلاتی که ما همواره در کشورمان داریم، وجود «نگاه پارکینیگی» در کشور است، به گونه‌ای که دولتی که می‌آید، همه مدیران موجود را سوار اتوبوس کرده و به پارکینگ می‌آورد و یک گروهی را از پارکینگ برمی‌دارد و به داخل دولت می‌آورد.
کشور امروز طعم ثروت و قدرت را نمی‌چشد چون….
این نگاه زشت اما متأسفانه معمول و رایج باید ریشه‌کن شود. ما چون حزب به آن صورت نداریم که بخواهیم بگوییم بر اساس جریانات حزبی می‌شود تعادلی در نیروهای کابینه برقرار کرد، پس بنابراین باید آن چیزی که ملاک تعیین افراد در کابینه باشد، بیرون از تحزب‌گرایی، باید کارآمدی و قابلیت‌های لازم برای سکانداری هر تخصص است.
باید در وزارت نفت از انسان قابل و صاحب‌نظر استفاده کنیم، نباید دیگر در وزارت آموزش و پرورش اشتباهی که در دوران قبل کردیم و فردی را که دو روز سر کلاس نرفته، پنجاه‌تا دانش‌آموز را ندیده بر سر کار بگذاریم. نباید یک نفری که اصلاً از فرهنگ سردرنمی‌آورد، با چاپ و نشر کتاب آشنایی ندارد را وزیر فرهنگ می‌کنیم و یک نفری که اصلاً میراث فرهنگی نمی‌شناسد، با گردشگری ناآشناست را وزیر میراث فرهنگی می‌کنیم. علت اینکه متأسفانه توان این کشور از دست رفته، وکشوری که ۹ درصد منابع جهان را دارد و با یک درصد جمعیت جهان، امروز طعم ثروت و قدرت را نباید بچشد، همین چالش‌هایی است که در بحث تخصص داریم.
تلاش ظریف و افراد دیگر بخاطر سهم‌خواهی نبود
آقای ظریف، دکتر فاضلی، آقای آذری جهرمی، نقش خیلی مهمی در دوران تبلیغات انتخاباتی در ستاد آقای پزشکیان داشتند ولی خودشان رسما اعلام کردند در دولت نقشی نخواهند پذیرفت، شما کناره‌گیری این افراد را رویکردی درست و مسئولانه می‌دانید یا فکر می‌کنید حضور این چهره‌ها در دولت آقای پزشکیان برای پاسخدهی به یکسری از مطالبات مردم می‌تواند کمک‌کننده باشد؟
بسیاری از کسانی که در دوران انتخابات تلاش می‌کردند، آقای ظریف و دوستان دیگر و خیلی از حضراتی که تلاش کردند، به جهت سهم‌خواهی نبود. لذا در آن مقطع زمانی همه عزیزانی که در بحث انتخابات ورود پیدا کردند، هدف‌شان پیروزی دکتر پزشکیان بود اما اینکه به دلیل دخالت در حضور در انتخابات، امروز طلب یک سهمی را بکنیم، این یک امر کاملاً غیراخلاقی است. لذا خیلی از دوستان ما پس از انتخابات، ضمن تبریک به دکتر پزشکیان، کنار گود نشستند و خودشان را از دخالت در امور و انتخاب و چینش کابینه برحذر کردند تا دکتر پزشکیان بتواند با فراغت خاطر و با اعمال نظر کارشناسانه، افراد ساعی و پرتوان را انتخاب کند.
به نظرم اینکه این افراد الان کنار گود نشستند، نشان‌دهنده سعه صدر و بزرگواری این افراد است که امروز طلب پست نکردند و کریمانه امور را به دست دکتر پزشکیان واگذار کردند. بنابراین دکتر پزشکیان نمی‌تواند پس فردا مدعی باشد که کسانی که در انتخابات بودند بر او جهت اخذ مناصب و پست‌ها در دولت یا در حاشیه دولت فشار آوردند و من این امر را یک امر پسندیده می‌دانم.
ظریف، آذری جهرمی و فاضلی به دنبال سهم‌خواهی نیستند
* آیا یکی از دلایل کناره‌گیری آقای ظریف، آقای آذری جهرمی و دکتر فاضلی، می تواند بخاطر جلوگیری از فشار به دولت دکتر پزشکیان از جانب تندروها باشد و اینکه در روزهای رأی اعتماد مجلس به کابینه، یک مانع‌تراشی ایجاد نشود؟
تا آنجایی که من اطلاع دارم و با خصوصیات اخلاقی این بزرگواران آشنایی دارم، هیچ‌کدام در این حیطه قرار نمی‌گیرند که با چالش‌های موجود قهر کرده و به دنبال سهم‌خواهی باشند. هدف اینها این بود که دکتر پزشکیان پیروز شود و سپس با فراغ خاطر به انتخاب کابینه خودش بر اساس ملاک‌ها و شاخصه‌های علمی و کارشناسانه بپردازد.
