بعدازظهر چهارشنبه سوم اردیبهشت ماه، در پی تلاش و پیگیری وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و سفارت ایران در تفلیس و رایزنیهای انجام شده با مقامات گرجستان و موافقت دولت تفلیس علیرغم عدم امضای موافقتنامه انتقال محکومان، ۱۰۱ زندانی (محکوم) ایرانی محبوس در زندانهای گرجستان به کشور بازگشته و تحویل مقامات قضایی جمهوری اسلامی ایران شدند.
فارس، مذاکرات و رایزنیهای مستمر انجام شده برای عملیاتی شدن این اقدام (انتقال محکومان) از حدود یک سال و نیم پیش آغاز شده است. براین اساس با توجه به شرایطی که تعدادی از این زندانیان با آن مواجه بودند از جمله شرایط سنی آنها و اینکه تعدادی از آنها دارای فرزند بوده و از وضعیت مالی مناسبی هم برخوردار نبودند، مقامات سفارت ایران در تفلیس ضمن تشریح شرایط و وضعیت این افراد و انجام رایزنیها با مقامات گرجی، با وجود اینکه موافقتنامه انتقال محکومان بین دو کشور هنوز امضا نشده است، موافقت دولت گرجستان را به دست آورده و اقدام به انتقال این تعداد از زندانیان کردند.
براساس توافقات انجام شده، قرار بود انتقال این افراد پیش از پایان سال گذشته شمسی (۱۳۹۸) انجام شود که در پی شیوع ویروس کرونا این روند با کندی مواجه و بالاخره در پی پیگیریهای انجام شده در نهایت این اقدام روز چهارشنبه سوم اردیبهشت انجام شد و در این انتقال ۱۰۱ نفر شامل ۲۱ زن و ۸۰ مرد به داخل کشور منتقل شده و تحویل مقامات قضایی جمهوری اسلامی شدند تا براساس تصمیم این مقامات، بقیه دوران محکومیت خود را سپری کنند.
پیش از این، تعداد کل زندانیان ایرانی در زندانهای گرجستان بالغ بر ۱۵۰ نفر بود که با انتقال ۱۰۱ نفر ۴۹ نفر دیگر در زندانهای گرجستان باقی میمانند. حدود ۲۰ نفر از این افراد به دلیل عدم تکمیل مراحل دادرسی، امکان انتقالشان در این زمان میسر نشد. گفتنی است، بازگشت این افراد با موافقت کتبی زندانیان و ارائه آن به مقامات قضایی گرجستان صورت گرفته است.
فارس، ۹ نفر از زندانیان نیز دارای بدهیهای مالی هستند که در این فرصت نتوانستند مبالغ لازم را تهیه کنند و در حال حاضر خانواده آنها و خیرین در تلاشند تا این بدهیها را تسویه کنند تا در صورتی که امکان بازگشت مجدد بقیه زندانیان فراهم شود، آنها نیز به کشور بازگردانده شوند.
عمده جرم این زندانیان حمل مواد مخدر و قرصهای روانگردان و مسکن بوده است. به همراه داشتن قرص مسکن در گرجستان جرم است و زندان به همراه دارد.
گفتنی است، بازگشت این زندانیان ارتباطی با شیوع ویروس کرونا ندارد، چرا که در حال حاضر هیچ موردی از ابتلای زندانیان در گرجستان به کرونا گزارش نشده و گرجستان نیز در مدیریت مهار و کنترل شیوع این بیماری یکی از موفقترین کشورها بوده و مورد تقدیر سازمان جهانی بهداشت نیز قرار گرفته است.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران همزمان با انتقال این افراد به داخل کشور در اطلاعیهای اعلام کرد که حمایت از اتباع ایرانی در خارج، از مهمترین اولویتهای وزارت امور خارجه محسوب میشود و نمایندگیهای سیاسی و کنسولی کشور ماموریت دارند با استفاده حداکثری از ظرفیتهای موجود در مساعدت و رسیدگی به وضعیت اتباع ایرانی، خصوصا زندانیان در خارج از کشور اهتمام ویژه داشته باشند. این مهم در شرایط کنونی که ویروس کرونا سراسر جهان را در برگرفته، اهمیت افزونتری مییابد. در همین چارچوب، اقدامات حمایتی از قبیل کسب اطلاع از سلامت اتباع ایرانی، امکان ملاقات حضوری، تامین اقلام شخصی مورد نیاز، اعطای مرخصی یا انتقال نامبردگان به کشور در دستور کار و رایزنی قرار داشته و دارد.
وزارت امور خارجه ایران این اقدام مثبت دولت و مقامات قضایی گرجستان را ارج نهاده و از قوه قضاییه، وزارت دادگستری، ستاد ملی کرونای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان هواپیمایی کشوری، شرکت هواپیمایی ماهان و همچنین استاندار آذربایجان غربی، سایر مقامات آن استان و نیروهای نظامی و انتظامی تامین کننده امنیت پرواز که زمینه لازم را برای اجرای این مهم فراهم کردهاند، قدردانی کرده است.
با توجه به حسن نیت اخیر از سوی طرف گرجی، میتوان امیدوار بود که در آینده نه چندان دور قراردادهای پایه همکاری قضایی بین دو کشور شامل توافقنامههای انتقال محکومان، استرداد مجرمان و معاضدت قضایی نهایی شود.