نرخ بیکاری در شهرستان ملایر طی این سال برابر ۱۲.۲ است. شهرستان ملایر قابلیتهای صنعتی در زمینه تولید الیاف فولادی، فرآوری آندالوزیت، تولید انواع مبلمان و منبت، تولید چوب مصنوعی، تولید پارچههای رومبلی، تولید الیاف کربن، الیاف شیشه، تولید کاغذ از کربنات کلسیم، تولید پوشاک، تولید لاستیک و غیره دارد؛ طرحهایی که نهتنها جزء طرحهای اولویتدار در سطح استانی و شهرستانی هستند، بلکه قابلیت سرمایهگذاری نیز دارند. اما بهراستی با این ظرفیتهای و پتانسیلها چرا باید با آسیبهای اجتماعی آنها را روبهرو ببینیم و مادام بشنویم که به سبب نبود زمینههای اشتغال در روستاهای این شهرستان، جوانان و نوجوانان آن درگیر اعتیاد شدهاند؟
نیمه مهرماه با نام روز «روستا و عشایر» نامگذاری شده است، اما بهراستی در این روز بهجز وعدهها و شعارها و تنها یک روز به این نام، چه قدمهایی برای توسعه سازوکارهای اشتغال و کاهش مسائل اقتصادی و اجتماعی در روستاهایمان برداشتهایم؟
شهرستان ملایر بهعنوان شهر جهانی مبل و منبت مطرح است، آیا در این زمینه برای توسعه گردشگری بهویژه گردشگری کشاورزی و روستایی قدمی برداشتهایم تا بتوان در کنار این صنایع دستی از دیگر پتانسیلهای روستاهای ملایر نیز بهرهمند شد و در مسیر اشتغال پایدار برای این نواحی قدمی برداشت؟
در این خصوص با سه تن از اهالی روستاهای شهرستان ملایر گفتوگو کردیم که از بردن نام شخص و روستا معذوریم و در ادامه متن این صحبتها را میخوانید:
اعتیاد جوانان در روستایمان سر به فلک کشیده است
یکی از اهالی روستایی در شهرستان ملایر در گفتوگو با خبرنگار ما ضمن بیان اینکه اعتیاد جوانان در روستایمان سر به فلک کشیده است، گفت: عدم وجود اماکن تفریحی و ورزشی در سطح روستاها باعث شده تا اینروزها در روستاها شاهد شیوع آسیبها و مشکلات اجتماعی باشیم.
وی با بیان این موضوع، به شیوع اعتیاد در بین جوانان روستایی اشاره کرد و افزود: از سویی دیگر ازدواجهای زودهنگام را در روستاها شاهد هستیم.
این فرد ساکن در روستا در ادامه گفتوگو بیان کرد: روستاییان درآمد خاصی ندارند و این امر موجب شده تا به سمت کارهای نادرستی چون قاچاقفروشی و دزدی سوق پیدا کنند و این موضوع برای روستایمان آسیبهای دیگری را نیز به همراه دارد.
وی با بیان آنکه کلاسهای توجیهی و آموزشی از سوی دهیاری در روستایمان برگزار شده، تصریح کرد: برای مقابله با آسیبهای اجتماعی و کاهش آن تنها در حد آموزش اقداماتی صورت گرفته است.
در ادامه بررسی مشکلات و آسیبهای اجتماعی روستاهای شهرستان ملایر، پای صحبتهای یکی دیگر از اهالی روستا نشستیم تا مشکلات این روستا را جویا شویم.
بیکاری بلای جان روستا
در این راستا یکی از اهالی روستاهای ملایر با بیان آنکه من در یکی از روستاهای بزرگ و پُرجمعیت شهرستان ملایر زندگی میکنم، عنوان کرد: در روستاهای بزرگ بایستی به تناسب جمعیت برنامهریزیهای مطلوبتری را شاهد باشیم، درحالی که در روستای ما امکانات خوبی وجود ندارد.
وی در تشریح این موضوع با بیان آنکه روستاهای پُرجمعیت نیازمند امکانات تفریحی، ورزشی و فرهنگی بیشتری هستند، خاطرنشان کرد: در روستای ما حتی افراد مسن نیز سواد دارند و این امر میطلبد که فکری برای اهالی روستایمان شود.
این فرد با اشاره به آنکه نبود این امکانات از یکسو و عدم برنامهریزی برای اشتغال جوانان روستا از سویی دیگر مشکلاتی را ایجاد کردهاند، خاطرنشان کرد: بیکاری با خود عواقب بدی چون آسیبهای اجتماعی از اعتیاد گرفته تا سایر مشکلات را به همراه دارد که نیاز است تا در این زمینه شاهد اقدامات مناسب و زیربنایی باشیم.
