این اقدام سعودی ها به دنبال سلسله سیاست های واگرایانه سال های اخیر ریاض از سوریه تا عراق و یمن، اکنون با این سوال در محافل سیاسی روبه روست که حاکمان سعودی با این ائتلاف بحث انگیز به کجا می روند؟ آیا واقعا قصد مقابله با داعش را دارند؟
از طرفی به دنبال اعلام تشکیل ائتلاف سعودی، در هفته گذشته و با هدف تکمیل پازلی که عربستان طرح ریزی کرده، داعش هم در حرکتی نمایشی با انتشار یک ویدئو در محیط مجازی، عربستان سعودی را تهدید کرد؛ تهدیدی که اولینش نیست و در طول یک سال و نیم گذشته که این گروه تروریستی تکفیری حالت تهاجمی به خود گرفته، چندین بار تکرار شده است.
کارشناسان و ناظران اوضاع جاری در منطقه، نه آن ائتلاف و نه این تهدیدها را چندان جدی نمی گیرند. برای بررسی چرایی این بی اعتمادی لازم است رفتارهای این دو بازیگر یکی رسمی و دیگری نامشروع نگاهی هرچند گذرا انداخته شود.
** نقش دولت سعودی در معادلات سال های اخیر در منطقه
– همکاری سعودی ها و برخی کشورهای منطقه با دولت های استعماری جهان، جهت منحرف کردن جنبش های مردمی در خاورمیانه طی ۶ سال گذشته
– ورود به بحران اجتماعی در سوریه و تلاش برای سرنگونی نظام سیاسی این کشور به همراه چند کشور منطقه
– تاسیس و راه اندازی گروه های تروریستی و حمایت های مالی و تسلیحاتی از آنان
– نگاه فرقه گرایانه به مسائل منطقه و پی ریزی سیاست های منطقه ای بر اساس همین رویکرد
– رویکرد نظامی گرا در سیاست خارجی و تعطیل کردن دیپلماسی
– منبع و کانون اصلی تئوری ها و فتاوای افراط گرایانه
– حمایت از بازمانده های حزب بعث عراق بعد از سقوط صدام در ۲۰۰۳ میلادی و تلاش برای بازگرداندن آنان به قدرت در عراق به هر قیمت ؛ بطوری که طی سال های اخیر چندین اجلاس رسمی در دوحه قطر ، اردن و ریاض با هدف سرنگونی دولت عراق و بازگرداندن بعثی ها به قدرت برگزار کرده است
در توضیح رویکرد نظامی گرا و فرقه گرایانه دولت سعودی، می توان به اظهارات تند و خشونت آمیز شخصیت های سیاسی و شاهزادگان این کشور از جمله بندر بن سلطان اشاره کرد که با تهدید ملت های منطقه ، بسیار افراطی عمل کرده اند. بندر بن سلطان در اظهاراتی که بعدها شخصیت های اروپایی فاش کرده اند، پیروان اهل بیت (ع) را تهدید به کشتار جمعی کرده بود.
همچنین سعودی ها با استفاده از بعثی های باقیمانده از زمان صدام ، گروه تروریستی داعش را از القاعده متولد کردند.
نکته دیگر اینکه طی ۵ سال اخیر هرجا سعودی ها ورود کرده اند، آشوب و هرج و مرج و جنگ و کشتار به دنبال داشته است و عموما در خدمت گروه های تروریستی مانند داعش که سوریه و یمن دو کشوری هستند که سرنوشت آنان موید این ادعاست. هم اکنون حملات نظامی این کشور به یمن، زمینه حضور گروه های القاعده و داعش را در این دیار فراهم کرده است.
** پرونده داعش
– گروه تروریستی داعش در طول سال های اخیر کاملا مطابق فتاوا و تئوری های خشونت صادره از ریاض عمل کرده است
– عمده منابع تامین کننده مالی این گروه تروریستی کشورهای حوزه خلیج فارس بویژه سعودی و قطر است
– بدنه تخصصی و حرفه ای این گروه را حزب بعث تشکیل می دهد
– بیشترین نیرو و فرماندهان خارجی گروه تروریستی تکفیری داعش را سعودی ها تشکیل می دهند
– قتل ، کشتار ، ویرانی، تجاوز به زنان و دختران و به بردگی کشاندن آنان و نابودی آثار تاریخی و فرهنگی ، مطابق فتاوای علمای وهابی
– ویرانی زیرساخت ها و منابع کشورهای میزبان از جمله جاده ها، پل ها ، ابنیه و تاسیسات زیربنایی
**ائتلاف سعودی
ائتلاف سعودی ها و تهدید داعش در هفته اخیر اولین خبرسازی رسانه ای در این خصوص نبوده است. داعش پیش از این طی یک سال و نیم گذشته چندین مورد سعودی ها را به حمله تهدید کرده است و سعودی ها نیز متقابلا یک بار از برخورد بزرگ با اعضا طرفداران داعش در عربستان در سال گذشته خبر داده و اعلام کردند که اتباع سعودی را که به داعش پیوسته باشند، مجازات خواهد کرد و یک فرصت هم برای بازگشت آنان از سوریه و عراق درنظر گرفتند.