بنابراین این حرکت را باید به فال نیک گرفت و اینکه افراد سهم‌خواهی نمی‌کنند، افراد مُبرّزی مثل دکتر ظریف یا آقای آذری جهرمی، نشان‌دهنده این است که دکتر پزشکیان فرصت لازم جهت بکارگیری نیروهای پرتوان را فارغ از فشارهای اطرافیان پیدا کرده است و اگر غیر از این بود باید هم این یاران را ملامت می‌کردیم و هم بر دکتر پزشکیان و کابینه چهاردهم افسوس می‌خوردیم در حالی که الان نشان می‌دهد که بسیاری از دوستان ما، نه اینکه کنار کشیدند، بلکه فضا را در اختیار دکتر پزشکیان گذاشته‌اند تا ایشان بر اساس وعده‌ای که به مردم داده با نگاه کارشناسانه کابینه خودش را از میان بهترین‌ها انتخاب کند.
سهم‌خواهی نتیجه‌ای جز فساد و ناکارآمدی در پایان کار دولت‌ها نخواهد داشت
* شما به سهم‌خواهی اشاره کردید؛ یکسری مباحث این روزها در قالب سهم‌خواهی از دکتر پزشکیان دارد مطرح می‌شود. این مسئله را چقدر جدی می‌بینید و فکر می‌کنید که می‌تواند یک چالشی برای دولت چهاردهم باشد؟
سهم‌خواهی در زمان شکل‌گیری کابینه‌ها در تاریخ ایران همیشه یک آفت بوده است. آفتی که متأسفانه در طی چهار سال ریاست جمهوری، همواره یک دولت را به مرز نابودی و فساد کشانده است. شاید مهمترین دلیل جریان فساد در دولت‌ها، همین بحث سهم‌خواهی آغازین در زمان تشکیل دولت‌ها و کابینه‌ها بوده است. من خودم به دلیل اینکه سالیانی چند در معاونت پارلمانی ریاست جمهوری کار می‌کردم، از نزدیک شاهد این قضایا بودم.
مسئله سهم‌خواهی یک امر کاملاً نکوهیده و زشت بر چهره سیاسی انتخابات ایران است و این امر زشت مادامی که حرکت عادی خودش را اینگونه طی می‌کند، نتیجه‌ای جز فساد و ناکارآمدی در پایان کار دولت‌ها نخواهد داشت. لذا بر اساس آن چیزی که مقام معظم رهبری هم اشاره فرمودند که انتخابات باید به گونه‌ای پیش برود که دولت‌های کارآمدی از آن خارج شوند، ما بسیار امیدواریم با عنایت به اینکه دکتر پزشکیان یک انسان کارشناس، فرهیخته، باتجربه و انسان آزاده‌ای است، این حریت و آزادگی خودش را در انتخاب کابینه خودش به دور از هر سهم‌خواهی در نظر بگیرد.
لذا خیلی از دوستان ما امروز هیچ انتظاری ندارند در حالی که دیروز می‌دویدند و تلاش‌های بسیاری و بی‌شائبه‌ای را هم انجام دادند اما عدم سهم‌خواهی و اینکه زنبیل در صف کابینه نگذارند، این فرصت را به دکتر پزشکیان می‌دهد که بهترین‌ها را انتخاب کند و پس‌فردا پاسخگوی مردم هم باشد چون مردم از او انتظار دارند که بر اساس وعده‌هایی که داده، به دور از سهم‌خواهی‌ها، به دور از تحزب و جریان‌های سیاسی، بهترین‌ها را انتخاب کند تا بتواند مشکلات جامعه را در اندک‌زمان ان‌شاءالله برطرف کند.
