در برخی رشته‌ها از جمله تیراندازی و ورزش‌های رزمی که حجاب تاثیر کمتری روی عملکرد ورزشکار می‌گذارد، موفقیت‌های جهانی رقم خورده و حالا دیگر امیدواری برای کسب اولین مدال المپیک توسط دختران ایرانی، نه طنز است و نه خیال خام.
ورزش زنان ایران، هم جلوه‌های روشن دارد و هم زمینه‌های تاریک در رشته‌هایی مثل شنا و ژیمناستیک که با قوانین فعلی در کشور، امکان شرکت در مسابقات بین‌المللی برایشان محال است. در این گزارش، وضعیت امروز ۱۰ رشته عمده و قهرمانانشان مرور شده است
فوتسال
آنها اولین قهرمانی زنان ایرانی در رشته‌های توپی، در تاریخ ورزش زنان آسیا را نصیب خود کردند. ضمناً خبرسازترین رشته در تاریخ ورزش زنان ایران هم هستند. بازتاب ماجرای لغو سفر به گواتمالا در رسانه‌های رسمی و شبکه‌های مجازی، در ورزش مردان هم کم نظیر بود.
سرانجام با دستور دکتر حسن روحانی٬ رئیس جمهور ایران قرار شد تیم ملی عازم گواتمالا شود. فارغ از هر نتیجه‌ای که دختران پا به توپ ایرانی مقابل برزیل، پرتغال و کاستاریکا بگیرند، حمایت جامعه از آنها دستاوردی چشمگیر برای کل ورزش ایران بود.
بسکتبال
بسکتبال زنان ایران سابقه‌ای طولانی در آسیا دارد و در دهه ۵۰ شمسی دارای لیگ بود. لیگی که همچنان برپاست اما به خاطر مقررات فیبا، بانوان بسکتبالیست ایرانی از حضور در مسابقات رسمی بین‌المللی محروم‌اند.
غیر از قوانین فیبا در خود ایران هم مشکلاتی به مراتب پیچیده‌تر وجود دارد. مثلاً میزبانی ایران در غرب آسیا لغو شد و فدراسیون بسکتبال دلیل این امر را حضور مربیان و داوران مرد در تیم‌های خارجی دانست.
محمود مشحون اعلام کرد این مسئله با “فرهنگ، اعتقاد و ارزش‌های دینی ما” تناقض دارد.
سعیده علی بازیکن تیم ملی به ایسنا می‌گوید: “آرزوی من است که در مسابقات آسیایی شرکت کنم.”
فتانه هادوی سرمربی تیم ملی نیز گفته بود: “واقعاً مظلوم هستیم و هیچ تردیدی در این موضوع ندارم.”
دوومیدانی
قهرمانان دوومیدانی زنان ایران نسبت به فقدان امکانات، نداشتن مربی تخصصی و کم توجهی رسانه‌ها گله‌مند هستند. از لیلا رجبی در پرتاب وزنه تا مریم طوسی، بارها نواقص را یادآور شده‌اند.
طوسی که سریعترین زن ایران است، می‌گوید در جام دهه فجر همه پوشش کامل داشتند ولی همین مسابقه را هم فقط در حد چند ثانیه نشان دادند. “وقتی پوشش ما مناسب است چرا تلویزیون پخش نمی‌کند؟”
الناز کمپانی قهرمان ۱۰۰ متر با مانع به خبرگزاری ایسنا گفته: “اگر خودمان برای خودمان تبلیغ نکنیم، اصلا کسی متوجه نمی‌شود که ما هستیم. هیچکس ما را نمی‌بیند.”
سپیده توکلی قهرمان هفتگانه هم می‌گوید: “با پولی که در لیگ می‌گیریم حتی یک کفش کتانی خوب هم نمی‌توانیم تهیه کنیم.”
کاراته
زهره برزگر با قهرمانی در مسابقات زیر ۲۱ سال جهان، اولین طلای تاریخ بانوان ایران در دنیای کاراته را نصیب خود کرد. کاراته در المپیک ۲۰۲۰ به صورت آزمایشی برگزار خواهد شد و گرچه مدال‌های آن در جدول توزیع مدال‌ها محاسبه نخواهد شد” اما خانوده بزرگ کاراته در جهان امیدوارند از المپیک ۲۰۲۴ به جدول اصلی راه یابند.
جایی که دختران ایرانی هم می‌توانند سهمی در مدال‌های توزیعی داشته باشند.
