خبرنگار ، یک مشاور تغذیه، اظهار کرد: با آمدن کرونا چاقی و اضافه وزن در افراد بیشتر شده است، حتی افرادی هستند که طی چند ماه اخیر پنج الی ۱۰ کیلو اضافه وزن پیدا کردهاند. افراد باید مصرف قندهای ساده را به صفر برسانند. اگر فردی هستید که بیسکویت یا شکلات و شیرینی زیاد مصرف میکنید، این موارد را کم کم حذف کنید.
نرگس جوزدانی، افزود: تحرک بدنی را با توجه به اپلیکیشنها یا با کمک نرمشهای ساده در منزل افزایش دهید تا وزنتان را ثابت نگه دارید. یکی از موارد دیگری که در شیوع کرونا اهمیت دارد، افزایش سیستم ایمنی بدن است. تمام افراد باید به مقدار کافی ویتامین C و D دریافت کنند.
وی تصریح کرد: سبزیجات رنگارنگ را حتماً در بشقاب غذایی خود قرار دهند و لبنیات کم چرب را به برنامه روزانه غذایی خود اضافه کنند، همچنین میزان چربیهای مصرفی را کاهش دهند.
ضرورت مصرف متناسب ویتامین دی برای سالمندان
متخصص تغذیه دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، اظهار کرد: مصرف متناسب ویتامین دی به همراه کلسیم و مواد معدنی برای سالمندان لازم و ضروری است. سالمندی یک فرآیند بیولوژیک طبیعی است که تغذیه صحیح در این دوران به نسبت دورههای دیگر زندگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
محمدرضا جلیلوند با بیان این که نیاز سالمندان به مواد مغذی متأثر از داروها، بیماریها و پدیده بیولوژیکی دوران میانسالی و سالمندی بوده که در افراد مختلف متفاوت است، اضافه کرد: مصرف متنوع و متعادل ۵ گروه غذایی مطابق هرم غذایی سالمندان، تهیه غذاهای ساده و کم حجم در حد تأمین نیاز، در نظر گرفتن شرایط جسمی و فیزیولوژیکی افراد، کاهش اشتها و محدودیتهای حرکتی جزو مهمترین موارد دوره سالمندی است که آگاهی از آن لازم و ضروری به نظر میرسد.
وی مصرف شش تا هشت لیوان آب برای سالمندان را ضروری برشمرد و ادامه داد: با افزایش سن توده عضلانی فرد کاهش یافته و فرد با افزایش چربی و چاقی مواجه میشود که به تبع آن احتمال بروز بیماریهای قلبی عروقی، دیابت، فشارخون بالا وجود دارد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه با تاکید بر اهمیت مدیریت مصرف و تأمین انرژی از همه گروههای غذایی در دوره سالمندی، گفت: رعایت فصله زمانی مصرف داروها و غذاها با توجه به توصیههای پزشک معالج و جلوگیری از تداخل غذا و دارو و همچنین مصرف فیبرهای محلول و نامحلول در آب و کربوهیدرات و نشاسته کامل نظیر غلات کامل، انواع حبوبات، میوهها و سبزیجات تازه در دوره سالمندی بسیار حائز اهمیت است.
جلیلوند با اشاره به نقش مؤثر ویتامین ب ۱۲ در دوره سالمندی، اظهار کرد: با توجه به این که ۱۵ درصد کل انرژی روزانه فرد را در این دوران پروتئین تشکیل میدهد، میتوان به منظور تأمین پروتئین از منابع پروتئین با کیفیت بالا نظیر گوشتهای کم چرب و حبوبات مصرف کرد.
اصول مصرف و پرهیز از خوردن ترشی
یکی از خوردنیهای موجود در سفره ایرانیان از زمانهای دور تاکنون که جزو جدانشدنی سفره کدبانوهای ایرانی بوده، انواع و اقسام ترشیجات (هفت بیجار، سیرترشی، ترشی لیته، ترشک، لواشک) است. مصرف ترشیجات بهنوبه خود از اصولی برخوردار است، ترشیجاتی از قبیل هفتبیجار، سیرترشی، ترشی لیته و سایر اقلام دیگر از ترشیجات از نظر تقسیمبندی نه جزو غذا محسوب میشوند و نه تأثیر دارویی دارند بلکه باید بهعنوان چاشنی غذاهای مختلف همراه با غذا بهمقدار کم مصرف شوند.
