روز چهارشنبه از پایگاه اطلاع رسانی نیروی انتظامی، امنیت، یکی از عمدهترین نیازهای بشری و به عنوان یک امر مهم در حیات اجتماعی انسان همواره مورد توجه بوده است. همانگونه که میدانیم انسان موجودی اجتماعی است و نیازمند ارتباط با سایر هم نوعان خود است بنابراین بقای انسان در بقای جامعهای است که در آن زندگی میکند.
در ادامه این گزارش آمده است: هیچ جامعهای بدون نظم و امنیت قادر به ادامه حیات خود نیست، حضور مردم در فضای عمومی، مستلزم احساس امنیت از سوی آنان است. یکی از مهمترین عوامل تهدید کننده حضور مردم در فضای عمومی، ترس یا احساس ناامنی است. ناامنی مکانها و فضاهای عمومی، نشاط و سلامتی را در زندگی روزمره مختل و هزینههای زیادی را بر جامعه تحمیل میکند. یکی از سازمانهایی که بیشترین مسئولیت را در زمینه برقراری و حفظ امنیت اجتماعی به عهده دارد نیروی انتظامی است.
این گزارش می افزاید: وظیفه نیروی انتظامی تامین امنیت اجتماعی است تا مردم در اماکن عمومی، محیط کار و زندگی خود، احساس تهدید و ترس نکنند. فلسفه وجودی نیروی انتظامی، برخورد با هرگونه ناامنی است که به دلایل مختلف ممکن است در سطح جامعه ایجاد شود. در مورد شیوه اعمال این وظیفه، دو رویکرد میتوان در پیش گرفت، یکی رویکرد سختافزاری و اقتدارگرا و رویکرد دیگر، شیوه نرمافزارانه، جامعه محور و تعامل محور است.
در ادامه گزارش ناجا تاکیده شده است: خوشبختانه روش دوم در قالب اقدامات متنوع و متعدد، چند سالی است که در دستور کار پلیس قرار گرفته البته این بدان معنا نیست که پلیس نباید از اقدامات سلبی خود استفاده کند بلکه منظور این است که پلیس نباید تنها بر جنبههای سلبی تکیه کند.
«پلیس از یک طرف سازمانی قانونگرا است که قدرت مشروع اجبار فیزیکی را به صورت قانونی در اختیار دارد و از سوی دیگر یک نیروی مدنی است که نباید فاصلهای میان او و مردم باشد. پلیس از یک سو با تکیه بر اقتدار در راستای برقراری نظم و امنیت عمل میکند و از سوی دیگر با تکیه بر مشارکت شهروندان باید به تقویت امنیت بپردازد. بر اساس تدابیر و سیاستهای نیروی انتظامی، امروز پلیس در مسیر برقراری یک رابطه نزدیک با افراد جامعه حرکت میکند از این رو پلیس تعامل نزدیکی با افراد جامعه داشته و ضمن آموزش و آگاه سازی، آنها را در پیشگیری از جرم و حل و فصل منازعات و اختلافها یاری میدهد.»
در این گزارش با تاکید بر اینکه پیشگیری از جرم با بهرهگیری از بستر تعاملات اجتماعی، به عنوان یکی از راههای مبارزه با جرم و حوادث ناگوار همیشه مورد توجه بوده و به مجموعه تدابیر، برنامهها و اقداماتی اطلاق میشود که قبل از روی دادن جرم و بزه انجام میشود تا مانع از وقوع آن گردد، آمده است: جایگاه مشارکت و رضایت مردم به حدی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی مدظله العالی در سخنان خود فرمودند: «سرمایه عظیم ناجا رضایت و پشتیبانی مردم است». یا در جای دیگر پیرامون اقتدار توأم با عطوفت اینگونه میفرمایند که «نیروی انتظامی که دائما با مردم سر و کار دارند، میتوانند هم مظهر عطوفت و محبت نظام باشند و هم مظهر تدبیر و مدیریت آن و این دو عامل را در کنار هم رعایت کنند».
«بنابراین پلیس باید همواره در دسترس مردم، همجوار با مردم و در تماس مستقیم و مستمر با شهروندان و آگاه به مشکلات آنان باشد. راهبرد اساسی پلیس، مشورت و رایزنی نظاممند و منظم با جامعه و تشکلهای مردمی و اتخاذ تدابیر مناسب محلی برای پیشگیری از جرم در محلههای مستعد وقوع جرم است.»
در این گزارش آمده است: بر همین اساس، پلیس میتواند با آگاهی از واقعیتهای جامعه شناختی، نسبت به برنامهریزی و مدیریت جهت پیشگیری از وقوع جرم اقدام نماید. بنابراین نقش کارکنان پلیس در پیشگیری از جرم تنها به اهداف پیشگیری وضعی مانند نظارت بر اماکن جرمزا منحصر نمیگردد بلکه امروزه با توسعه جامعهگرایی و لزوم جلب مشارکت مردم در تأمین امنیت، بر نقش این نهاد در تحقق اهداف پیشگیری از آسیبهای اجتماعی با هدف حمایت از شهروندان آسیبپذیر در برابر خطر وقوع جرم، افزایش آگاهی عمومی اعم از آموزشهای همگانی مستمر، ارائه خدمات مشاورهای و ایفای نقش میانجیگری در اختلافات نیز تاکید گردیده است.