سختی‌های روزه‌داری در زندان‌های پهلوی

پایگاه «مرکز اسناد انقلاب اسلامی» در ادامه نوشت: زندان‌ها نیز از این امر مستثنی نبود و زندانیان سیاسی که اغلب مذهبی هم بودند راه‌هایی برای برون‌رفت از این شرایط را در پیش می‌گرفتند.
علی‌محمد بشارتی یکی از انقلابیون که در بطن فرایند مبارزه علیه رژیم پهلوی در بند و اسارت آن رژیم بود در این رابطه چنین شرح می‌دهد: «در زندان برای گرفتن روزه نیز اهتمام می‌ورزیدم، اما محدودیت‌های زیادی برای روزه‌داری وجود داشت. ماه رمضان انگار برای ساواک و زندان‌بان‌ها ماه روزه و عبادت نبود. اصلا از سحری و افطار برای زندانیان خبری نبود. شام را ساعت پنج تا پنج و نیم می‌دادند که اغلب هم آب‌گوشت بود. ما که روزه می‌گرفتیم می‌بایست آن را برای افطار خود نگه‌ می‌داشتیم. یعنی سه ساعت یا سه ساعت‌ونیم بعد از گرفتن آن‌ که تازه افطار می‌شد می‌بایست آن را بخوریم؛ به همین دلیل سرد می‌شد و رغبتی برای خوردن آن نمی‌ماند.
آن موقع ماه‌های رمضان هوا خیلی گرم می‌شد و هیچ‌گونه وسیله‌ خنک‌کننده و حتی یخ موجود نبود. چون موقع افطار حق نداشتیم بیرون برویم، موقع غذا دادن غذای ظرف‌ها را روی هم می‌ریختیم و چند کاسه خالی می‌کردیم و می‌رفتیم آب می‌آوردیم تا هنگام افطار آن را بخوریم. برای سحر نیز کسی حق نداشت بیدار شود. به کلیه زندان‌ها بخش‌نامه کرده بودند که کسی نباید زودتر از ساعت هفت صبح از خواب بیدار شود. البته بعدها تبصره‌ای اضافه کردند که بر اساس آن، کسانی که بالاتر از ۵۰ سال سن داشتند می‌توانستند زودتر بیدار شوند! این در حالی بود که تنها شاید ۳ درصد از مجموع زندانیان بالاتر از ۵۰ سال سن داشتند.
در هر صورت صبح‌ها با مشکلات زیاد نماز می‌خواندیم و سحرهای ماه رمضان هم مشکل خود را داشت. اغلب به جای سحری به همان مقدار نانی که از شام نگه می‌داشتیم و آخر شب می‌خوردیم، اکتفا می‌کردیم.»
انتهای پیام