بررسی لوایح دوگانه پالرمو و CFT در حالی روزهای پایانی خود را در مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌گذراند که به دلیل پایان مهلتی در نظر گرفته شده برای ایران و عدم پیوستن به این دو کنوانسیون بین‌المللی در اسفندماه سال گذشته، یک سال است که نام نظام بانکداری کشورمان در لیست سیاه گروه مشترک اقدام مالی علیه پولشویی (FATF) قرار گرفته است.
مخالفان پیوستن ایران به این دو کنوانسیون مالی، با مستمسک قرار دادن مسئله تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران، همکاری با FATF را برای اقتصاد ایران بی‌تاثیر توصیف می‌کنند و حتی عضویت در این نهاد مالی را مانعی برای استمرار انجام معاملات پوششی که ایران به دلیل تحریم‌ها ناچار به انجام آن شده است، توصیف می‌کنند. اما موافقان پیوستن ایران به FATF، ضمن رد این دو گزاره، تجربه فشارهای مضاعف یک سال گذشته بر نظام بانکداری ایران را از دلایل لزوم پیوستن هرچه سریعتر ایران به این سازمان عنوان می‌کنند.
اختلاف دیدگاه‌هایی که در نهایت منجر به این شد که رهبر معظم انقلاب در دی‌ماه به مجمع تشخیص مصلحت دستور بررسی مجدد این دو لایحه را بدهند. بررسی‌هایی که به گفت دبیر این مجمع، سرانجام تا پایان سال جاری به اعلام نتیجه منجر خواهد شد.
پیوستن سریع به FATF یک ضرورت است
در همین رابطه «مهدی پازوکی» استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و مشاور قتصادی معاونت زیر بنایی سازمان مدیریت و برنامهرریزی کشور در باره سرنوشت این دو لایحه گفت: پیش‌بینی تصمیمی که در مجمع تشخیص مصلحت نظام گرفته خواهد شد، کار ساده‌ای نیست. چرا که در روند تصمیمگیری این نهاد، مسائل سیاسی از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. اما از نگاه من به عنوان یک استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی، ایران باید هرچه سریعتر عضویت در FATF را بپذیرد.
وی افزود: ما اگر به منافع ملی ایران توجه داشته باشیم، در خواهیم یافت که حتی اگر آمریکا به برجام هم بازنگردد، خروج نام ایران از لیست سیاه این سازمان فوایدی برای کشور ما خواهد داشت. این که ما به نوعی رفتار کنیم که از دید جهانیان نظام بانکداری ایران به عنوان یک نظام پرریسک شناخته شود، عین خودتحریمی است. خودتحریمی در شرایطی است که تحریم‌های ظالمانه دولت آمریکا، به تنهایی فشارهای زیادی به اقتصاد کشور وارد کرده است.
وی در توضیح دلایل ضرورت پیوستن ایران به این سازمان جهانی اضافه کرد: عمده‌ترین شرکای تجاری ایران در شرایط تحریمی و حتی غیرتحریمی، کشورهای چین، روسیه و ترکیه هستند. بسیار قابل توجه است که هر سه این کشورها جزو اعضای اصلی گروه مشترک اقدام مالی علیه پولشویی (FATF) هستند. در حالی که انتظار از ایران این است که تنها به عنوان عضو همکار با این سازمان همکاری داشته باشد. حال بسیاری بدیهی است که اگر ما می خواهیم صادرات و واردات خود را با این کشورها ادامه دهیم، باید با سیستمی که از دید این کشورها می‌تواند سلامت و امنیت نظام‌های بانکداری را مشخص سازد، تعامل مثبت داشته باشیم.
انزوای ایران در راستای منافع دشمنان است
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: نپیوستن به FATF به طور طبیعی منجر به انزوای ایران در جهان خواهد شد. به جز ایران تنها کشوری که در لیست سیاه این سازمان قرار دارد، کره‌شمالی است و نتیجه عدم تعامل اقتصادی این کشور با دنیا، مقابل دیدگان همه ما قرار دارد. فراموش نکنیم که انزوای اقتصادی، به انزوای سیاسی نیز منجر خواهد شد و این آرزویی است که نیروهای تندروی آمریکا، رژیم صهیونیستی و مرتجعین منطقه مانند حکام عربستان، سال‌هاست در آرزوی دستیابی به آن هستند.
وی تاکید کرد: بنابراین همانگونه که در یکسال گذشته نیز تجربه شد، حتی در شرایط تحریمی نیز حضور در لیست سیاه FATF منجر به هزینه‌های اقتصادی قابل توجهی به اقتصاد کشور شده است. بنابراین اگر در این شرایط همچنان هستند افراد و گروه‌هایی که مخالف پیوستن ایران به این سازمان هستند، باید مسئولیت وارد ساختن چنین هزینه‌ای به کشور را هم بپذیریند و خود پاسخگوی این اتفاق باشند. فراموش نکنیم که دولت دوازدهم در سال ۱۳۹۶ توانست را ۲۴ میلیون ایرانی را با شعار تعامل سازنده با جهانیان کسب کند. در خواست رای‌دهندگان به این دولت، برقراری این تعامل است و عدم تایید لوایح تقدیمی دولت که در مجلس شورای اسلامی هم تصویب شده است، هزینه‌های زیادی به کشور وارد ساخته است.
پازوکی خاطرنشان کرد: تاکید می‌کنم که قرار نیست مشکلات اقتصادی ایران با پیوستن به FATF حل شود، اما این به نفع خود ما است که به جامعه جهانی بپیوندیم و دشمنان ایران هستند که از عدم تعامل ما با دنیا سود خواهند برد. بنابراین از نظر من اعضای مجمع تشخیص مصلحت باید این مسئله بپذیرند.
این استاد دانشگاه در پایان یادآور شد: این نگرانی که برخی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام نسبت به سرنوشت انجام معاملات پوششی، پس از پیوستن ایران به FATF، مطرح می‌کنند نیز دغدغه‌ای نامربوط است، چرا که پیوستن ایران به این سازمان هیچ مشکلی برای معاملات پوششی ایجاد نمی‌کند. این نوع معاملات همانگونه که امروز و تحت شدیدترین تحریم‌هایی که تاکنون یک دولت علیه دولتی دیگر اعمال کرده است، در حال انجام است، بنابراین پس از پیوستن به FATF هم می‌تواند ادامه داشته باشد. اما فراموش نکنیم که نپیوستن ایران به این سازمان تنها یک تحریم مضاعف بر تحریم‌های آمریکاست، با این تفاوت که این تحریم جدید را خودمان عاملش هستیم.