مصرف زیاده از حد و غیراصولی ترشیجات نهتنها مفید نیست بلکه میتواند منبعث بیماریها و امراض مختلف در مصرفکنندگان آن شود؛ مصرف غیراصولی ترشیجات اگر در دوران جوانی مشکلی ایجاد نکند قطعاً در دوران میان سالی و پیری گریبانگیر خواهد بود.
نکته مهمی که همگان باید به آن اهتمام داشته باشند این است که مصرف ترشیجات از اصول مهمی برخوردار است؛ برای هر غذایی باید ترشیجات متناسب با آن غذا را انتخاب کرد چون ترشیجات اگر بهدرستی انتخاب نشوند، نهتنها مفید واقع نمیشوند بلکه میتوانند تأثیرات منفی روی خوراکیها داشته باشند. از نظر موقعیت زمانی، زمان مصرف ترشیجات، سهماهه زمستان و ماه اول بهار است؛ از خوردن ترشیجات در فصل تابستان و پاییز باید پرهیز کرد چون از نظر طب سنتی ایران، غذاهای فصل زمستان باید دارای طبع گرم باشند لذا توصیه میشود کنار غذاهای با طبع گرم و خشک، مصرف ترشیجات را برنامهریزی کرد.
از خوردن ترشی کلم و گل کلم و هفت بیجار که همه این موارد بهخودی خود نفخ ایجاد میکنند، همراه با غذاهای نفاخ از جمله خوراک لوبیا و دیزی آبگوشت پرهیز کنید چون همراهی این ترشیجات با اینگونه غذاها مراتب نفخ معده و روده را فراهم میآورند.
از خوردن ترشی بادنجان (لیته) همراه با غذاهای بطیءالهضم و دیرهضم باید پرهیز کرد؛ از جمله این غذاها میتوان کباب جگر سیاه، ماهی، تخممرغ نیمرو و سایر غذاهای دیرهضم و کثیف صالح الکیموس یا ردی الکیموس را نام برد.
توصیه و تأکید میشود در خورشت فسنجان از اضافه کردن شکر سفید به آن که واقعاً یک اشتباه آشپزی است، پرهیز کرده و از رب انار بهعنوان مصلحش استفاده کنید؛ در چنین حالتی هضم و جذب و گوارش فسنجان بیشتر و بیشتر خواهد شد.
از خوردن هر نوع ترشی بهجز رب نارنج یا آب نارنج همراه با ماهی پرهیز شود؛ خوردن ترشیجات با ماهی باعث ضعف کبد و سو مزاج کبدی شده و شرایط را برای بیماریهای سیستم ایمنی از جمله MS، ویتیلیگو (برص)، گیلن باره فراهم میآورد.
از خوردن ترشیجات در شب پرهیز کنید؛ خوردن سرکه و ترشیجات در شب باعث دفع بیشتر کلسیم از بدن شده و موجب پوکی استخوان و ضعف اعصاب و حتی سکتههای مغزی و قلبی میشود.
خوردن زیاده از حد ترشیجات در مردان باعث کاهش توان جنسی و ضعیف شدن اسپرمها و در زنان باعث دردهای شدید ایام پریود و قاعدگیهای نامنظم و دردناک میشود و در سنین بالا باعث تشدید آرتروز میشود.
یکی از مهمترین عوامل حواسپرتی و کندی حافظه و حتی آلزایمر در ایران، مصرف زیاده از حد ترشیجات است چون ترشیجات طبعشان سرد و خشک است و باعث سردی مغز میشوند؛ از قدیم گفتند “ترشی نخوری یه چیزی میشی” پس اگر نگران کندذهنی و حواسپرتی خودتان هستید دور ترشی و ترشیجات را قلم قرمز بکشید.
میوه ضد چاقی را بشناسید
خرمالو حاوی مقادیر بالایی ویتامین A است که در تقویت سیستم ایمنی و بینایی نقش دارد. خرمالو سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی است که نقش مهمی در سلامتی فرد بازی میکنند و در کاهش التهاب مؤثر هستند.
یک متخصص تغذیه با اشاره به اینکه خرمالو میوهای شیرین و سرشار از مواد مغذی است که میتواند در بهبود سلامتی نقش داشته باشد، اظهار کرد: خرمالو منبع خوبی از ویتامین ب ۱، ویتامین ب ۲، ویتامین ب ۶، فولات، منگنز، مس، پتاسیم، منیزیم و فسفر محسوب میشود. این میوه رنگی کالری کمی دارد و در مقابل، غنی از فیبر است که همین امر باعث میشود در کاهش وزن مؤثر باشد…
سید مرتضی صفوی، افزود: خرمالو حاوی مقادیر بالایی ویتامین A است که در تقویت سیستم ایمنی و بینایی نقش دارد. خرمالو سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی است که نقش مهمی در سلامتی فرد بازی میکنند و در کاهش التهاب مؤثر هستند.
