این بنا در قالب گردشگری مذهبی در بافت تاریخی همدان میتواند مطرح شود، اما موضوعی که تابستان سال جاری در رابطه با ساختوساز غیر مجاز اوقاف در جوار شاهزاده حسین (ع) همدان مطرح شد، گویی تمامی این موضوعها را عوض کرد.
بحث ثبت جهانی تپه هگمتانه که در دل خود به ثبت رسیدن تمامی محدوده اکباتان را نیز دربردارد، با این زخم خوردنها دچار مشکلاتی میشود؛ بدینسان درنهایت نیمه مهرماه سال جاری بود که مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان اعلام کرد: برای ساختوسازهای اخیر در جوار شاهزاده حسین (ع) استعلامی از میراث فرهنگی همدان گرفته نشده و ظاهراً از شهرداری هم مجوز نگرفتهاند.
علی مالمیر در این خصوص با بیان آنکه درخواست کردهایم مجوز ساختوسازها در اختیار میراث فرهنگی قرار گیرد، ادامه داد: درحال حاضر عملیات در حریم شاهزاده حسین (ع) متوقف شده است.
اما بهراستی وضعیت این بنا و البته طرح توسعهای آن به چه سمت و سویی میرود؟ آیا قرار است که طرح ساماندهی را در این محدوده شاهد باشیم؟ وضعیت بانک ملی که سالها است بهنوعی بنای شاهزاده حسین را محصور کرده، چه خواهد شد؟
در این راستا برای پیگیری موضوع گفتوگویی با سیدهمریم مختاریموسوی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان ترتیب داده شد که در ادامه آن را میخوانید:
عرصه ۱۰۰ هکتاری هگمتانه در مسیر ثبت جهانی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در گفتوگو با قلم با بیان اینکه طرح مطالعاتی توسعه بقعه شاهزاده حسین تقریباً به اتمام رسیده است، گفت: بایستی در این راستا جلسهای با حضور مشاور طرح در شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان ترتیب داده شود تا درصورت تأیید طرح، آن را به استان ارسال کنیم.
سیدهمریم مختاریموسوی ادامه داد: طرحی که در زمینه توسعه بقعه شاهزاده حسین درحال مطالعه است، امیدبخش بوده؛ چراکه در آن از اظهار نظرهای اوقاف و هیئتامنا نیز استفاده شده است.
این مقام مسئول با تصریح بر آنکه تا پایان سال جاری این پرونده ثبت جهانی تکمیل و برای وزارت میراث فرهنگی کشور ارسال خواهد شد، مطرح کرد: در این پرونده محدوده بازار همدان، خیابان اکباتان، بخشی از ۶ خیابان منتهی به میدان امام و بخشی از میدان امام همدان قرار دارند؛ بدینسان ۱۰۰ هکتار عرصه ثبت جهانی هگمتانه است که در این محدوده نباید دخل و تصرفی صورت پذیرد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در پاسخ به اینکه سرنوشت بانک ملی چه خواهد شد؟ آیا با ایجاد سایت گردشگری بقعه شاهزاده حسین بانک ملی نیز از بین خواهد رفت؟ گفت: بانک ملی به قوت خودش باقی خواهد ماند و در این راستا تنها طرح ساماندهی جداره بانک ملی را درپیش خواهیم گرفت.
مختاریموسوی در پاسخ به اینکه آیا اقدامات صورتگرفته از سوی هیئتامنای بقعه شاهزاده حسین مشکلاتی را در ثبت جهانی محدوده تپه هگمتانه ایجاد خواهد کرد؟ بیان کرد: اتفاقات و اقداماتی که در این زمینه صورت گرفته، قابل بازگشت است و پس از بررسی طرح مطالعاتی توسعه بقعه شاهزاده حسین اگر نیاز به برگشت باشد، بایستی الحاقاتی که توسط هیئتامنا و اوقاف به انجام رسیده است، مجدد به حالت نخست بازگردد.
وی در ادامه تصریح کرد: اوقاف و هیئتامنای بقعه شاهزاده حسین در جریان این موضوع بودند که طرح بقعه را در دست مطالعه داریم، اما بااینوجود اقداماتی را در این بنا پیش بردند؛ بااینحال به طرح توسعه بقعه شاهزاده حسین خوشبین هستیم و درصورت نیاز اقداماتی که بهتازگی در این بنا شاهد بودهایم به حالت نخست بازخواهند گشت.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در پایان صحبتهای خود به گردشگری مذهبی در همدان اشاره کرد و افزود: وجود مسجد جامع همدان، امامزاده عبدالله، بقعه شاهزاده حسین، امامزاده یحیی و مسجد میرزاتقی در کنار هم یک محور گردشگری مذهبی در رینگ نخست همدان محسوب میشوند.
بااینحال پیش از هرچیز نیاز است تا بر لزوم توجه به حوزه گردشگری مذهبی در همدان تأکید کنیم، بحثی که در دوران پساکرونا (اِنشاءالله) تجربه خواهیم کرد و غفلت از آن برایمان سنگین تمام میشود!
از سویی موضوع ثبت جهانی تپه هگمتانه و محدوده آن که به ۱۰۰ هکتار میرسد، میتواند ظرفیتی باشد برای معرفی هرچه مناسبتر بقعه شاهزاده حسین که در این محدوده بنا شده است؛ بدینسان امید میرود تا طرح مطالعاتی مربوطه با درنظر گرفتن جوانب موضوع بررسی شود و در راستای آن بتوان اقدامات گردشگری مذهبی و فرهنگی را در رینگ نخست همدان تقویت کرد.
اما بهراستی باید دید قدمها در این مسیر چه قدر محکم است و تا چه میزان میتوان خارج شدن بقعه شاهزاده حسین از مهجوریت و البته فراموشی را شاهد بود. موضوعی که در استان همدان باعث میشود مادام داشتههای تاریخی و فرهنگی این دیار با فراموشی، تخریب و یا بیاعتبار ماندن از دست برود، آیا اینبار دامنگیر بقعه شاهزاده حسین میشود؟ و یا قدمها در مسیر مناسب دیگری درحال برداشتن است؟
بااینحال تا پایان سال چشمانتظار ارسال پرونده ثبت جهانی هگمتانه به وزارت میراث خواهیم بود و امیدواریم تا پایان سال تمامی برنامههای میراثی همدان در رینگ نخست همدان به اصحاب رسانه ارائه شود و همه نگرانیها از تخریب بافت تاریخی و فرهنگی همدان را جوابگو باشد.