در حال حاضر شرایط جوی کلانشهرها گویای آن است که نه تنها قانون هوای پاک به خوبی اجرا شده است، بلکه سازمان‌های مسئول و دستگاه‌های اجرایی نیز آنگونه که باید، به وظایف خود عمل نکرده‌اند؛ امسال اصفهان بدترین وضعیت آلودگی هوا را نسبت به سال‌های گذشته تجربه کرد و این موضوع تهدید جدی برای سلامت شهروندان و محیط زیست اصفهان است.
اخیراً مدیرکل محیط زیست استان اصفهان در صحن علنی شورای اسلامی شهر اعلام کرد که ترک فعل‌هایی از سوی شهرداری در زمینه آلودگی هوا انجام شده و در مطلب دیگری تاکید داشته اینکه شهرداری صنایع را صاحب بیشترین سهم در میزان آلودگی هوا می‌داند، به علت اخذ عوارض است، در مقابل اعضای شورا تاکید داشتند که اگر ترک فعلی صورت گرفته باید بررسی و جبران شود چرا که جان مردم بازیچه نیست.
در این باره گفت‌وگویی را با «ابوالفضل قربانی» نایب رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان انجام داده‌ایم که مشروح آن در ادامه از نظرتان می‌گذرد:
برای کاهش آلودگی هوای شهر چه نسخه‌ای باید پیچید؟
در حال حاضر یکی از بزرگترین چالش‌های شهر اصفهان موضوع محیط زیست به ویژه آلودگی هوا است، البته این موضوع مربوط به امسال نیست، مشکل از دیرباز بوده و از یک قرن پیش آغاز شدت گرفته و در حال حاضر به اوج خود رسیده به طوری که زندگی را برای مردم شهر اصفهان دشوار کرده است.
یکی از ایراداتی که در حال حاضر شاهد آن هستیم، بخشی‌نگری دستگاه‌های مختلف است و اگر به همین منوال ادامه پیدا کند، اقدامات آنچنان که باید، نتیجه‌بخش نخواهد بود.
به نظر می‌رسد در این ارتباط شخص استاندار باید ورود پیدا کند و ضمن هماهنگ کردن دستگاه‌های مربوطه، اگر تخلف، تخطی یا ترک فعل از سوی دستگاهی انجام شده، به شدت برخورد قانونی داشته باشد زیرا پای جان و زندگی مردم در میان است.
آنچه که به عنوان اعضای شورای اسلامی شهر بر عهده داریم، کمک به مدیریت شهری در راستای اقداماتی است که منجر به افزایش آلودگی در سطح شهر اصفهان می‌شود.
در حال حاضر بسیاری از اقدامات برای آنکه بتوانیم عوارض مربوط به آلودگی‌ها را کاهش دهیم، مؤثر بوده است؛ به عنوان مثال برای حفظ فضای سبز شهر که به طور مستقیم در کاهش آلودگی هوا تأثیر دارد، تلاش‌های زیادی انجام شده است.
شهروندان باید بدانند فضای سبز اصفهان به عنوان سرمایه‌ای ارزشمند و بزرگ در شرایط خشکسالی و کاهش منابع آبی، با چنگ و دندان و با صرف هزینه زیاد حفاظت و نگهداری می‌شود.
مدیریت شهری سالانه بیش از ۱۲ میلیارد تومان برای آبرسانی به فضای سبز شهر با استفاده از تانکرهای آب‌رسان هزینه می‌کند، اگر این مبلغ را به تعداد درختان شهر تقسیم کنیم، سالانه برای حفظ هر درخت سرمایه‌ای در نظر گرفته می‌شود که ادامه دار است و هر سال نیز بر میزان آن افزوده می‌شود.
با توجه به اینکه بخش زیادی از سهم منابع آلاینده مربوط به حمل و نقل است و خودروها نیز در این ارتباط مؤثر است، یکی از اقدامات خوب حوزه مدیریت شهری، تکمیل خط یک مترو و بهره‌برداری از خط ۲ در کمترین زمان ممکن است.
در تلاش هستیم سال آینده یکی از فازهای خط ۲ متروی اصفهان را در اختیار مردم قرار دهیم که این اقدام کمکی به کاهش آلودگی هوا خواهد بود.
در حال حاضر میانگین عمر ناوگان اتوبوسرانی شهر اصفهان ۱۰ سال است که این موضوع ایجاد آلودگی می‌کند از این رو سال آینده میانگین عمر این ناوگان را تا سه سال کاهش خواهیم داد.