اما در تمام این مدت ، داعش ، هیچگاه به سمت مرزهای سعودی حرکت نظامی ترتیب نداد و هیچ اقدامی هم از سعودی ها علیه داعش گزارش نشد.
از همین رو کارشناسان و ناظران به دلایل زیر ماهیت ائتلاف سعودی را از نظر ماهوی حقیقی نمی دانند ؛
– در این ائتلاف سعودی ها، دو کشور اصلی، موضوع ایجاد ائتلاف، یعنی عراق و سوریه حضور ندارند
– از کشورهای موثر در مقابله با تروریسم در سال های اخیر در این ائتلاف نامی وجود ندارد؛ به عنوان مثال اکثر کارشناسان و تحلیلگران عراقی و حتی رسانه های این کشور همواره به عدم حضور ایران در این ائتلاف به عنوان کشور موثر در جنگ علیه تروریسم و همچنین از عدم نام الجزایر در فهرست سعودی ها اشاره می کنند
– حضور کشورهایی که در ارتباط با تروریسم تاکنون تحرکی نداشته اند
– حضور کشورهایی که سابقه رفتارهای فرقه گرایانه در سیاست های منطقه ای آنان وجود دارد
– حضور کشورهایی که عمدتا نظامی گرا و دارای نظام های غیر دمکراتیک هستند
– حضور کشورهایی مانند نیجریه که ارتش آن اخیرا بصورت علنی همسو با گروه تروریستی بوکوحرام ، متحد آفریقایی داعش، دست به کشتار دسته جمعی فرقه ای زده است
– سوال بزرگ درباره این ابتکار سعودی ها؛ اینکه ‘سعودی ها که در روزهای حساس که داعش در آستانه بغداد و اربیل بود، هیچ تحرکی از خود نشان ندادند، اما چرا حالا که عراقی ها در حال پیشروی هستند و در اوج پیروزی ها بر داعش تروریستی در الرمادی و بیجی به فکر ایجاد ائتلاف افتاده اند؟’
– عدم پاسخ مثبت طی یک سال و نیم گذشته به درخواست های دولت عراق برای حمایت از بغداد در جنگ علیه داعش
از همه اینها گذشته، سعودی ها در اجرای سیاست ها و برنامه های خود در منطقه طی سال های اخیر همواره از خود رد پا گذاشته اند، به عنوان مثال همین هفته خالد الملا روحانی برجسته عراقی اهل سنت و رئیس هیات علمای عراق درباره جنایت کشتار شیعیان در نیجریه، گفت سه روز قبل از وقوع این فاجعه شخصا شاهد ویژه برنامه یک کانال تلویزیونی سعودی بوده که نیجریه ای ها را به مهار شیعیان این کشور تشویق کرده و عملا به رهبران این کشور خط داده است.
** تهدید داعش چقدر جدی است؟
تهدید داعش به اعتقاد کارشناسان اساسا نمی تواند جدی باشد. این گروه تروریستی از کشورهای حوزه خلیج فارس تامین مالی و تسلیحاتی می شود و این موضوعی است که حتی اروپایی ها نیز از آن مطلع هستند و اخیرا موجی از انتقادها از رژیم سعودی براه افتاده است، چرا که به نظر می رسد آش خیلی شور شده است.
داعش پیش از این نیز سعودی ها را تهدید کرده بود، اما این گروه که به سرعت می تواند خود را در نقاط مختلف از لیبی، تا پاریس و از آنجا تا افغانستان منتشر کند، حتی یک بار نیز هدفی را در سعودی مورد حمله قرار نداده است. البته حضور این گروه در عربستان امر قابل انکاری نیست، بطوری که چندین عملیات تروریستی علیه مساجد و حسینیه های شیعیان در یک سال گذشته مقابل چشم ماموران امنیتی سعودی از سوی این گروه صورت گرفته و تعداد زیادی قربانی بجا گذاشته است، حال آنکه تاکنون هیچ گزارشی درباره برخورد دولت سعودی با این گروه منتشر نشده است.
موضوع آنقدرهای پیچیده نیست، بطوری که در تمام ایام و ماه هایی که داعش مناطق مختلفی در سوریه، شمال عراق و مناطق غرب و مرکزی عراق را مورد حملات تروریستی قرار داده، دولت سعودی هیچگاه از مرزهای شمالی خود ابراز نگرانی نکرده و تدابیر ویژه ای برای حفاظت از آن به اجرا نگذاشته است.
دولت سعودی آنقدر از مرزهای شمالی خود با عراق اطمینان دارد که ارتش خود را با تمام نیرو و تجهیزات به مرزهای یمن انتقال داده است.
داعش هم اکنون مجری اصلی فتاوایی است که در شبه جزیره صادر می شود و به علاوه براساس برخی گزارش ها، این گروه تروریستی و نیز القاعده در داخل هیات حاکمه عربستان نفوذ قابل ملاحظه ای دارند.
به این ترتیب ائتلاف سعودی چقدر واقعی است و تهدید متقابل داعش چقدر جدی؟!؛ پاسخ به این سوال با مروری ساده در اینترنت قابل دسترسی است.