انتظار یک کابینه جناحی و ذهنی نداریم
حضور کدام چهره‌ها از دولت‌های اصلاحت و اعتدال در دولت دکتر پزشکیان می‌تواند به یک برگ برنده برای ایشان تبدیل شود؟
من تصور می‌کنم گمانه‌زنی‌های روزهای اخیر بسیار بسیار نسنجیده و نادرست است، به‌گونه‌ای که امروز از صبح تا همین الان شاید ده‌ها مورد بوده که به من مراجعه کردند و افراد مختلف را برای وزارتخانه را گفتند که کار تمام شده است. در حالی که اصلاً اینگونه نیست و اینها بیشتر مبتنی بر گمانه‌زنی‌های شخصی و حزبی است و اینکه طرفدارانی این را بر له یا علیه یک جریان دارند بیان می‌کنند.
من تصور می‌کنم تا زمان بیان انتخاب کابینه جدید و اعلام اسامی برای رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی، هر آنچه که در این زمینه گفته می‌شود، با قابلیت‌ها و توان دکتر پزشکیان کاملاً منافات دارد. ایشان انسان بسیار آزاده‌ای است و تصور می‌کنم به دور از جناح‌خواهی‌ها و سهم‌خواهی‌ها بتواند بهترین‌ها را انتخاب کند و کابینه‌ای مستقل و فراگیر، همان‌گونه که وعده داده را ان‌شاءالله به مجلس معرفی کند. در تمام وعده‌های انتخاباتی دکتر پزشکیان، کابینه فراگیر و فراجناحی بیان شده بود، بنابراین انتظار یک کابینه جناحی و ذهنی نداریم.
سنجش افراد مختلف و معتبر، امری مقبول و کاملاً پسندیده است
* یعنی افرادی که گمانه‌ها خبر از حضورشان در کابینه می‌دهد به شما مراجعه می‌کنند و می‌گویند کار تمام است یا اینکه یک لیست برای معرفی به شما می‌دهند؟
آن چیزی که این روزها در بازار سیاسی به صورت خیلی فراگیر وجود دارد، رد و بدل اطلاعات و گمانه‌زنی‌های مختلف در زمینه بکارگیری و معرفی افراد مختلف است. در این بازار خوب است که افراد مختلف مطرح شوند، شاخصه‌های مختلف بیان شود و افراد بر اساس شاخصه‌ها سنجیده شوند، چون سنجش افراد مختلف و معتبر، امری مقبول و کاملاً پسندیده است.
اما اینکه در نهایت کدام یک از این افراد بتوانند از دالان شاخصه‌ها موفق بیرون بیایند و مبتنی بر دیدگاه‌هایی که دکتر پزشکیان و جریانی که ایشان به مردم قول داده، آن بسیار مهم است؛ و گرنه امروز شاید ده‌ها نفر برای کابینه معرفی می‌شوند و افراد و گروه‌های مختلف تمایلات و دیدگاه‌های خودشان را ابراز می‌کنند. این امر، امر خوبی است اما آنچه که در نهایت باید حاصل شود، انتظار جامعه از دکتر پزشکیان برای تشکیل یک دولت فراگیر است.
انتظار جامعه از پزشکیان یک انتظار سرنوشت‌ساز است
* اگر بخواهیم به طور مشخص نام ببریم، آقای طیب‌نیا اواسط دوران تبلیغات به ستاد دکتر پزشکیان پیوستند، و گفته می شد یک برگ برنده برای ایشان بودند و این هم خیلی مطرح شده که ممکن است ایشان به عنوان معاون اول و فرمانده اقتصادی دولت دکتر پزشکیان باشند؛ شما این را تایید می‌کنید؟
برگ برنده دولت چهاردهم شخص دکتر پزشکیان است. آن چیزی که چه در عالم اقتصاد، چه در عرصه سیاست خارجی، چه در عرصه مباحث فرهنگی و مباحث اجتماعی بوده، همه بر حول جریانی می‌چرخد که دکتر پزشکیان وامدار آن در پیروزی در انتخابات خودش است. ایشان قول حمایت از یک جبهه یا یک حزب یا یک نظام فکری را نداده است بلکه دکتر پزشکیان به مردم قول داد که با بهترین گزینه‌های ممکن به بهبود وضعیت داخلی و شرایط بین‌المللی خواهد پرداخت. بنابراین، باید دست ایشان را باز گذاشت تا بتواند بهترین افراد را انتخاب کند، حال ممکن است بسیاری از کسانی که امروز در کنار ایشان هستند، در کابینه حضور نداشته باشند.
