روزنامه رای الیوم در تحلیلی به قلم عبدالباری عطوان، نویسنده و تحلیلگر سرشناس جهان عرب و سردبیر این روزنامه درباره جنگ اوکراین و سناریوها و پیش بینی‌های مطرح شده درباره آینده این جنگ توسط چهره‌های سرشناس در سطح جهان نوشت: جنگ اوکراین همچنان ادامه دارد و نیروهای روسیه بر اساس طرح ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری کشورشان درحال پیشروی هستند.
طرح مذکور شامل جدایی منطقه دونباسک در جنوب شرقی اوکراین، ایجاد دو جمهوری مستقل در آن (دونتسک و لوهانسک) و مقاومت در برابر هرگونه پروژه آمریکا برای الحاق ۱۵ جمهوری شوروی سابق به ناتو و ایجاد پایگاه‌های نظامی با موشک‌های بالستیک هسته‌ای برای محاصره روسیه است.
در چند روز گذشته سه پیش‌بینی بسیار مهم درباره تحولات و آینده این جنگ و نتایجی که ممکن است از آن حاصل شود، مطرح شد و ما در تلاش برای پیش‌بینی آنچه ممکن است طی ماه‌ها و حتی سال‌های آینده رخ دهد، ناگزیر به بررسی آنها هستیم.
پیش‌بینی نخست مربوط به هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه اسبق آمریکا است. وی طی سخنرانی در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس از غرب خواست دست از تلاش برای تحمیل شکست سنگین به نیروهای روسیه در اوکراین بردارد و هشدار داد که این موضوع در دراز مدت عواقب ناگواری برای ثبات اروپا خواهد داشت.
کیسینجر در همین سخنرانی و زمانی که تاکید کرد که اوکراین باید بخشی از قلمرو خود را به روسیه بدهد، بمبی با کالیبر بزرگ را منفجر کرد.
اما پیش‌بینی دوم مربوط به اظهارات ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در جمع دانشجویان فارغ التحصیل از آکادمی نظامی در “وست پوینت” است که تصویری تاریک از جهانی متلاطم‌تر را ترسیم کرد مبنی بر اینکه قدرت‌های بزرگ قصد تغییر نظم جهانی را دارند.
وی در این مراسم گفت: تقابل ایالات متحده آمریکا از یکسو و روسیه و چین از سوی دیگر ممکن است برای دهه‌ها ادامه داشته باشند و پیروزی روسیه به معنای پایان همه دستاوردهای پس از جنگ جهانی دوم است.
پیش‌بینی سوم هم توسط کلمان بُن، وزیر مشاور فرانسه در امور اروپا مطرح شده است.
کلمان بن اخیرا اظهار کرد که تلاش اوکراین برای پیوستن به اتحادیه اروپا ممکن است ۱۵ تا ۲۰ سال طول بکشد تا به نتیجه برسد. درباره پیوستن کی‌یف به ناتو هم باید گفت که اگر این اتفاق غیرممکن نباشد، بیشتر از زمان مذکور طول خواهد کشید.
این اظهارات به منزله اذعان صریح دولت فرانسه به این مسئله است که عدم پاسخگویی به درخواست‌های روسیه قبل از حمله به اوکراین اشتباه بوده و همچنین اصرار زلنسکی به پیوستن به ناتو و اتحادیه اروپا یک اشتباه بزرگ بوده است.
همه این پیش‌بینی‌ها به دلیل اینکه توسط تصمیم گیرندگان در نهادهای نظامی و سیاسی غرب مطرح شده‌اند، از اهمیت بالایی برخوردار هستند، اما آنچه در سخنرانی کیسینجر در مجمع داووس بیان شد به دلیل تأثیر او در دولت آمریکا و به ویژه جو بایدن و همچنین تجربه طولانی وی در امور بین‌المللی و روابط شرق و غرب، مهم‌ترین پیش بینی محسوب می‌شود.
