محمد جواد ظریف در نشست علمی مذاکرات هستهای و علوم سیاسی که در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، ادامه داد: تبدیل ایران به قدرتی قابل توجه در منطقه در پی یک روند طولانی حاصل شده است.
محمدجواد ظریف اظهار کرد: در جهان امروز که مهمترین خاصیت و برجستگی سیالیت و در حال گذار بودن آن است نقش علم در ساختن آینده جهان نقش بیبدیل است. البته من در اینجا بیشتر از علم سیاست و روابط بینالملل صحبت میکنم. گرچه جایگاه علم و فناوری در تولید قدرت مهم و اساسی است.
وی ادامه داد: دانشمندان روابط بینالملل دو وظیفه اساسی و مبنایی را در دنیای کنونی بر عهده دارند. آنها در کنار وظیفه شناخت و سهم درست واقعیتها که وظیفه برجستهای نیز هست وظیفه فهمیدن صحیح تحولات بینالمللی را نیز بر عهده دارند و باید در جهت ساختن آیندهای نه مبتنی بر اراده معطوف به قدرت بلکه آیندهای مبتنی بر صلح، پیشرفت و همزیستی حرکت کنند و این از وظایف غیرقابل تفکیک است.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان ادامه داد: شما بدون حرکت در یک بستر واقعی نمیتوانید آیندهای بهتر بسازید. بلکه باید در کنار آن واقعیتها نیز مدیریت شود و این دو در کنار هم دنبال شوند.
ظریف افزود: وظیفه اساتید در این حوزه صرفا تکرار تئوریها مبتنی بر جایگاه قدرت و بعضاً جهان سلطه نیست چرا که در این چارچوب نمیتوانیم واقعیتها را بشناسیم و دنیای بهتر بسازیم.
وی با بیان اینکه آن نگاهها که مبتنی بر تقدیر و تقدیس و نگاهداری منابع سلطه بوده نتوانسته تحولات بینالمللی را به خوبی بفهمد و پیشبینی کند، ادامه داد: این نگاهها نتوانستند حتی صلح و امنیت پایدار را ایجاد کنند.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: کسی نمیگوید تئوریسینی که در رابطه با جنگ صحبت میکند لزوماً طرفدار علنی جنگ است ولی مبانی فهمی را که پایهگذاری میکند ناگزیر به جنگ و نزاع میانجامد.
ظریف با بیان اینکه به قول سهراب سپهری نیاز است که چشم هایمان را بشوییم و به دنیا با نگرشی دیگر نگاه کنیم، ادامه داد: انقلاب اسلامی به ما اجازه داد که فکر کنیم، بیاندیشیم، اظهار نظر کنیم و قالبهای مرسوم و بعضاً موهوم را بشکنیم و به یک روش دیگری به دنیا نگاه کنیم و این یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی است.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه از اساسیترین منابع قدرت جهان در حال گذار کنونی همین خودباوری و توان اندیشیدن و داشتن گفتمانی متفاوت است، تصریح کرد: اگر ما از این منظر به علم سیاست نگاه کنیم آن وقت مشاهده میکنیم که وظیفه دانشمند علوم سیاسی که وظیفه آینده سازی را نیز بر عهده دارد فقط تبیین تئوریها نیست. بلکه ارائه نگرشهای جدید برای آینده نیز هست.
وی افزود: اکثر کشورهایی که حرفی برای گفتن در آینده روابط بینالملل دارند در کنار این موضوع تصویر خود از آینده را نیز تبیین کردهاند و در راستای آینده سازی مبتنی بر اهداف، اولویتها و منافع حرکت میکنند.
رئیس دستگاه دیپلماسی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه ساختار نظام آتی بر پایه یک سری عوامل سختافزاری و نرمافزاری مبتنی بر باورها و ارزشهاست، ادامه داد: لذا ما نیاز داریم در روابط بینالملل و علوم انسانی با چنین نگرشی به آینده خود نگاه کنیم و از این منظر وارد حوزه شویم.