اینکه امروز افرادی در کنار ایشان هستند مثل دکتر ظریف، آقای آذری جهرمی، آقای طیب‌نیا، آقای حاجی میرزایی و همه دوستانی که چهره‌های مثبتی در فرایند دولت‌های گذشته دارند، رئیس جمهور منتخب را ملزم نمی‌کند که به انتخاب این افراد مجبور باشد. بلکه جامعه ایشان را مختار گذاشته و می‌شود گفت انتظاری که جامعه از دکتر پزشکیان دارد، یک انتظار سرنوشت‌ساز است.
در همین راستا، جواد هروی، سخنگوی حزب اعتدال و توسعه، به خبرگزاری خبرآنلاین درباره سهم‌خواهی ها گفت: «مسئله سهم‌خواهی یک امر کاملاً نکوهیده و زشت بر چهره سیاسی انتخابات ایران است و این امر زشت مادامی که حرکت عادی خودش را اینگونه طی می‌کند، نتیجه‌ای جز فساد و ناکارآمدی در پایان کار دولت‌ها نخواهد داشت. لذا بر اساس آن چیزی که مقام معظم رهبری هم اشاره فرمودند که انتخابات باید به گونه‌ای پیش برود که دولت‌های کارآمدی از آن خارج شوند، ما بسیار امیدواریم با عنایت به اینکه دکتر پزشکیان یک انسان کارشناس، فرهیخته، باتجربه و انسان آزاده‌ای است، این حریت و آزادگی خودش را در انتخاب کابینه خودش به دور از هر سهم‌خواهی در نظر بگیرد.»
وی درباره تصمیم ظریف، آذری جهرمی و محمد فاضلی برای عدم حضور در دولت، هم گفت: «بسیاری از کسانی که در دوران انتخابات تلاش می‌کردند، آقای ظریف و دوستان دیگر و خیلی از حضراتی که تلاش کردیم، نه به جهت سهم‌خواهی بود. لذا در آن مقطع زمانی همه عزیزانی که در بحث انتخابات ورود پیدا کردند، هدف‌شان پیروزی دکتر پزشکیان بود اما اینکه به دلیل دخالت در حضور در انتخابات، امروز طلب یک سهمی را بکنیم، این یک امر کاملاً غیراخلاقی است. لذا خیلی از دوستان ما پس از انتخابات، ضمن تبریک به دکتر پزشکیان، کنار گود نشستند و خودشان را از دخالت در امور و انتخاب و چینش کابینه برحذر کردند تا دکتر پزشکیان بتواند با فراغت خاطر و با اعمال نظر کارشناسانه، افراد ساعی و پرتوان را انتخاب کند.»
مشروح گفتگوی جواد هروی، سخنگوی حزب اعتدال و توسعه را در خبرگزاری خبرآنلاین می‌خوانید؛
*********
* آقای هروی، مسیر پیش روی دولت آقای پزشکیان با توجه به آن چیزی که از دولت آقای رئیسی دارد تحویل می‌گیرد را چقدر مسیر پر چالش و سختی می‌بینید و کابینه‌ای که در چنین شرایطی باید تشکیل شود باید چه شاخصه‌هایی داشته باشد؟
دولت چهاردهم با توجه به اینکه در یک فضای ملتهب و با سرعتی که باید به دلیل اضطرار از بحث انتقال دولت سیزدهم به چهاردهم باشد، با وجودی که از اهمیت بسیاری برخوردار است اما به دلیل ضیق وقت و سرعت تشکیل کابینه، با یک روند بسیار پرچالشی روبرو شده است. به این جهت که ما چه در بحث فضای داخلی و چه در فضای بین‌الملل دچار مشکلات عدیده‌ای هستیم و نارسایی‌های اقتصاد داخل، مباحثی که در معضلات داخلی داریم از یک سو و تعاملی که با کشورهای همسایه از یک طرف و کشورهای اروپایی و غرب از سوی دیگر داریم، همه اینها شاخصه‌های دولت چهاردهم را به شدت بالا می‌برد.
توقعی که مردم در انتخابات ریاست جمهوری نشان دادند و به خصوص اعتراضی که آن ۶۰ درصد رأی دهندگان نسبت به وضعیت موجود نشان دادند، همه اینها حاکی از این است که جامعه طلب یک فضای متناسب با شأن خودش و جامعه خودش را دارد که این متناسب‌سازی باید هم در بحث رفع مشکلات و تنگناهای معیشتی و اقتصادی بازار باشد و هم در بحث توافق‌های بین‌المللی.
