سید حمید حسینی در مورد تمایل کشورهایی مانند عربستان و امارات برای گسترش تجارت با عراق اظهار کرد: امروز موضوع مهم در مورد بازار عراق این است که چه کشوری جایگزین چین و هند خواهد شد که به علت شیوع کرونا ارتباط آنها با عراق سخت شده است. ترکیه، امارات و عربستان به دنبال این هستند که بتوانند کاهش صادرات این دو کشور را با کالاهای خود جبران کنند.
وی افزود: در حوزه هایی که ما در بازار عراق امکان رقابت داریم رقبای ما چندان توان جایگزینی را ندارند. برای مثال در مورد محصولات نفتی و پتروشیمی دسترسی به اقلیم ندارند، یا در مورد اقلام غذایی و کشاورزی به این شکل نیست که عربستان یا امارات از نظر کیفیت، قیمت، طعم، تازگی و غیره بتوانند با ما رقابت کنند. البته در بخش خدمات متاسفانه این اتفاق در حال رخ دادن است و ما بخشی از بازار خود را از دست میدهیم. از علل آن میتوان به تحریمها و اینکه امکان حضور در مناقصهها را نداریم اشاره کرد، قاعدتا در این بخش کشورهای دیگر جایگزین ما میشوند. اما در بخش کالا چندان شانسی برای رقبا قائل نیستم.
حسینی در ادامه تصریح کرد: کالاهای چینی چندان با کالاهای ما مشابهت ندارد که بتوانیم جایگزین یکدیگر در بازار عراق شویم. بیشتر صاردات چین به عراق مربوط به اقلام الکترونیک و تجهیزات نفتی و صادرات هند به عراق نیز شامل محصولات نساجی، بهداشتی و کاشی و سرامیک است، یعنی اینطور نیست که هند رقیب ما در بخش کالایی باشد.
وی ادامه داد: ایران، هند، اردن، ترکیه و چین هر یک بازار خود را در عراق دارند، یک نوع تقسیم بازار در این کشور رخ داده که وقتی بازار عراق لطمه میخورد همه به نسبت آسیب میبینند. الان به نظر میرسد در این رقابتها وضع ترکیه کمی بهتر شده است.
عضو هیئت رییسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در پاسخ به سوالی در مورد امکان جایگزینی ایران به جای هند در بازار عراق گفت: ما برای گرفتن بخشی از بازار هند در عراق که به علت کرونا کاهش داشته، مشکلاتی را داریم. برای مثال صادرات اقلام بهداشتی به علت نیاز در کشور محدودیت و ممنوعیت دارد و دست صادرکنندگان در این مورد باز نیست.
وی با تاکید بر افزایش صادرات به این کشور خاطرنشان کرد: در یک ماه گذشته صادرات ایران به عراق افزایش داشته است. آمارها نشان میدهد در خردادماه آمار صادرات به این کشور از ۹۵۰ میلیون دلار به یک باره به ۲ میلیارد و ۳۵۰ میلیون دلار رسیده و بیش از دو برابر شده است. این افزایش عادی نیست و به نظر میرسد بخش عمده آن مربوط به گاز است که صورتحسابهای آن طی چند ماه جمع شده و به یکباره اضافه شده است. اما اگر اینطور هم باشد باز هم صادرات ما نسبت به اردیبهشت افزایش پیدا کرده است.
وی در ادامه بیان کرد: صادرات به سوریه از طریق عراق درحال انجام است. آمار گمرک در مورد تجارت با عراق چندان قابل اتکا نیست چراکه بخشی از آن از طریق کردستان عراق به سوریه صادر میشود. بخش بزرگی هم کالای قاچاق به عراق داریم که در آمار درج نمیشود، بنابراین آمار گمرک نمای کاملی از تبادلات ما با عراق نیست.