رضا صادقیان
با شیوع ویروس کرونا و نشر خبر با بن‌مایه آمار درباره استفاده شهروندان از ماسک در شهرهای مختلف و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، شمار قابل توجهی از کاربران در فضای مجازی و حتی رسانه‌ها به نقد رفتار مردم پرداختند، انتقادی که در گفتارهای مسئولان نیز به صورت مکرر جلوه‌گر می‌شود.
این انتقادهای در غالب‌های متفاوتی بروز می‌یابد. گاه به نقد افرادی که ماسک نمی‌زنند، سوار اتوبوس و مترو می‌شوند و در مکان‌های شلوغ و پرتردد رفت و آمد می‌کنند و در میان این همه انتقاد به شهروندان در حال سفر و دورهمی‌های دوستانه نیز کشیده می‌شود، در این یادداشت فقط به سنجش انتقادها به گروه نخست پرداخته می‌شود. به نظر می‌رسد این همه انتقاد و نفی برآمده از فضای نشناختن قدرت اقتصادی مردم بروز یافته است و بیان‌گر ناآگاهی اظهار نظر کنندگان است.
برای تحلیل چنین مدعایی و مقصر دانستن عموم شهروندان در جهت استفاده نکردن از ماسک و حضور یافتن در مکان‌های شلوغ، بیش از هر موضوعی می‌بایست به مسئله اقتصاد و توان مالی خانواده‌ها دقت کرد. با شیوع ویروس کرونا، بسیاری از کسب و کارها با کاهش درآمده روبرو شدند، در ماه‌های اخیر بیش از دو میلیون نفر به آمار رسمی بیکاران کشور افزوده شده است، کاهش درآمد خانواده ایرانی و افزایش تورم بی‌سابقه را نیز طی ماه‌های اخیر تجربه کردیم. از همین‌رو؛ بیش از نیمی از جمعیت کشور توان قدرت خرید خود را نسبت به سال قبل از دست داده‌اند. به همین موارد می‌توان به آمار افزایش «سرقت اولی‌ها» اشاره کرد، سارقانی که برای اولین بار و بی‌شک به دلیل تامین نیازهای اولیه زندگی اقدام به سرقت کردند. لازم به ذکر است براساس اطلاعات آماری که از سوی معاونت رفاه اجتماعی وزارت رفاه و تعاون منتشر شده است، بیش از ۱۶ میلیون نفر جمعیت کشور در فقر مطلق به سر می‌برند.
با یک حساب ساده و با توجه به قیمت وسایل بهداشتی از قبیل ماسک، مواد ضدعفونی کننده سطوح و دست ماهیانه به رقم ۳۰۰ هزار تومان می‌رسیم. بی‌شک تهیه و استفاده از این وسایل برای خانواده‌ای که برای تامین نیازهای اولیه زندگی و کالاهای اساسی دچار مشکل است، دشوار خواهد بود. اینکه برخی از شهروندان با وجود درآمد کافی به این مهم نمی‌پردازند، قابل کتمان نیست، ولی شهروندانی که توان مالی کافی برای تهیه اینگونه مواد بهداشتی را ندارند، قابل نقد، نفی و سرزنش نیستند.
مواجهه با بیماری کرونا شوخی‌بردار نیست، ولی شماتت کردن شهروندانی که در تامین نیازهای روزمره با صدها مشکل ریز و درشت در زندگی روبرو هستند، قابل‌پذیریش نبوده و نیست. به نظر می‌رسد کاربران شبکه‌های اجتماعی به جای نقد و نفی شهروندان نیازمند و ناتوان از تامین نیازهای اولیه زندگی، می‌توانند با جمع‌آوری کمک‌های نقدی، کمک به خیریه‌ها و یا اهدای وسایل بهداشتی به کمک این شهروندان اقدام و با انصاف بیشتری به اظهار نظرهای سراسر یکسویه اقدام کنند. چنین باد.