دولت چهاردهم باید ایران را از وضعیت کنونی خارج کند
اینکه چگونه کابینه‌ای می‌تواند این خواسته‌ها را برطرف کند، طبیعتاً باید یک کابینه بسیار جسور، صاحب تجربه و خردمندی باشد. اینکه می‌گوییم کابینه باتجربه نه اینکه انسان‌های با سن بالا سکان وزارتخانه‌ها را در دست بگیرند بلکه هدف، استفاده از کارشناسانی است که خود آقای پزشکیان هم قولش را داده بودند. بنابراین فضای کنونی ما به دلیل رقابت‌های تنگاتنگی که با کشورهای همسایه از یک طرف و با کشورهای جهان چه در بازار اقتصاد و چه در معادلات سیاسی و چه حتی در مباحث و چالش‌های منطقه‌ای مثل غزه و مثل مباحث گروه‌های افراطی دینی در منطقه وجود دارد، حاکی از این است که دولت چهاردهم باید حداکثر توان خودش را جهت بکارگیری نیروهای توانمند و متخصص در هر عرصه به کار بگیرد.
اینکه شما می‌بینید که مدیرکل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ما حتی از قرائت صحیح یک عبارت آغاز سال نو هم برنمی‌آید، یک ورشکستگی عیان است، مباحثی هم که امروز در کف جامعه وجود دارد، گرانی، قیمت‌ها، مسائل اشتغال، مسائل اجاره بهای منزل و مسکن در چشم مردم آمده و دیده می‌شود. دکتر پزشکیان وعده داده که با پاکدستی خودش می‌تواند این مشکلات و چالش‌ها را از بین ببرد.
بنابراین باید برجسته‌ترین شاخص‌های علمی، برجسته‌ترین شاخص‌های تجربی، استفاده از صاحبنظران، دانشگاهیان، استفاده از افراد زبده و خبیر و خروج از نگرش‌های تحزبی، حزب‌گرایی، باندگرایی، قوم‌گرایی و قبیله‌گرایی باید در نظر گرفته شود. شاخصه‌های کابینه چهاردهم باید مبتنی بر نگرش‌های کارآمد، بازده بالا، صاحب تجربه بودن، انسان‌های کارآمد، انسان‌های کارشناس و نگرش‌هایی باشد که بتواند چرخ جامعه را به جلو برده و ایران را از وضعیت کنونی خارج کند.
چالش نگاه پارکینگی در دولت ها
* پس شما موافق حضور نیروهای جدید و جوان در دولت آقای پزشکیان هستید؟
من با اینکه بشود از نیروهای جوان‌تر و در واقع با رویکرد جوانگرایی استفاده شود، موافق هستم. ما اگر بتوانیم ترکیب صحیحی از جوانگرایی و تجربه‌گرایی داشته باشیم، حُسن کارآمدی دولت چهاردهم و تیزبینی دکتر پزشکیان خواهد بود. اینکه ما بخواهیم هر کسی از راه آمد را به ایشان تحمیل کنیم، طبیعتاً کابینه خوبی نخواهد بود. کابینه کارآمد این است که بتوان با توجه به جوانگرایی، تکیه داشتن به عناصر دانشگاهی، مراکز علمی و پژوهشی کشور، برجسته‌ترین افراد را که در آن مقوله صاحب‌نظر هستند، معرفی کرد.
متأسفانه ما تجربه خوبی در دولت‌های گذشته نداریم. یک وزیر در آنِ واحد سکان یک وزارتخانه را دارد و بعد از چند روز به وزارتخانه دیگری منتقل می‌شود. این عینِ ناکارآمدی است که در واقع دوتا وزارتخانه را یک انسان در آنِ واحد بتواند بچرخاند. در هیچ کجای دنیا چنین کاری نمی‌کنند که ما می‌کنیم و این نشان می‌دهد بیشتر از آنکه نگرش‌های علمی، تخصصی و کارشناسانه ملاک باشد، مباحث باندی و حزبی مطرح است وگرنه چگونه ممکن است یک نفر وزیر یک وزارتخانه‌ای باشد، فردا صبح بشود وزیر وزارتخانه دیگری. در هیچ کجای دنیا چنین چیزی را نمی‌پذیرند.
بنابراین کارآمدی، تخصص، استفاده از نیروهای قابل که از نگرش‌های تحزبی خارج باشند، عالی است. یکی از مشکلاتی که ما همواره در کشورمان داریم، وجود «نگاه پارکینیگی» در کشور است، به گونه‌ای که دولتی که می‌آید، همه مدیران موجود را سوار اتوبوس کرده و به پارکینگ می‌آورد و یک گروهی را از پارکینگ برمی‌دارد و به داخل دولت می‌آورد.