معتقدم باید در روزهایی که میزان آلودگی هوا افزایش پیدا می‌کند، تسهیلاتی برای شهروندان فراهم کنیم تا آنها کمتر از خودروهای شخصی خود استفاده کنند، البته طرح مربوط به تسهیلات تخفیف و حتی استفاده رایگان از وسایل حمل و نقل عمومی در شهر آماده شده است و تا چند روز آینده بررسی و به شهرداری ابلاغ خواهد شد.
ایجاد سیستم‌های نرمافزاری برای جابه‌جایی کمتر مردم در سطح شهر در راستای تأمین نیازهای آنها است که بتوانیم سیستم‌های نرم افزاری را تحت عنوان «ترافیک منعطف» و فراهم آوردن محل‌هایی که مردم نیازهای خود را از منطقه محل سکونت خود تأمین کنند و … در دستور کار قرار گرفته که سال آینده هنگام ارائه گزارش عملکرد شورای ششم به شهروندان اطلاع‌رسانی لازم انجام خواهد شد.
مدیریت شهری اصفهان در انجام وظایف محوله و اقدامات لازم برای کاهش آلودگی هوا هیچ کوتاهی نخواهد کرد پیگیر مطالبات شهروندان خواهد بود، همانطور که از محیط زیست و صنایع درخواست‌های لازم را داشته‌ایم و قطعاً اگر ایرادی دیدیم از طریق مراجع قانونی پیگیری لازم را انجام می‌دهیم تا برخورد قانونی صورت گیرد.
کارشناسان معتقدند که برای کاهش آلودگی هوا اجرای قوانین، برنامه‌ریزی و مدیریت واحد و اینکه سایر دستگاه‌ها به وظایف خود عمل کنند، نیاز است. اما در این بین نقش دولت چقدر خواهد بود؟
خوشبختانه در حال حاضر هماهنگی لازم را در سطح مدیریت ارشد استان ایجاد کردیم، البته در این راستا جلسات ماهانه با حضور استاندار، نمایندگان مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی، شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان برگزار می‌شود که یکی از موضوعات اصلی ایجاد هماهنگی و فرماندهی مسائل کلانشهر اصفهان است.
بعضی از این مسائل باید در سطح مدیریت کلان کشور بررسی شود، به ویژه در ارتباط با جابه‌جایی صنایع آلاینده از غرب اصفهان به مناطق دیگر یا جلوگیری از ایجاد صنایع جدید و تغییر قانون مربوط به فاصله ۵۰ کیلومتری صنایع از مرکز شهر که از آخرین نقطه محدوده شهر محاسبه شود؛ این پیگیری‌ها در حال انجام است تا بتوانیم در آینده وضعیت بهتری را برای کلانشهر اصفهان رقم بزنیم.
در اینکه دولت و مجموعه قوه مقننه، مجریه و حتی قضائیه باید مسئولیت‌های خود را در این حوزه بهتر انجام دهند، شکی نیست.
دولت باید در بخش نظارتی تلاش خود را افزون کند، یعنی وقتی آئین‌نامه‌ای را در جهت مکلف کردن دستگاه‌ها در موضوعی تدوین می‌کند باید مسئول مربوطه را مشخص کرده و همه را برای اجرای آن آئین‌نامه ملزم کند.
با توجه به اینکه بعضی از مسئولان در سخنرانی‌های اخیر خود، صنایع آلاینده، حمل و نقل عمومی حتی تردد خودروهای شخصی را به عنوان مقصران اصلی آلودگی هوا معرفی کرده‌اند، از دیدگاه شما مقصر اصلی آلودگی هوا کدامند؟
باز هم تاکید می‌کنم که بخشی‌نگری به کار لطمه زده است؛ معتقدم اگر بخواهیم موضوع آلودگی هوای شهر را حل کنیم در مرحله نخست باید هر بخش بداند چه وظایفی بر عهده دارد زیرا اگر وظایف محوله را (هر چند اندک) انجام دهیم، قطعاً گامی اثرگذار برای کاهش آلودگی هوا برداشته‌ایم.
باید به جای پرداختن به این موضوع که مقصر آلودگی هوا کیست، باید وظایف محوله را انجام داده و سبک زندگی را تغییر دهیم.
نمی‌توان سهم خودروها در آلودگی هوا را نادیده گرفت و این لازمه آن این است که مدل‌های بهتر با امکانات خوب برای جا به جایی شهروندان در شهر داشته باشیم؛ از سوی دیگر در ارتباط با موضوع صنایع، راهکار اساسی رعایت بند بند الزامات قانونی است.
اما راهکار اساسی این است که در سیاست کلان پیرامون مباحث مربوط به توزیع جمعیت باید اقدامات لازم انجام شود، در اصفهان با این وضعیت توپولوژی، باید موضوع مهاجرت به این کلانشهر و صنایع اطراف آن همچنین طرح جامع به سرانجام برسد تا وضعیت بهتری را شاهد باشیم.
