علاقه برخی از افراد به روانشناسی با اشتیاق برای ادامه کار در این زمینه تقویت میشود. ممکن است دیگران از روی کنجکاوی بخواهند بیشتر بیاموزند و یا اینکه در مورد موضوعی که نگران هستند به دنبال روانشناس بگردند. مهم نیست دلیل چه باشد. روانشناسی در ایجاد درک بهتر از موضوعاتی چون احساسات، انگیزه، شناخت، عشق و ارتباط به شما کمک میکند.در ابتدا ممکن است روانشناسی یک مبحث گسترده و دلهرهآور به نظر برسد، اما فهمیدن چند حقیقت اساسی میتواند شروع را آسان کند. هنگامی که درک درستی از مسائل پایه داشته باشید، آمادگی بیشتری برای کشف راههای مختلفی که این رشته به بهبود زندگی روزمره، سلامتی و رفاه شما کمک میکند، خواهید داشت.
۱- روانشناسی علم مطالعه ذهن و رفتار است
روانشناسی را میتوان مطالعه فرآیند ذهنی و رفتار دانست. این اصطلاح از واژه یونانی Psyche گرفته شده و به معنی روح و نفس است و logia به معنای مطالعه کردن است. روانشناسی همیشه به شکل امروزی وجود نداشته است. در واقع، روانشناسی به عنوان یک رشته به نسبت جوان در نظر گرفته میشود، همان طور که به گفته یک روانشناس:«روانشناسی، دارای گذشته کوتاه، اما سابقهای طولانی است.»روانشناسی از زیست و فلسفه سرچشمه گرفته است و با سایر رشتهها از جمله جامعه شناسی، پزشکی، زبانشناسی و انسان شناسی رابطه تنگاتنگی دارد.روانشناسی به سرعت رشد کرده و نقشی شگرف در جهان امروز بازی میکند. روانشناسان در بیمارستانها، کلینیکهای بهداشت روان، مدارس، کالجها و دانشگاهها، سازمانهای دولتی و مشاغل خصوصی مشغول به کار هستند. آنها وظایف و نقشهای متنوعی را انجام میدهند، از درمان بیماریهای روانی گرفته تا انجام تحقیقات برای تأثیرگذاری بر سیاست بهداشت عمومی.
۲- روانشناسی بر روشهای علمی مبتنی است
یکی از متداولترین افسانهها در مورد روانشناسی، مبتنی بر “عقل سلیم” بودن آن است. مشکلی که در این مورد وجود دارد این است که تحقیقات روانشناختی به ما نشان داده است بسیاری از مواردی که به اعتقاد ما عقل سلیم هستند، در حقیقت اصلاً درست نیستند. اگر عقل سلیم همان طور که مردم میگویند رایج بود، مردم رفتاهایی را که میدانند برای آنها مضر است مانند سیگار کشیدن یا خوردن غذای بیارزش انجام نمیدادند.
با به چالش کشیدن برخی از تصورات غلط ما در مورد چگونگی و چرایی رفتاری که مردم انجام میدهند، روانشناسان قادر به ارائه پاسخهایی هستند که به حل مشکلات دنیای واقعی کمک میکند.روانشناسی برای تحقیق درباره سوالات و پیدا کردن پاسخ و نتیجه آنها بر روشهای علمی تکیه میکند. با استفاده از روشهای تجربی، محققان توانایی کشف رابطه میان متغیرهای متفاوت را دارند. روانشناسان برای مطالعه در مورد ذهن انسان و رفتار وی، از تکنیکهایی همچون مشاهدات طبیعی، آزمایشها، مطالعات موردی و پرسشنامه استفاده میکنند.
۳- روانشناسی چندین دیدگاه دارد
موضوعات و سوالات روانشناسی میتوانند از زوایای مختلف بررسی شوند. هر دیدگاه به درک سطح جدیدی از یک موضوع کمک میکند. چند دیدگاه اصلی در روانشناسی عبارتند از دیدگاههای زیست شناختی، شناختی، رفتاری، تکاملی و انسان گرایانه.برای مثال تصور کنید روانشناسان در تلاش هستند تا عواملی را که بر زورگویی موثر هستند، پیدا کنند. یک روانشناس ممکن است دیدگاه زیست شناختی را برگزیند و نقش ژنتیک و مغز را بررسی کند. دیگری ممکن است دیدگاه رفتاری را برگزیند و چگونگی تقویت زورگویی توسط محیط را مورد مطالعه قرار دهد.
۴- روانشناسی زیرشاخههایی دارد
روانشناسی علاوه بر دیدگاههای متفاوت، چندین زیرشاخه نیز دارد. روانشناسان غالباً تخصص خود را در یک زمینه خاص انتخاب میکنند. از بزرگترین زیرشاخهها میتوان به روانشناسی بالینی، روانشناسی شخصیت، روانشناسی شناختی، روانشناسی رشد و روانشناسی اجتماعی اشاره کرد.روانشناسی که شما احتیاج دارید برحسب مشکلتان انتخاب میشود. اگر علائم عاطفی یا روانی را تجربه میکنید، به یک مشاور یا روانشناس بالینی نیاز دارید. اگر در مورد اینکه آیا فرزندتان به صورت طبیعی رشد میکند سوال دارید، میتوانید به یک روانشناس رشد مراجعه کنید.بعضی روانشناسان در زمینه سلامت روان کار میکنند و بیمارانی را که دچار اختلالات روانپزشکی و پریشانی هستند، درمان میکنند. رشتههایی از قبیل بالینی، مشاوره و سلامت روان بر روی کمک روانی و فیزیکی به مردم تمرکز کردهاند.روانشناسان دیگر در زمینههای فرعی کاربردی مانند روانشناسی پزشکی قانونی و روانشناسی صنعتی-سازمانی برای حل مشکلات دنیای واقعی کار میکنند. عدهای نیز کار خود را بر روی تحقیق متمرکز میکنند تا به درک ما از ذهن و رفتار انسان کمک کنند. چنین روانشناسانی ممکن است در یک زمینه خاص مانند رشد، رفتار اجتماعی، شناخت یا شخصیت تخصص داشته باشند.
