مغز شما سناریوی‌های آشنا و ناآشنا را به منظور عجیب ترین فیلم‌های سینمایی در نیمه شب به هم پیوند می‌زند! خب ، زمانی که شما رویا و خواب می‌بینید چه چیزی اتفاق می‌افتد و اصلا معنی آن چیست؟ ما به منظور رسیدن به جواب پنج سوال در مورد رویا و خواب دیدن، با میشل درراپ (Michelle Drerup) متخصص خواب به بحث و گفتگو پرداخته ایم. و در سایت دلبرانه میتوانید اطالاعات بیشتری در این مورد کسب کنید.
آیا ما واقعا درکی از خواب دیدن داریم؟
۱. خواب دیدن چگونه رخ می‌دهد؟
بیشتر خواب دیدن‌های ما در هنگام خواب به همراه حرکت سریع چشم (REM: rapid eye movement) رخ می‌دهد، که ما در این حالت در یک چرخه زمانی در طول شب هستیم. مطالعات در مورد خواب نشان داده اند که امواج مغزی ما در هنگام REM به همان اندازه بیداری ما فعال هستند.
متخصصان بر این باورند که ساقه مغزی تولید کننده خواب به همراه حرکت سریع چشم (REM) می‌باشد و بخش قدامی مغز رویاها را می‌سازند. حال متخصصان چرا به این نتیجه رسیده اند؟ پاسخ این سوال آن است که زیرا در صورت آسیب دیدن ساقه مغز ، بیمار خواب می‌بیند ولی وارد REM نمی شود. و هنگامی که بخش قدامی مغز آسیب می‌بیند، بیمار وارد REM می‌شود ولی خواب و رویا نمی بیند.
احتمالا ساقه مغز وظیفه REM را در هنگام خواب دیدن دارد
از دیگر مواردی که در هنگام REM خواب رخ می‌دهد این موارد است :
۱) تونوس عضلانی (انقباض عضلانی) خود را از بین می‌رود. بنابراین نمی توانید در هنگام خواب دیدن حرکت کنید. ( این فرآیند حفاظتی در بیماری اختلال رفتاری REM از بین می‌رود).
۲) تنظیم دمای بدن از کنترل خارج می‌شود. پس بدن شما نیم تواند با عرق کردن یا لرزش دمای خود را بالا نگه دارد ، پس دمای بدنتان با دمای اتاق یکی می‌شود.
۳) تنفس و ضربان قلب نامنظم می‌شود. بنابراین در صورتی که شما آپنه خواب دارید ( اختلال توقف ناگهانی تنفس در خواب) دارید باید مراقب آن در هنگام REM خواب باشید.
۴) قرنیه چشم منقبض می‌شود ، که این امر احتمالا به دلیل حفاظت از چشمان در صورت برخورد با نور شدید می‌باشد.
۲. چرا خواب‌ها هذیان گونه و عجیب هستند؟
این امر ممکن است به انتقال دهنده‌های عصبی (نوروترنسمیترها) مربوط گردد. استیل کولین و دوپامین (مواد ترشحی در پیام‌های عصبی) نیز در این میان مهم هستند. محتمل است که دوپامین به خواب و رویاها خاصیت سورئال ( غیر واقعی) بدهد. همچنین ارتباط بین زمان و مکان در خواب و رویا‌های ما تغییر می‌کند. دانشمندان به این امر مشکوک هستند که شاید تالاموس (ورودی اعصاب حسی) در هنگام خواب دیدن بسته می‌شود.
حتما شما هم تا به حال تجربیاتی از خواب‌های نامفهوم و عجیب و غریب داشته اید!
۳. آیا خواب دیدن برای شما خوب است؟
یک نظریه مشهور در این مورد می‌گوید که خواب دیدن و رویا به ما کمک می‌کند تا خاطرات خودمان ( مانند مهارت‌ها و عادات) را یکپارچه سازی و آنالیز کنیم و در کهنه شدن خاطرات ( یعنی قابلیت ما برای پاسخ از طریق یک مسیر مشخص) کمک می‌کند.
با این حال برخی دیگر از متخصصان این نظریه را قبول ندارند. ما نیز تا به امروز دانشی با جزئیات بالا در این خصوص دست نیافته ایم.
۴. آیا خواب‌هایمان معنی هم دارند؟
این موضوع نیاز به مناظره و بحث دارد. در دهه ۱۹۵۰ فروید ( روانشناس معروف) تعبیر خواب و رویا را تبیین کرد، ولی ما هرگز نمی توانیم این ادعا را اثبات کنیم. شایان ذکر است که از مهمترین آنها تعبیر خواب بغل کردن مرده است که معمولا افراد زیاد در خواب می‌بینند.
با این حال ما می‌دانیم که احتمال دیدن کابوس در افرادی با سندروم تنش پس از ضربه (PTSD: post-traumatic stress syndrome) بیشتر است.
بنابراین ، خواب دیدن می‌تواند با شرایط ناراحتی و ناخوشی‌های روحی نیز همراه شود. با این وجود افراد معمولی نیز دچار کابوس می‌شوند. پس می‌توان نتیجه گرفت که نظریه‌ها در این خصوص بسیار متفاوت هستند.
۵. خواب‌ها و رویاهایی که ما میبینیم چگونه ایجاد می‌شوند؟
یک مطالعه در این خصوص نشان داده است که رویاها و خواب‌هایی که میبینیم بیشتر از تخیلات ما نشات می‌گیرند ( خاطرات، افکار انتزاعی و آرزو‌ها از اعماق مغز ما بیرون می‌آیند) تا از ادراکات ما ( احساس زنده تجاربی که بخش قدامی مغز ما جمع آوری می‌کند).
با این حال هنوز هم چیز‌های زیادی در این خصوص برای کشف باقی مانده است. ما خیلی چیز‌ها – ولی نه همه چیز – را در مورد آنچه که در هنگام خواب دیدن و رویا از نظر فیزیولوژیکی اتفاق می‌افتد می‌دانیم. با این حال باید خیلی بیشتر در این مورد اطلاعات کسب کنیم.
به عنوان مثال ما می‌دانیم که کابوس‌ها ، تجلی تنش برای افراد دارای PTSD می‌باشد، چرا که این کابوس‌ها در ارتباط با تروما یا ضربه ای که داشته اند عود می‌کند. حال این سوال پیش می‌آید آیا خواب‌ها و رویاها به مود خوب یا بد ارتباط دارد؟
پاسخ دادن به این دست از سوالات در مورد خواب و رویا کار ساده ای نیست چرا که ما روش مناسبی برای مطالعه خواب و رویا‌های مردم در دست نداریم. از آنجا که رویا‌های ما به سرعت بعد از بیدار شدن محو می‌گردد و ارتباط دادن بین اسکن‌های مغزی و گزارشات بیمار از رویاها سخت می‌باشد
