مرتضویان با اشاره به طراحی یک مطالعه اصیل در این رابطه ، گفت: بر اساس این فرضیه کرونا را به انواع بسترهای غذایی تزریق کردیم تا ببینیم که در این بسترها میتواند بماند یا خیر؟، در مورد لبنیات یافتههای تکان دهنده ای داشتیم در خصوص شیر پاستوریزه که به اکثر افراد توصیه میشود که مصرف کنند؛ پاستیرازسیون معمولی ۷۵ درجه سیلیسیوس به مدت ۱۵ ثانیه است که در از بین بردن این ویروس در شیر پرچرب ناتوان بود و عملاً دیده میشود که کرونا باقی می ماند.به گفته وی، توصیه میشود که بخصوص در مورد شیر های چرب دمای ۸۰ درجه تا یک دقیقه، اعمال شود، میدانیم که اگر شیر ۳ درصد چربی داشته باشد حداقل باید این دما را ببیند به خصوص در مورد شیر سنتی چون از طرق مختلف احتمال آلودگی دارد ولی در مورد شیر صنعتی دخالت افراد و احتمال آلودگی کمتر است.وی با اشاره به نکته بعدی در مورد بحث فرآوردههای منجمد و بستنی، عنوان کرد: نتایج تحقیقات نشان داد که به خصوص در مورد بستنی سنتی اگر شیر آن پاستوریزه نباشد امکان انتقال ویروس وجود دارد و حتی اگر پاستوریزه باشد، ممکن است در آن آلودگی ثانویه ایجاد شده باشد، بنابراین توصیه ما این است که در رابطه با این گونه محصولات مردم دقت بیشتری داشته باشند؛ البته این مشکل را در رابطه با بستنیهای صنعتی نداریم به خاطر اینکه فرد آلوده کننده در این رابطه در تماس نیست.مرتضویان همچنین در مورد فراوردههای اسیدی مانند دوغ و آب میوهها که ph پایین و اسیدیته بالایی دارند، نیز گفت: در مورد دوغ تا دو ماه که این سیر را پیگیری کردیم، دیده شد که اگرچه جمعیت ویروس کم میشود ولی نه تا میزان زیر آستانه بیماری زایی و لذا احتمال انتقال ویروس به بدن وجود دارد. این مساله به خصوص در رابطه با آب میوهها و نوشیدنیهای سنتی اگر آلوده شود، محتمل تر است.
وی با بیان اینکه این ترس و نگرانی در رابطه با فرآوردههای صنعتی زیاد نیست، گفت: نگرانی بیشتر در رابطه با فرآوردههای سنتی است که اتفاقاً سرانه مصرف بسیار بالایی دارند؛ بنابراین ما لبنیات سنتی را یک ریسک میدانیم و در رابطه با شیر سنتی حتما باید قبل از مصرف جوشانده شود.رییس انیستیتو تغذیه، همچنین در مورد فراوردههای گوشتی مانند سوسیس و همبرگر، گفت: آزمایشهای انجام شده نشان داد که خوشبختانه سرخ کردن و دمای بالا کرونا را از بین میبرد، بنابراین این فرآوردهها در صورت پخته شدن و سرخ کردن مشکل ندارند.
وی در مورد نان و نانوایی نیز توضیح داد: در مورد فرآوردههای نانوایی که خیلی مصرف بالایی دارد، میدانیم که یکی از محلهای سرایت کرونا نانواییها هستند، نه فقط به خاطر فضا بلکه ممکن است نان بعد از خروج از تنور دچار آلودگی ثانیه شود، بنابراین توصیه ما این است که وقتی نان وارد خانه شد در مایکرویو یا فر حدود ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه گرم شود. اگر فرآوردههای نانی و آجیل در فر یاماکروفر گرما ببینند، احتمال انتقال کرونا در آنها به نزدیک صفر می رسد.مرتضویان در مورد فرآوردههای قنادی نیز که امکان گرم شدن در منزل را ندارند، گفت: بنابراین این فرآوردهها نیز باید با احتیاط مصرف شوند.وی با بیان اینکه در طیف مواد غذایی که به صورت سنتی و صنفی تولید میشود حتماً باید جانب احتیاط رعایت شود، گفت: در فراورده هایی که میتوان گرما داد بدون نگرانی خرید میکنیم ولی در فرآوردههایی که نمی توان گرما داد باید احتیاط شود چون احتمال انتقال ویروس وجود دارد.
مرتضویان درباره غذاهای رستورانی نیز عنوان کرد: میتوان محصولات را از بیرون تهیه و پس از گرما دادن در منزل استفاده کرد.وی با بیان اینکه در شرایط اپیدمی مصرف غذا در رستورانها دارای ریسک است، گفت: به خصوص اینکه در رستوران فقط بحث ماده غذایی نیست و فضاهایی مطرح است که خیلی از اوقات ممکن است بهداشتی نباشد و احتمال آلودگی ثانویه غذاها، آلودگی سطح و انتقال از سایرین نیز مطرح است، بخصوص اینکه در هنگام صرف غذا ماسک نداریم.مرتضویان در پایان با بیان اینکه بنابراین غذا میتواند عامل انتقال و سرایت کرونا باشد به خصوص در مورد غذاهایی که صنعتی و کارخانهای نیستند، گفت: همچنین ما در انیستیتو تغذیه و صنایع غذایی فرضیهای را برای اولین بار مطرح کردهایم که “آیا غذا میتواند خاستگاه کرونا باشد؟” ، از نظر ما ممکن است محتمل باشد ولی باید منتظر نتایج نهایی تحقیقات آن باشیم.