با شیوع ویروس کرونا و نشر خبر با بن‌مایه آمار درباره استفاده شهروندان از ماسک در شهرهای مختلف و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، شمار قابل توجهی از کاربران در فضای مجازی و حتی رسانه‌ها به نقد رفتار مردم پرداختند، انتقادی که در گفتارهای مسئولان نیز به صورت مکرر جلوه‌گر می‌شود.
این انتقادهای در غالب‌های متفاوتی بروز می‌یابد. گاه به نقد افرادی که ماسک نمی‌زنند، سوار اتوبوس و مترو می‌شوند و در مکان‌های شلوغ و پرتردد رفت و آمد می‌کنند و در میان این همه انتقاد به شهروندان در حال سفر و دورهمی‌های دوستانه نیز کشیده می‌شود، در این یادداشت فقط به سنجش انتقادها به گروه نخست پرداخته می‌شود. به نظر می‌رسد این همه انتقاد و نفی برآمده از فضای نشناختن قدرت اقتصادی مردم بروز یافته است و بیان‌گر ناآگاهی اظهار نظر کنندگان است.
برای تحلیل چنین مدعایی و مقصر دانستن عموم شهروندان در جهت استفاده نکردن از ماسک و حضور یافتن در مکان‌های شلوغ، بیش از هر موضوعی می‌بایست به مسئله اقتصاد و توان مالی خانواده‌ها دقت کرد. با شیوع ویروس کرونا، بسیاری از کسب و کارها با کاهش درآمده روبرو شدند، در ماه‌های اخیر بیش از دو میلیون نفر به آمار رسمی بیکاران کشور افزوده شده است، کاهش درآمد خانواده ایرانی و افزایش تورم بی‌سابقه را نیز طی ماه‌های اخیر تجربه کردیم. از همین‌رو؛ بیش از نیمی از جمعیت کشور توان قدرت خرید خود را نسبت به سال قبل از دست داده‌اند. به همین موارد می‌توان به آمار افزایش «سرقت اولی‌ها» اشاره کرد، سارقانی که برای اولین بار و بی‌شک به دلیل تامین نیازهای اولیه زندگی اقدام به سرقت کردند. لازم به ذکر است براساس اطلاعات آماری که از سوی معاونت رفاه اجتماعی وزارت رفاه و تعاون منتشر شده است، بیش از ۱۶ میلیون نفر جمعیت کشور در فقر مطلق به سر می‌برند.
با یک حساب ساده و با توجه به قیمت وسایل بهداشتی از قبیل ماسک، مواد ضدعفونی کننده سطوح و دست ماهیانه به رقم ۳۰۰ هزار تومان می‌رسیم. بی‌شک تهیه و استفاده از این وسایل برای خانواده‌ای که برای تامین نیازهای اولیه زندگی و کالاهای اساسی دچار مشکل است، دشوار خواهد بود. اینکه برخی از شهروندان با وجود درآمد کافی به این مهم نمی‌پردازند، قابل کتمان نیست، ولی شهروندانی که توان مالی کافی برای تهیه اینگونه مواد بهداشتی را ندارند، قابل نقد، نفی و سرزنش نیستند.
مواجهه با بیماری کرونا شوخی‌بردار نیست، ولی شماتت کردن شهروندانی که در تامین نیازهای روزمره با صدها مشکل ریز و درشت در زندگی روبرو هستند، قابل‌پذیریش نبوده و نیست. به نظر می‌رسد کاربران شبکه‌های اجتماعی به جای نقد و نفی شهروندان نیازمند و ناتوان از تامین نیازهای اولیه زندگی، می‌توانند با جمع‌آوری کمک‌های نقدی، کمک به خیریه‌ها و یا اهدای وسایل بهداشتی به کمک این شهروندان اقدام و با انصاف بیشتری به اظهار نظرهای سراسر یکسویه اقدام کنند. چنین باد.