اعتیاد گریبانگیر جوانان و نوجوانان روستایی/ عدم حمایت از بخش تولید
یکی دیگر از اهالی روستاهای شهرستان ملایر در گفتوگو با ما گفت: اصلیترین مشکل اجتماعی در روستای ما اعتیاد است و شاهدیم که اینروزها اعتیاد گریبانگیر جوانان و نوجوانان روستایمان شده است.
وی با اشاره به اینکه خریدوفروش مواد مخدر در روستاهای اطرافمان در شهرستان ملایر انجام میشود، مطرح کرد: مصرف مواد مخدر که بیشتر از نوع صنعتی بوده، در روستایمان به وضوح قابل رؤیت است.
این فرد ساکن در روستای ملایر با بیان آنکه علت اصلی اعتیاد جوانان روستایمان بیکاری و نبود درآمد و شغل مناسب است، تصریح کرد: شغل اهالی این روستا کشاورزی، دامداری و باغداری است، اما این روند برای خانوادهها به صرفه نیست؛ بدینسان فرزندانشان راه پدرانشان را ادامه نداده و از این شغلها استقبال نکردهاند.
وی با اشاره به آنکه اعتیاد بانوان در این روستا بالا نیست بهنوعی که شاید یک درصد از جمعیت افراد درگیر با اعتیاد را بانوان تشکیل دهند، ادامه داد: اینروزها مشکلات معیشتی و اقتصادی را در روستاهای ملایر میتوان مشاهده کرد، افرادی که تمایل به راهاندازی کار و حرفه و یا یک واحد تولیدی را دارند نیز حمایتی نمیشوند.
این جوان اهل روستا با بیان آنکه افراد سرمایه اولیه برای آغاز یک فعالیت اقتصادی را ندارند، عنوان کرد: برای راهاندازی یک کارگاه قالیبافی یا یک واحد بستهبندی حبوبات شاهدیم که از افراد حمایتی نمیشود و همین امر به بیکاری جوانان روستایی دامن زده است.
وی در ادامه گفتوگو تصریح کرد: در پی بیکاری و نبود درآمد نهتنها اعتیاد در روستا افزایش یافته، بلکه سن ازدواج نیز بالا رفته و به سن ۳۰ سال و بالاتر از آن رسیده است.
این جوان روستایی با اشاره به آنکه مشکلات اجتماعی و اقتصادی روستایمان را بارها برای مسئولین گفتهایم، عنوان کرد: تاکنون اقدام خاصی بهجز بحثهای آموزشی در روستایمان شاهد نبودهایم.
اما بهراستی روستاهای شهرستان ملایر در دل خود پتانسیلهای بسیاری دارد که میتوان با برنامهریزی آنها را به قطب تولید در بخشهای مختلف تبدیل کرد.
وجود باغهای بسیار، اراضی کشاورزی، تجربه افراد در ساخت مبل و منبت و صنایع دستی دیگر، همه و همه با یک برنامهریزی درست و البته دلسوزانه و مسئولانه میتواند زندگی در این روستاها را به سمتوسوی دیگری سوق دهد.
قدم نهادن در مسیر کارهای اجتماعی، همواره زمانبر است، اما تا زمانی که نتوان مسائل اجتماعی را ریشهای حل کرد؛ گویی حتی یک قدم هم برنداشتهایم.
نیاز است تا در مسیر حل مسائل اجتماعی روستاها که آنطور که مطرح شد بیشترین آن مربوط به اعتیاد بهویژه در ردههای سنی پایین است، قدمهایمان را در مسیر دیگری برداریم و بهجای اینکه صرفاً به توزیع بروشور و کلاسهای آموزشی بپردازیم، در هر روستا نیازسنجی کنیم و تهدیدها و فرصتهای یک روستا را احصا کرده و بر مبنای آن با مشارکت اهالی در مسیر حل مسائل اجتماعی و افزایش سطح کیفیت زندگی مردم گام برداریم.
بدینسان امید است تا مسئولین مربوطه بهویژه معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار همدان و دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استانداری اقدامات جدیتر و البته عملیتری را در این روستاها دنبال کنند؛ چراکه درحال حاضر اعتیاد زیر پوست این روستاها درحال شیوع است و درصورت ادامه داشتن این موضوع، روستاها آبستن آسیبهای اجتماعی خواهند شد و جوانان و نوجوانانی که آیندهسازان اقتصاد، نیروی مولد در سال جهش تولید و میراثداران فرهنگ استان همدان و شهرستان ملایر باید باشند، در مسیری دیگر وارد شده و در منجلاب اعتیاد بیشازپیش فرو خواهند رفت!