وی تصریح کرد: استرس اکسیداتیو که در اثر نبود تعادل بین رادیکالهای آزاد و آنتی اکسیدانها در بدن بروز میکند، با بروز بیماریهای مزمن از قبیل بیماریهای قلبی، دیابت، فشار خون بالا، سرطانها و بیماریهای نورولوژیک مانند آلزایمر مرتبط است؛ بنابراین مصرف غذاهای سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی، رادیکالهای آزاد تولید شده در بدن، استرس اکسیداتیو و متعاقباً شانس بیماریهای مزمن را کاهش میدهند.
این متخصص تغذیه، ادامه داد: خرمالو همچنین حاوی ویتامین C نیز است و میتواند تقریباً ۲۰ درصد نیاز روزانه به این ویتامین را تأمین کند. همچنین فیبر موجود در خرمالو میتواند نقش مهمی در کاهش کلسترول بد در بدن داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه از دیگر نقشهای فیبر کاهش قند خون، بهبود حرکات و عملکرد دستگاه گوارش است، گفت: محتوای بالای ویتامینی و آنتی اکسیدانی خرمالو مانند ویتامین A، بتاکاروتن، لیکوپن، لوتئین و کریپتوگزانتین میتواند سرعت پیری ارگانهای بدن را به تأخیر بیندازد.
فواید خرما برای سلامت کودکان
خرما از جمله مواد غذایی مغذی است که منبع خوبی از مواد معدنی همچون آهن، کلسیم، سدیم، منیزیم، پتاسیم و روی به حساب میآید. مواد مغذی موجود در این ماده خوراکی، خرما را در گروه مواد غذایی مناسب برای کودکان و بزرگسالان قرار داده است. همچنین خرما حاوی ویتامینهایی است که ویتامین B۱، B۲، نیاسین، ویتامین A، B۶ و ویتامین K از جمله آن هاست. خرما منبع خوبی از قند و فیبر خوراکی است. خرما حاوی فروکتوز و دکستروز است که انرژی مورد نیاز بدن را تأمین میکند. تمامی این مواد مغذی برای کودک در حال رشد لازم است.
نوزادان از شش ماهگی میتوانند این ماده خوراکی را مصرف کنند. در شروع میتوان خرما را به صورت پوره در رژیم غذایی نوزاد گنجاند. هرچند لازم است پس از اولین تغذیه نوزاد با هر ماده غذایی جدید سه روز منتظر ماند و در صورت عدم بروز حساسیت مجدد مصرف آن ماده غذایی را ادامه داد. از آنجایی که خرما سرشار از مواد مغذی است مصرف آن به رشد جسمی و ذهنی کودک کمک میکند. برخی از فواید این ماده خوراکی برای سلامت کودک عبارتند از:
رشد مغز: پتاسیم برای رشد مغز بسیار مفید است و در خرما به وفور یافت میشود بنابراین برای رشد شناختی کودک میتوان خرما را در رژیم غذایی او گنجاند.
پیشگیری از سوءهاضمه: خرما سوءهاضمه را درمان و باکتریها یا مشکلات مرتبط با آن در روده را اصلاح میکند. مشکل سوءهاضمه در بسیاری از کودکان مشاهده میشود و به همین دلیل کودکان با مشکلات جسمی زیادی روبرو میشوند بنابراین به کمک خرما میتوان کودک را در برابر سوءهاضمه حفظ کرد.
حفظ سلامت کبد: نوزادان بسیار حساس هستند بنابراین بیشتر در معرض خطر ابتلاء به ویروس و باکتری قرار دارند که میتواند اثر منفی بر کبد داشته باشد. اختلالات کبدی میتواند منجر به ابتلاء به بیماریهای جدی همچون یرقان، حصبه و هپاتیت شود.
درمان زخم معده: اگر کودکی به زخم معده دچار باشد خواص موجود در خرما به کاهش این عارضه کمک میکند.
استحکام دندانها: مصرف خرما برای رشد دندان خوب است همچنین به تقویت لثهها و دندانها کمک میکند.