کشور امروز طعم ثروت و قدرت را نمی‌چشد چون….
این نگاه زشت اما متأسفانه معمول و رایج باید ریشه‌کن شود. ما چون حزب به آن صورت نداریم که بخواهیم بگوییم بر اساس جریانات حزبی می‌شود تعادلی در نیروهای کابینه برقرار کرد، پس بنابراین باید آن چیزی که ملاک تعیین افراد در کابینه باشد، بیرون از تحزب‌گرایی، باید کارآمدی و قابلیت‌های لازم برای سکانداری هر تخصص است.
باید در وزارت نفت از انسان قابل و صاحب‌نظر استفاده کنیم، نباید دیگر در وزارت آموزش و پرورش اشتباهی که در دوران قبل کردیم و فردی را که دو روز سر کلاس نرفته، پنجاه‌تا دانش‌آموز را ندیده بر سر کار بگذاریم. نباید یک نفری که اصلاً از فرهنگ سردرنمی‌آورد، با چاپ و نشر کتاب آشنایی ندارد را وزیر فرهنگ می‌کنیم و یک نفری که اصلاً میراث فرهنگی نمی‌شناسد، با گردشگری ناآشناست را وزیر میراث فرهنگی می‌کنیم. علت اینکه متأسفانه توان این کشور از دست رفته، وکشوری که ۹ درصد منابع جهان را دارد و با یک درصد جمعیت جهان، امروز طعم ثروت و قدرت را نباید بچشد، همین چالش‌هایی است که در بحث تخصص داریم.
تلاش ظریف و افراد دیگر بخاطر سهم‌خواهی نبود
آقای ظریف، دکتر فاضلی، آقای آذری جهرمی، نقش خیلی مهمی در دوران تبلیغات انتخاباتی در ستاد آقای پزشکیان داشتند ولی خودشان رسما اعلام کردند در دولت نقشی نخواهند پذیرفت، شما کناره‌گیری این افراد را رویکردی درست و مسئولانه می‌دانید یا فکر می‌کنید حضور این چهره‌ها در دولت آقای پزشکیان برای پاسخدهی به یکسری از مطالبات مردم می‌تواند کمک‌کننده باشد؟
بسیاری از کسانی که در دوران انتخابات تلاش می‌کردند، آقای ظریف و دوستان دیگر و خیلی از حضراتی که تلاش کردند، به جهت سهم‌خواهی نبود. لذا در آن مقطع زمانی همه عزیزانی که در بحث انتخابات ورود پیدا کردند، هدف‌شان پیروزی دکتر پزشکیان بود اما اینکه به دلیل دخالت در حضور در انتخابات، امروز طلب یک سهمی را بکنیم، این یک امر کاملاً غیراخلاقی است. لذا خیلی از دوستان ما پس از انتخابات، ضمن تبریک به دکتر پزشکیان، کنار گود نشستند و خودشان را از دخالت در امور و انتخاب و چینش کابینه برحذر کردند تا دکتر پزشکیان بتواند با فراغت خاطر و با اعمال نظر کارشناسانه، افراد ساعی و پرتوان را انتخاب کند.
به نظرم اینکه این افراد الان کنار گود نشستند، نشان‌دهنده سعه صدر و بزرگواری این افراد است که امروز طلب پست نکردند و کریمانه امور را به دست دکتر پزشکیان واگذار کردند. بنابراین دکتر پزشکیان نمی‌تواند پس فردا مدعی باشد که کسانی که در انتخابات بودند بر او جهت اخذ مناصب و پست‌ها در دولت یا در حاشیه دولت فشار آوردند و من این امر را یک امر پسندیده می‌دانم.
ظریف، آذری جهرمی و فاضلی به دنبال سهم‌خواهی نیستند
* آیا یکی از دلایل کناره‌گیری آقای ظریف، آقای آذری جهرمی و دکتر فاضلی، می تواند بخاطر جلوگیری از فشار به دولت دکتر پزشکیان از جانب تندروها باشد و اینکه در روزهای رأی اعتماد مجلس به کابینه، یک مانع‌تراشی ایجاد نشود؟
تا آنجایی که من اطلاع دارم و با خصوصیات اخلاقی این بزرگواران آشنایی دارم، هیچ‌کدام در این حیطه قرار نمی‌گیرند که با چالش‌های موجود قهر کرده و به دنبال سهم‌خواهی باشند. هدف اینها این بود که دکتر پزشکیان پیروز شود و سپس با فراغ خاطر به انتخاب کابینه خودش بر اساس ملاک‌ها و شاخصه‌های علمی و کارشناسانه بپردازد.