۵- روانشناسی چیزی بیشتر از سلامت روان است
آیا وقتی به روانشناسی فکر میکنید، درمانگری را تصور میکنید که وقتی مراجع از تجربیات کودکی خود میگوید، یادداشت برداری میکند؟ روان درمانی یک بخش مهمی از روانشناسی است، اما تنها کاری نیست که یک روانشناس انجام میدهد. درواقع، بعضی روانشناسان به طور کلی در حوزه سلامت روان کار نمیکنند. روانشناسی شامل زمینههای دیگری همچون تدریس، تحقیق و مشاوره هم میشود.سلامت روان حوزه مورد توجه در روانشناسی است، اما روانشناسان کارهایی مانند کمک به ورزشکاران برای تقویت انگیزه و تمرکز ذهنی، کمک به طراحی محصولاتی بیخطر و مفید نیز انجام میدهند.
۶- روانشناسی همیشه در اطراف شما وجود دارد
روانشناسی فقط یک رشته تحصیلی در دانشگاه، آزمایشگاه تحقیق و دفتر روان درمانی نیست. اصول روانشناسی در اطراف شما به صورت روزمره دیده میشود. تبلیغات تلویزیونی و تبلیغات چاپی که هر روز مشاهده میکنید، به روانشناسی متکی هستند تا پیامهای بازاریابی را موثر قرار دهند و مردم را به خرید محصولات تبلیغاتی ترغیب کنند. روانشناسی همچنین میتواند در بهبود سلامتی شما نقش داشته باشد. به عنوان مثال: اگر سعی در ترک عادت بد و ایجاد عادات جدید دارید، درک برخی از اصول اساسی روانشناسی رفتاری ممکن است مفید واقع شود. اگر میخواهید به یک برنامه کاهش وزن یا رژیم ورزشی پایبند باشید، دانستن در مورد برخی از مواردی که باعث ایجاد انگیزه در رفتار میشود، میتواند مفید باشد. روانشناسی در زمینههایی مانند غلبه بر هراس، کنترل استرس، بهبود مهارتهای ارتباطی و تصمیمگیری بهتر به انسان کمک میکند.
۷- روانشناسی مسیرهای شغلی بسیاری دارد
اگر کودک شما در مدرسه با مشکلی روبرو است، میتوانید از روانشناس مدرسه که در کمک به بچهها برای مقابله با مسائل تحصیلی، اجتماعی، عاطفی و … تخصص دارد، مشاوره بگیرید. اگر نگران پدر و مادر یا مادربزرگ و پدربزرگ پیرتان هستید، میتوانید با یک روانشناس رشد که در مسائل مربوط به روند پیری آموزش دیده و آگاه است، مشورت کنید.اگر به فکر روانشناسی هستید، مسیرهای شغلی زیادی برای انتخاب وجود دارد. این موارد تا حد زیادی به سطح تحصیلات و تجربه کاری شما بستگی دارد، بنابراین مهم است که در مورد شرایط آموزش و صدور مجوز در حوزه تخصصی مورد نظر خود تحقیق کنید. برخی از گزینههای شغلی شامل روانشناسی بالینی، روانشناسی قانونی، روانشناسی سلامت و روانشناسی صنعتی-سازمانی میشود.
۸- روانشناسی زندگی انسان را بهتر میکند
از جمله اهداف عمده روانشناسی، توصیف، توضیح، پیش بینی و بهبود رفتار انسان است. برخی از روانشناسان با کمک به درک ما از نحوه تفکر، احساس و رفتار مردم، این امر را به دست میآورند. بقیه روانشناسان در محیطهای کاربردی برای حل مشکلات دنیای واقعی که بر زندگی روزمره تأثیر دارند کار میکنند و سرانجام، بسیاری از روانشناسان زندگی خود را وقف کمک به افرادی میکنند که با مسائل روانی دست و پنجه نرم میکنند. ممکن است این متخصصان در بیمارستانها، کلینیکهای بهداشت روان و سایر موارد برای تشخیص اختلالات روانشناختی و ارائه روان درمانی به افراد مختلف مشغول به کار باشند.گرچه کار روانشناسان بسیار متنوع است، همه آنها در یک هدف اساسی مشترک هستند: کمک به مردم برای زندگی بهتر.
صحبت آخر
روانشناسی موضوعی غنی و جذاب است که در بسیاری از زمینههای زندگی کاربردهای عملی دارد. اگر میخواهید در مورد اینکه چرایی فکر و رفتار انسان بیشتر بیاموزید، تحصیل روانشناسی راهی عالی برای کسب بینش بیشتر در مورد تجربه انسانی است.روانشناسی تأثیر بسزایی در جهان امروز دارد. زندگی روزمره ما تحت تأثیر تعامل زیست شناسی، روابط و فرآیندهای ذهنی است. روانشناسان در درک نقش و تأثیر این عوامل بر سلامتی و خوشبختی مهارت دارند.