کار صعب است مبادا که خطایی بکنیم

پس از همه گیری کرونا،  بحث های متنوع و گاه متضادی در جامعه طرح شد. جامعه شناسان، سیاست دانان (نه سیاسی کاران)، اقتصاد دانان، روانشناسان و عالمان دینی بسیار گفتند و نوشتند. پچ پچ های کوچه و بازار هم کم نبود: گاه درست و گاهی نادرست. آن اندازه سخن گفته شد که از مجموع آن ها می شود دائره المعارفی نوشت.

در این جا از یکی از آن همه سخن می گوییم. باوری که برخی آن را دینی می پندارند.

این عده گمان کرده اند که ویروس کرونا در حرم های امامان علیهم السلام و مجالس امام حسین علیه السلام نیست. بنابراین در این مکان ها خود را به رعایت پروتکل های (قوانین مصوب) بهداشتی مُلزَم نمی دانند. به نظر می رسد شفا یافتن بعضی بیماران در چنین مکان هایی که به جایگاه و ولایت امام برمی گردد، ریشه این باور و اعتقاد است.

شفا یافتن بیماران به سبب توسُّل به اهل بیت در مکان های مقدس قابل انکار نیست. البته پذیرش این ادعاها هم باید با مستنداتی قوی همراه باشد. برای نمونه در حرم امام رضا به صرف ادعای شفا، حرف فرد را نمی پذیرند مگر اینکه پزشکان پرونده بیمار شفایافته را پیش از شفا بررسی کنند و اطمینان یابند که فرد واقعا بیمار بوده، بیماری او قابل مداوا نبوده است.

اکنون سخن بر سر این نیست که چنین اتفاقاتی رخ داده و ثابت شده؛ بلکه سخن بر سر آن است که نباید این موارد استثنایی را تعمیم دهیم. در ادامه برای روشن شدن مساله نکاتی را یادآور می شوم:
۱. شفای بیماران، امری رایج نیست بلکه استثنا شمرده می شود. اگر قرار بود همه بدین شکل شفا یابند، بیمارستان و دوا و پزشک را می خواستیم چه کنیم؟ شفای افراد آن هم به تعداد اندک صرفا نشانه ای بر ولایت است. این نشانه همیشگی و همگانی نیست بلکه مکان و افراد خاصی را شامل می شود.
۲. در ادامه باید افزود که مقام امامت مقام هدایت است نه طبابت. صرف شفای چند نفر سبب نمی شود مقام امام را به این موارد منحصر کنیم و از جایگاه واقعی آن که راهبری امت است تنزل دهیم
۳. در کجای دین آمده است که حضور در مکان های مقدس فرد را از ابتلا به بیماری ایمن می کند. چنین ادعایی خبر از غیب است و مدعی این گفتار یا نمی داند که چه می گوید یا می داند؛ اما دین را ابزار خود کرده است.
۴. این ادعا، سبب فریفتن مردم و تشویق آن ها به رعایت نکردن بهداشت است و بر اساس  تسبیب در فقه، اگر این باور غلط از طرف شخصی سبب بیماری دیگری شود و جانش را از دست دهد، بی گمان فرد مدعی ضامن است.
۵. تشویق مردم به رعایت نکردن بهداشت، از طرف مدعیان دین سبب تضعیف دین است. این ادعا دین را در برابر عقل و علم می نهد. همان عقلی که پیامبر ملاک ثواب و معیار عقاب دانست و عبادت بسیار را بدون آن ناچیز شمرده است.
۶. برخی باور دارند که بر فرض اگر هم در این راه کرونا بگیریم، و حتی جان بدهیم ایرادی ندارد. اخیرا مداحانی در هیئت های چند صد نفری به صراحت همین را ضمن اشعارشان می خوانند
این سخن از بی اطلاعی از فقه شیعه نشات گرفته، مخالف صریح قرآن و روایات است. قاعده مسلم لا ضرر جنایت بر نفس را حرام می داند.
می دانیم که شب عاشورا امام‌حسین به یاران اجازه داد که می توانند از کربلا بروند. هر چند کسی امام را رها نکرد. اما اگر کسی رفته بود و جان سالم به در می برد، آیا گناهکار بود؟ اگر حرف این عده را بپذیریم باید بگوییم چرا امام را رها کرد و جانش را فدا نکرد چنین شخصی گناه کرده است. اینجاست که نظر و خواهش نفسانی  در برابر رفتار و سخن امام قرار می گیرد.
سخن کوتاه کنم

آری جان انسان است، پربها و گرانبها، کار صعب است مبادا که خطایی بکنیم و فردا روزی شرمنده همان امام شویم.

یادآوری این نکته در انجام بایسته است که این نوشته را نباید به تقابل با عزاداری تفسیر کرد؛ بلکه هدف نوشتار زدودن عقیده ای است اشتباه از ساحت باورهای تشیع. ارادت صاحب این قلم به سید و سالار شهیدان و عزای حضرتش پوشیده نیست.

با امید به فردایی بهتر