بنابراین این حرکت را باید به فال نیک گرفت و اینکه افراد سهم‌خواهی نمی‌کنند، افراد مُبرّزی مثل دکتر ظریف یا آقای آذری جهرمی، نشان‌دهنده این است که دکتر پزشکیان فرصت لازم جهت بکارگیری نیروهای پرتوان را فارغ از فشارهای اطرافیان پیدا کرده است و اگر غیر از این بود باید هم این یاران را ملامت می‌کردیم و هم بر دکتر پزشکیان و کابینه چهاردهم افسوس می‌خوردیم در حالی که الان نشان می‌دهد که بسیاری از دوستان ما، نه اینکه کنار کشیدند، بلکه فضا را در اختیار دکتر پزشکیان گذاشته‌اند تا ایشان بر اساس وعده‌ای که به مردم داده با نگاه کارشناسانه کابینه خودش را از میان بهترین‌ها انتخاب کند.
سهم‌خواهی نتیجه‌ای جز فساد و ناکارآمدی در پایان کار دولت‌ها نخواهد داشت
* شما به سهم‌خواهی اشاره کردید؛ یکسری مباحث این روزها در قالب سهم‌خواهی از دکتر پزشکیان دارد مطرح می‌شود. این مسئله را چقدر جدی می‌بینید و فکر می‌کنید که می‌تواند یک چالشی برای دولت چهاردهم باشد؟
سهم‌خواهی در زمان شکل‌گیری کابینه‌ها در تاریخ ایران همیشه یک آفت بوده است. آفتی که متأسفانه در طی چهار سال ریاست جمهوری، همواره یک دولت را به مرز نابودی و فساد کشانده است. شاید مهمترین دلیل جریان فساد در دولت‌ها، همین بحث سهم‌خواهی آغازین در زمان تشکیل دولت‌ها و کابینه‌ها بوده است. من خودم به دلیل اینکه سالیانی چند در معاونت پارلمانی ریاست جمهوری کار می‌کردم، از نزدیک شاهد این قضایا بودم.
مسئله سهم‌خواهی یک امر کاملاً نکوهیده و زشت بر چهره سیاسی انتخابات ایران است و این امر زشت مادامی که حرکت عادی خودش را اینگونه طی می‌کند، نتیجه‌ای جز فساد و ناکارآمدی در پایان کار دولت‌ها نخواهد داشت. لذا بر اساس آن چیزی که مقام معظم رهبری هم اشاره فرمودند که انتخابات باید به گونه‌ای پیش برود که دولت‌های کارآمدی از آن خارج شوند، ما بسیار امیدواریم با عنایت به اینکه دکتر پزشکیان یک انسان کارشناس، فرهیخته، باتجربه و انسان آزاده‌ای است، این حریت و آزادگی خودش را در انتخاب کابینه خودش به دور از هر سهم‌خواهی در نظر بگیرد.
لذا خیلی از دوستان ما امروز هیچ انتظاری ندارند در حالی که دیروز می‌دویدند و تلاش‌های بسیاری و بی‌شائبه‌ای را هم انجام دادند اما عدم سهم‌خواهی و اینکه زنبیل در صف کابینه نگذارند، این فرصت را به دکتر پزشکیان می‌دهد که بهترین‌ها را انتخاب کند و پس‌فردا پاسخگوی مردم هم باشد چون مردم از او انتظار دارند که بر اساس وعده‌هایی که داده، به دور از سهم‌خواهی‌ها، به دور از تحزب و جریان‌های سیاسی، بهترین‌ها را انتخاب کند تا بتواند مشکلات جامعه را در اندک‌زمان ان‌شاءالله برطرف کند.
انتظار یک کابینه جناحی و ذهنی نداریم
حضور کدام چهره‌ها از دولت‌های اصلاحت و اعتدال در دولت دکتر پزشکیان می‌تواند به یک برگ برنده برای ایشان تبدیل شود؟
من تصور می‌کنم گمانه‌زنی‌های روزهای اخیر بسیار بسیار نسنجیده و نادرست است، به‌گونه‌ای که امروز از صبح تا همین الان شاید ده‌ها مورد بوده که به من مراجعه کردند و افراد مختلف را برای وزارتخانه را گفتند که کار تمام شده است. در حالی که اصلاً اینگونه نیست و اینها بیشتر مبتنی بر گمانه‌زنی‌های شخصی و حزبی است و اینکه طرفدارانی این را بر له یا علیه یک جریان دارند بیان می‌کنند.