کیسینجر که پشت بزرگترین دستاورد دیپلماتیک آمریکا در زمان ریاست جمهوری ریچارد نیکسون، یعنی مهار چین و حذف آن از اتحاد جماهیر شوروی بوده است، به بایدن نسبت به هر گونه نزدیکی روابط روسیه و چین به دلیل خطراتی که این اتفاق می‌تواند برای ایالات متحده و سلطه آن بر رهبری جهان ایجاد کند، هشدار داد، اما بایدن توجهی به توصیه او نکرد و اکنون با تحریک روس‌ها و واداشتن آنها به حمله به اوکراین و محاصره چین، بر خلاف خواسته و میلش درحال تقویت روابط میان این دو ابرقدرت و نزدیک کردن آنها به یکدیگر و همچنین وارد کردن این دو کشور به یک ائتلاف پنج و یا شش جانبه در کنار ابرقدرت‌های نوظهور منطقه‌ای مانند هند، پاکستان، ایران، برزیل و ونزوئلا است.
به عقیده ما، مهم‌ترین چیزی که کیسینجر در سخنرانی‌اش مطرح کرده است “ضرورت واگذاری بخشی از اراضی اوکراین به روسیه” است. پذیرش این توصیه ممکن است تنها و کم هزینه‌ترین راه برون رفت از بحران اوکراین باشد و این درصورتی محقق خواهد شد که دو طرف درگیر در جنگ، مستقیماً یا به شکل نمایندگی؛ یعنی روسیه و آمریکا برای جست‌وجوی راه‌های خروج از این جنگ و جلوگیری از طولانی شدن آن و یا طبق پیش‌بینی سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه جلوگیری از تبدیل آن به جنگ جهانی سوم هسته‌ای، بر سر میز مذاکره بنشینند.
دولت فعلی آمریکا از شکست‌ها یا پیروز نشدن‌هایش درس نمی‌گیرد؛ چراکه تاثیر آن در هم‌پیمانانش و به ویژه هم‌پیمانانش در جهان عرب کمتر شده است و درحالی که نیروهای روسیه درحال پیشروی میدانی در اوکراین هستند و اقتصاد کشورشان قوی‌تر و قوی‌تر می‌شود، اما اعضای ناتو از دور نظاره‌گر هستند و رهبری این ائتلاف از بیم پاسخ روسیه حاضر به اعمال پرواز ممنوع در آسمان اوکراین نیست و بایدن نیز مردد است که حتی یک سرباز به اوکراین بفرستد و به جای آن به کمک مالی و ارسال تجهیزات نظامی سبک بسنده کرده است. با این وجود وی با دروغ پردازی می‌گوید که آماده دفاع از تایوان درصورت حمله چین به آن است.
ما که همیشه با کیسینجر در سیاست‌هایش در قبال خاورمیانه مخالف بوده‌ایم در این باره در دو موضوع اساسی با وی موافق هستیم؛ نخست اینکه طولانی شدن جنگ اوکراین اروپا را بی‌ثبات و اقتصاد آن را فرسوده و چه بسا تجزیه می‌کند و دوم اینکه وضعیت مناسب برای اوکراین، بی‌طرفی است و کی‌یف باید پلی میان اروپا و روسیه باشد.
جنگ اوکراین چه طولانی شود و چه کوتاه باشد، آمریکا و متحدان اروپایی‌اش از این جنگ بازنده بیرون خواهند آمد، اگر این جنگ طولانی‌تر شود، خسارت مالی و تلفات انسانی بیشتری را به همراه خواهد داشت و ناگفته نماند که احتمال تبدیل شدن آن به جنگ هسته‌ای نیز وجود دارد. همچنین اگر این جنگ کوتاه باشد، به معنای موفقیت ائتلاف روسیه و چین در تسلط و رهبری آن بر جهان و تجزیه اوکراین و قرار گرفتن دونباس تحت نفوذ روسیه و تایوان تحت نفوذ چین است.
انتهای پیام
