وندی شرمن با حضور در دانشگاه هاروارد به بیان ناگفته هایی از مذاکرات هسته ای پرداخت.
وندی شرمن معاون سابق جان کری وزیر امورخارجه و مسئول تیم آمریکا در مذاکرات هسته ای که زمانی مشاور مادلین آلبرایت وزیر امورخارجه پیشین آمریکا و مشاور دولت بیل کلینتون رئیس جمهور پیشین آمریکا نیز بود در مرکز تحقیقاتی علوم و امور بین الملل دانشکده کندی در دانشگاه هاروارد سخنرانی کرد.
گزیده اظهارات شرمن در زیر می آید:
ما در مذاکرات هسته ای با ایران، در مواقعی با هم ناهار می خوردیم اما هیچکس هرگز و هرگز از مواضع خودش در سر میز ناهار کوتاه نیامد. بنابه دلایل پیچیده مختلفی که وجود داشت این کار امکان پذیر نبود.
محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران، در نقل خاطرات فردی فوق العاده است و بسیار شوخ طبع است. اما درعین حال در مذاکرات بسیار جدی است. همان طور که خبرنگاران معروف گفته اند در محل مذاکرات، داد و فریاد هم رخ می داد. ما هرگز گارد خودمان را پایین نیاوردیم اما به هرحال ما هم در لحظاتی از بعد انسانی با هم تعامل می کردیم به طوری که برای نمونه، تصاویر ویدئویی نوه های هم را به یکدیگر نشان می دادیم.
جان کری وزیر امورخارجه آمریکا نیز نوه هایی دارد و او هم تصاویر نوه هایش را به ما نشان می داد. ما اعضای خانواده های یکدیگر را شناختیم و اینکه آنها چه کاره هستند و چه کار می کنند. همه در مقاطعی مریض هم شدند.
وزیرامورخارجه ایران مشکل جدی کمردرد داشت. گاهی مواقع او با ویلچر به محل مذاکرات می آمد. چند بار هم سرماخوردگی داشت. وزیر امورخارجه آمریکا نیز دچار شکستگی از سه ناحیه شده بود. همین مسئله سبب شده بود به او از منظر عاطفی تری نگریسته شود زیرا طرف ایرانی وقتی می دید جان کری با عصا به محل مذاکرات در وین می آید همین مسئله نشان می دهد او فردی متعهد است. او درحالی به محل مذکور می آمد که عملا چندان قادر به راه رفتن نبود. درست است که چنین لحظاتی در تعاملهای ما وجود داشت، اما هرگز دو طرف، از مواضع خودشان کوتاه نمی آمدند.
ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا فوق العاده بود. وی روابط خوبی با علی اکبر صالحی داشت. هر دو نفر مذکور از دانشگاه ام آی تی فارغ التحصیل شده اند و این اشتراک، بسیار ارزشمند بود. این ارتباطات انسانی از این منظرها بسیار اهمیت داشتند. علی اکبر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران است.
باید توجه داشت که حسن روحانی می خواهد رئیس جمهور باقی بماند. او با تندروها مواجه است و باید با آنها تعامل کند و آنها را مدیریت کند. او می خواهد اصلاحاتی بوجود بیاورد و درنتیجه باید مشخص کند که چقدر می تواند با ما تعامل داشته باشد و آیا این کار سبب تضعیف موقعیتش در داخل ایران می شود.
با آن که حسن روحانی اصلاح طلب نشان داده می شود، ولی یک روحانی بسیار اصولگرا است. نباید درباره ماهیت شخصیتی او و میزان تغییراتی که انتظار داریم اشتباه کنیم. بنابراین می بینیم که جناح های مختلفی در داخل ایران وجود دارد. برخی از جناحهای داخل ایران می خواهند تعامل ایران با جامعه جهانی بیشتر شود اما برخی دیگر از جناح ها با این روند مخالف هستند. وقتی ظریف و جان کری با هم به پیاده روی رفتند دیدیم که چه وضعی پیش آمد.
یک بار وزیر امورخارجه آمریکا پس از ناهار به محمدجواد ظریف پیشنهاد داد که برای مدت پانزده دقیقه قدم بزنند. چه کسی تصور می کرد این پیاده روی ، در تهران زلزله بوجود بیاورد اما همین رویداد سبب بروز زلزله سیاسی در تهران شد. گفته شد که چگونه ممکن است ظریف و کری در داخل یک پارک در وین بدون محافظ با هم به گپ و گفت بپردازند؟ این اتفاق برای ظریف مشکل ساز شد. شاید این پیاده روی به اندازه ای که آنها می گفتند مشکل ساز نبوده باشد زیرا ما هم مطبوعات ایران را مطالعه می کنیم. اما به هرحال، این اتفاق مشکل ساز شد. ما کارکنانی داریم که زبان فارسی را به خود تکلم می کنند. آلن ایر سخنگوی فارسی زبان وزارت امورخارجه آمریکا است. او مطبوعات ایران را زیرنظر دارد و فردی فوق العاده است. او به زبان فصیح به فارسی تکلم می کند. به هرحال، می خواستم بگویم که چنین رویدادی بر کار ظریف تاثیرگذار بود. این اتفاق فقط یک پیاده روی پانزده دقیقه ای در داخل پارک وین بود.
مردم کره شمالی ساده تر هستند. ایرانی ها بسیار بسیار پیچیده تر هستند. در ایران مسائل سیاسی داخلی مطرح است اما درباره کره شمالی این طور نیست. کره شمالی بیش از آن که یک کشور باشد، یک کیش است. اما ایران بی تردید، یک کشور است و تاریخی فوق العاده دارد. کره شمالی کشور نیست بلکه یک کیش و آیین است و هیچکس نمی خواهد در چنین کشوری زندگی کند. همانطور که می دانید یک نسل از کره ای ها به علت سوء تغذیه شدید از نظر رشد جسمی و فکر، دچار عقب ماندگی هستند. وضع مردم کره شمالی بسیار بسیار تاسف آور است. این وضع برای مردم کره جنوبی نیز تاسف آور است زیرا بین دو کره شباهتهای بسیاری وجود دارد و این دو کشور زمانی طولانی در گذشته از هم جدا شدند آن هم به گونه ای که نبایستی هرگز رخ می داد. درمجموع باید بگویم ایران و کره شمالی چالشهای متفاوتی دارند. این دو کشور متفاوت هستند. چهارچوب توافقی با کره شمالی، سندی چهار صفحه ای بود حال آن که توافق هسته ای با ایران، سندی بسیار طولانی است.