من تصور می‌کنم تا زمان بیان انتخاب کابینه جدید و اعلام اسامی برای رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی، هر آنچه که در این زمینه گفته می‌شود، با قابلیت‌ها و توان دکتر پزشکیان کاملاً منافات دارد. ایشان انسان بسیار آزاده‌ای است و تصور می‌کنم به دور از جناح‌خواهی‌ها و سهم‌خواهی‌ها بتواند بهترین‌ها را انتخاب کند و کابینه‌ای مستقل و فراگیر، همان‌گونه که وعده داده را ان‌شاءالله به مجلس معرفی کند. در تمام وعده‌های انتخاباتی دکتر پزشکیان، کابینه فراگیر و فراجناحی بیان شده بود، بنابراین انتظار یک کابینه جناحی و ذهنی نداریم.
سنجش افراد مختلف و معتبر، امری مقبول و کاملاً پسندیده است
* یعنی افرادی که گمانه‌ها خبر از حضورشان در کابینه می‌دهد به شما مراجعه می‌کنند و می‌گویند کار تمام است یا اینکه یک لیست برای معرفی به شما می‌دهند؟
آن چیزی که این روزها در بازار سیاسی به صورت خیلی فراگیر وجود دارد، رد و بدل اطلاعات و گمانه‌زنی‌های مختلف در زمینه بکارگیری و معرفی افراد مختلف است. در این بازار خوب است که افراد مختلف مطرح شوند، شاخصه‌های مختلف بیان شود و افراد بر اساس شاخصه‌ها سنجیده شوند، چون سنجش افراد مختلف و معتبر، امری مقبول و کاملاً پسندیده است.
اما اینکه در نهایت کدام یک از این افراد بتوانند از دالان شاخصه‌ها موفق بیرون بیایند و مبتنی بر دیدگاه‌هایی که دکتر پزشکیان و جریانی که ایشان به مردم قول داده، آن بسیار مهم است؛ و گرنه امروز شاید ده‌ها نفر برای کابینه معرفی می‌شوند و افراد و گروه‌های مختلف تمایلات و دیدگاه‌های خودشان را ابراز می‌کنند. این امر، امر خوبی است اما آنچه که در نهایت باید حاصل شود، انتظار جامعه از دکتر پزشکیان برای تشکیل یک دولت فراگیر است.
انتظار جامعه از پزشکیان یک انتظار سرنوشت‌ساز است
* اگر بخواهیم به طور مشخص نام ببریم، آقای طیب‌نیا اواسط دوران تبلیغات به ستاد دکتر پزشکیان پیوستند، و گفته می شد یک برگ برنده برای ایشان بودند و این هم خیلی مطرح شده که ممکن است ایشان به عنوان معاون اول و فرمانده اقتصادی دولت دکتر پزشکیان باشند؛ شما این را تایید می‌کنید؟
برگ برنده دولت چهاردهم شخص دکتر پزشکیان است. آن چیزی که چه در عالم اقتصاد، چه در عرصه سیاست خارجی، چه در عرصه مباحث فرهنگی و مباحث اجتماعی بوده، همه بر حول جریانی می‌چرخد که دکتر پزشکیان وامدار آن در پیروزی در انتخابات خودش است. ایشان قول حمایت از یک جبهه یا یک حزب یا یک نظام فکری را نداده است بلکه دکتر پزشکیان به مردم قول داد که با بهترین گزینه‌های ممکن به بهبود وضعیت داخلی و شرایط بین‌المللی خواهد پرداخت. بنابراین، باید دست ایشان را باز گذاشت تا بتواند بهترین افراد را انتخاب کند، حال ممکن است بسیاری از کسانی که امروز در کنار ایشان هستند، در کابینه حضور نداشته باشند.
اینکه امروز افرادی در کنار ایشان هستند مثل دکتر ظریف، آقای آذری جهرمی، آقای طیب‌نیا، آقای حاجی میرزایی و همه دوستانی که چهره‌های مثبتی در فرایند دولت‌های گذشته دارند، رئیس جمهور منتخب را ملزم نمی‌کند که به انتخاب این افراد مجبور باشد. بلکه جامعه ایشان را مختار گذاشته و می‌شود گفت انتظاری که جامعه از دکتر پزشکیان دارد، یک انتظار سرنوشت‌ساز است.
