محمدسعید حسینی – حقوقدان: از دیدگاه حقوقدانان ، تعریف قانونی پدیده جنایی رفتاری است. نخست،مخالف نظم اجتماعی و دوم،پیش بینی شده در قانون جزا و توام با مجازات.
مفهوم نظم اجتماعی کاملا نسبی است.چراکه با زمان ،جامعه،سیاست های حاکم و … رابطه مستقیمی دارد.
به همین دلیل و متغیررات موجود،تعریف نظم اجتماعی کار چندان ساده ای نیست.
در کشور ما نظم اجتماعی مبتنی بر قواعد اخلاقی،آیین الهی،قواعد اجتماعی و ضروریت های زندگی بنا شده است.البته نباید نظم اجتماعی را با نظم اخلاقی،حقوقی و… یکی دانست. چرا که بسیاری از رفتار های مخالف نظم اخلاقی مثل دروغ گویی در تکوین پدیده جنایی تاثیری ندارد.
رفتارهایی خارج از قلمرو حقوق کیفری که با الگوی رفتار مردم منطبق نیست را کژروی می نامند.
مثل رفتار خانم بازیگر با پاکبان زحمت کش که بحث داغ این روزهای فضای مجازی می باشد، البته که ناپسند و مذموم بوده ،لکن جرم و قابل مجازات نمی باشد و متاسفانه ماهی از آب گل الود گرفته شده برخی مسئولین می باشد که یا از قوانین کشور اطلاعی ندارند یا به وسیله ای برای سوء استفاده و تبلیغات خودشان تبدیل کرده اند و دم از شکایت و احقاق حق پاکبانان زحمت کش می زنند!!
اما بحث اصلی مان در این یادداشت:
هرچند که روزه گرفتن در اسلام عملی واجب و روزه خواری بدون دلیل و عذر شرعی عملی حرام است، اما قانون گذار جمهوری اسلامی ایران روزه خواری را صراحتاً جرم انگاری نکرده است. لکن در قانون مجازات اسلامی آمده است که تظاهر به هر عمل حرامی در انظار عمومی، جرم است و دادگاه‌ها نیز بر اساس این ماده قانونی، حکم افراد مرتکب را صادر می‌کنند.
چیزی که در قانون به آن تاکید شده است تظاهر به هر عمل حرامی در انظار عمومی است پس روزه خواری در ملاء عام و تظاهر به آن است که از نظر قانون مجازات اسلامی جرم است، لذا اگر فردی در منزل خود و یا مکان خلوتی که ترددی وجود ندارد اقدام به خوردن روزه کند این کار او مجازاتی را در پی نخواهد داشت.
مستندا به ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی هرکس علناً در انظار عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی کند، علاوه بر کیفر عمل، به حبس از ۱۰ روز تا ۲ ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نیست، اما عفت عمومی را جریحه دار کند فقط به حبس از ۱۰ روز تا ۲ ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
لازم به ذکر است که این ماده شامل افراد غیر مسلمان هم می‌شود با اینکه روزه گرفتن برای این افراد واجب نیست، اما در صورتی که در ملاء عام اقدام به روزه خواری کنند مرتکب جرم شده اند و به مجازات مقرر در ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شوند.
توجه به این نکته ضروری است که تظاهر به روزه خواری در ملاء عام در صورتی جرم است که به صورت عمدی باشد بنابراین اگر فردی سهواً در معابر عمومی اقدام به نوشیدن یا خوردن کند مرتکب جرمی نشده است.
همان طور که ذکر شد حداکثر مجازات روزه خواری در ملاعام، ۷۴ ضربه شلاق است دیگر مجازات روزه خواری، ۱۰ روز تا ۲ ماه حبس است لذا قاضی این اختیار را دارد که حداکثر مجازات که ۷۴ ضربه شلاق است را تعیین کند تا جنبه بازدارندگی بیشتری داشته باشد.
استدلال روزه خواری در خودرو به عنوان حریم خصوصی نیز قابل قبول نبوده چراکه خودرو نیز مصداق انظار عمومی می باشد.
خارج از بحث مجازات ها ، احترام به قوانین و مقررات و عقاید هر کشور و هر فردی از وظایف انسانی ما بوده و با هر دین و مذهبی رعایت آنها و عدم توهین، براهمگان واجب است.
*مجازات روزه خواری در سایر کشور های اسلامی:
عربستان
مجازاتی که برای روزه‌خواری در این کشور در نظر گرفته شده شامل شلاق، زندان و در صورت بیگانه بودن فرد روزه‌خوار تبعید است.
قطر
روزه خواران قطری تا ۳ ماه حبس یا ۳۰۰۰ ریال جریمه در انتظارشان است.
بحرین
عواقب این اقدام ناپسند در کشور بحرین نیز تقریبا ۳ ماه زندانی است
واما در آخر گذری بر چند قانون عجیب مخالف نظم اجتماعی در سایر کشور های جهان:
! -همیشه لبخند به لب داشته باشید وگرنه مجازات خواهید شد
طبق یکی از عجیب ترین قانون های کشور ایتالیا، شهروندان موظف اند در تمامی ساعات روز با چهره خندان در سطح شهر تردد کنند، مگر در بیمارستان ها و مجالس ترحیم
پوشیدن کلاه گیس غیر قانونی است-
جالب است بدانید که زنان دانمارکی اجازه استفاده از کلاه گیس را ندارند و در صورت استفاده مجریان قانون با آن ها برخورد خواهند کرد
! هیچ کس اجازه انجام بازی های کامپیوتری را ندارند-
در کشور یونان به منظور جلوگیری از قمار و شرط بندی، انجام بازی های کامپیوتری ممنوع شده و با افرد خاطی برخورد قانونی می شود
: شستن ماشین در روز یکشنیه بر خلاف قانون است-
یکی دیگر از عجیب ترین قوانین کشورهای اروپایی این است که اگر شخصی روز یکشنبه در کشور سوئیس ماشین خود را بشوید به عنوان مجرم شناخته می شود.