فوتبال
ایران با شکست مقابل تایوان، در مرحله نخست انتخابی المپیک حذف شد. در حالیکه با تساوی هم می‌توانست راهی دور بعد شود. فوتبال زنان ایران با وجود محدودیت‌ها از توان فنی غلبه بر تایوان برخوردار بود اما این اتفاق رخ نداد. بخشی از دلایل ناکامی را باید در زمستان پرحاشیه ۱۳۹۲ جستجو کرد که به برکناری سرمربی این تیم منجر شد.
مریم ایراندوست گفت: “شش سال بدون چشمداشت در فدراسیون کار کردیم هر چیزی جلویمان گذاشتند نگفتیم کم است. فوتبال را بوسیدم و کنار گذاشتم اما آقای کفاشیان، وجدان تا آخرت با انسان باقی می‌ماند.”
فریده شجاعی نایب رئیس بانوان فدراسیون فوتبال هم سرنوشت مشابهی داشت. او گفته بود کمیته المپیک مجوز اعزام تیم زنان به بازیهای آسیایی را صادر کرده اما کفاشیان گفت: “شجاعی در رویایش به سر می‌برد!”
کشتی آلیش
با توجه به ممنوعیت کشتی زنان در ایران، دختران علاقمند به کشتی، به آلیش یا کشتی با کمربند روی آورده‌اند و در سالن پارک‌شهر تهران روی سکوی نخست آسیا ایستادند. حضور تماشاگران زن در سالن هم مشکلی پیش نیاورد.
یگانه غریب‌گشته، هما میرزاپور، سمیه حیدری، زهرا محمودی، اکرم خانی، زهرا مجدی، عزت قربانی ثانی، لیلا سالاروند، ساحل گوران، مریم احمدی، دینا دهنوی و سعیده رحیمی با مربیگری آنا براتی که توانایی فنی قابل ملاحظه‌ای دارد، نشان دادند اگر فرصت کشتی گرفتن برایشان مهیا شود، ژاپن دیگر قدرت بی رقیب جهان نخواهد بود.
تکواندو
کیمیا علیزاده با غلبه بر جید جونز قهرمان المپیک لندن، مدال طلای گراندپری روسیه و جایزه پنج هزار دلاری را نصیب خود کرد. کیمیا تاکنون در چند مسابقه مهم به عنوان قهرمانی رسیده. از جمله المپیک نوجوانان به میزبانی چین. از کیمیا علیزاده می‌توان به عنوان یکی از سه ورزشکار زن پرامید ایران در المپیک سال آینده نام برد.
تیراندازی
نجمه خدمتی موفق شد نخستین مدال طلای کاروان ورزش ایران در بازیهای دانشجویان جهان را کسب کند. او که ۱۹ ساله است، در تفنگ بادی ۱۰ متر زنان از بهترین‌های دنیاست. غیر از این دختر بیرجندی، مه‌لقا جام‌بزرگ هم مدال طلای دانشجویان جهان را گرفت. آنها به اتفاق الهه احمدی هم در المپیک لندن درخشیده بود، از امیدهای ورزش زنان برای المپیک ریو هستند. گرچه همواره مشکل کمبود فشنگ را یادآوری کرده‌اند.
تیروکمان
در قهرمانی آسیا به میزبانی تایلند، زهرا نعمتی ضمن صعود به فینال، موفق شد سهمیه المپیک را کسب کند. نعمتی ۳۱ ساله نخستین ورزشکار معلول ایرانی است که در المپیک حضور خواهد داشت.
بانوی المپیکی ایران پس از صعود به المپیک به خبرگزاری ایسنا گفت: “اگر مسئولین صلاح بدانند برای کسب سهمیه پارالمپیک نیز رقابت خواهم کرد.”
مسابقات پارالمپیک به طور ویژه برای معلولین برگزار می‌شود و حضور ورزشکاران معلول در المپیک، به ندرت اتفاق می‌افتد.
پینگ پنگ
غیر از برادران عالمیان، نتایج پینگ پنگ پسران ایران در مسابقات بین‌المللی بهتر از نتایج دختران نیست اما در اعزام‌ها، اولویت با آنهاست. موضوعی که از سرعت پیشرفت محبوبه عمرانی و ندا شهسواری می‌کاهد. سیما لیموچی سرمربی تیم ملی به خبرگزاری نسیم گفته تیمش نیازمند شرکت در اردوهای تداکاتی و مسابقات بین‌المللی است.
به گفته خانم لیموچی “ندا شهسواری در مقایسه با چهار سال گذشته خیلی بهتر شده. ملی‌پوشان دیگر نیز آمادگی خوبی دارند و برای انتخابی المپیک، تنها نیاز به بازی تدارکاتی داریم.”
مهدی رستم پور / مفسر ورزشی
