حمام ثبت ملی شده اعظم در شهرستان کبودراهنگ اینروزها از یکسو اسیر فراموشی و تبدیل به انبار نگهداری مبل شده و از سویی این شهرستان شورای شهری ندارد که با همت شهردار و در امتداد آن با قدمهای اداره میراث فرهنگی پیش رود و بتواند این حمام تاریخی را از انباری به آنچه که باید باشد، مبدل کند.
درحال حاضر اعضای هیئتامنای مسجد اعظم بهعنوان متولی بنا و ناظر بر آن بوده و با وجود اینکه میراث فرهنگی چندینبار برای تبدیل بنا به موزه مردمشناسی، نمایشگاه دائمی و سفرهخانه سنتی اقدام کرده، اما به نتیجه نرسیده است.
اما بهراستی حال که ماهها است از تبدیل این حمام تاریخی به انبار مبل میگذرد، قرار است تا چه زمانی شاهد امتداد این روند باشیم؟ چه اقدامات و برنامههایی در این بنای تاریخی پیش خواهد رفت؟ چرا و چگونه بنای سهطبقهای بدون استعلام در حریم این حمام تاریخی ساخته شده است؟
در این خصوص گفتوگویی با مهدی غلامی، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کبودراهنگ ترتیب داده شد که در ادامه آن را میخوانید:
شورای اسلامی شهر و شهرداری باید وارد کار شوند
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کبودراهنگ در گفتوگو با خبرنگار ما با بیان اینکه میراث فرهنگی متولی حفاظت از بنا بوده و در مورد کاربری آن دستش بسته است، گفت: بهعلت اینکه بنا مالک ندارد و جزء اموال عمومی است، شورای اسلامی شهر و شهرداری نیز باید وارد کار شوند.
مهدی غلامی با تأکید بر اینکه اگر بنا به میراث داده شود کاربری مناسبی برایش درنظر گرفته و در راستای معرفی شهرستان استفاده بهینه از آن میکند، خاطرنشان کرد: ما موافق این هستیم که حمام اعظم شهرستان کبودراهنگ به موزه یا سفرهخانه تبدیل شود.
غلامی درخصوص صحبتهای یکی از اعضای هیئتامنای مسجد درخصوص تبدیل بخشی از حمام به موزه و بخشی برای کارهای فرهنگی مطرح کرد: ما قبول نمیکنیم که این حمام نصف شود؛ از سویی مساحت آن زیاد نیست و تنها باید یک کاربری داشته باشد.
وی ادامه داد: نظر ما آن است که بتوانیم این حمام را برای شهرستان کبودراهنگ به یک موزه تبدیل کنیم و یا در مسیر تبدیل آن به سفرهخانه وارد شویم.
این مقام مسئول با تصریح بر اینکه هماکنون پیگیر هستیم تا حمام اعظم را از وضعیت تبدیل به انبار خارج کنیم، یادآور شد: در این راستا تاکنون جلساتی را با هیئتامنای مسجد داشتهایم، اما آنها به دنبال اجاره دادن حمام اعظم هستند و ما این موضوع را قبول نداریم.
غلامی افزود: این هیئتامنا متولی هستند، اما مالک نیستند و تاکنون کارهای مرمتی و حفاظتی آن از سوی اداره میراث فرهنگی انجام شده؛ اما حمام کبودراهنگ تحویل این اداره نیست و مشکل همینجا است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کبودراهنگ در ادامه گفتوگو ضمن بیان آنکه اگر این حمام تحویل ما شود آن را به موزه و یا سفرهخانه تبدیل خواهیم کرد، گفت: اگر آن را به ما تحویل ندهند نیز از هیئتامنا حمایت میکنیم تا بتواند آنجا را به سفرهخانه تبدیل کند.
غلامی یادآور شد: سرمایهگذاری برای این سفرهخانه وجود دارد، اما هیئتامنا موافق با اجرای این طرح نیستند.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: میراث فرهنگی نمیخواهد این بنا را تصاحب کند و اگر هیئتامنا بتواند آن را به موزه یا سفرهخانه تبدیل کند، ما بهخاطر توسعه شهرستان با آنها همکاری میکنیم.
وی با تصریح بر اینکه هرساله اقدامات مرمتی و حفاظتی حمام اعظم کبودراهنگ به انجام میرسد، گفت: اینکه عنوان شده است پس از مرمت این بنا مشکل آب و برق دارد را قبول ندارم، زیرا زمانی که مرمت این بنا را آغاز کردیم، کاربری آن نامشخص بود. بدینسان برای جلوگیری از مشکلات نمزدگی و آسیب بر اثر ورود آب به آن، لولهکشی و ورود آب را نداریم؛ اما این حمام بهلحاظ برق مشکلی ندارد.
غلامی ادامه داد: درصورتی که کاربری این بنا مشخص شود، آمادگی داریم تا بر اساس نیازهای مجموعه، لولهکشیهایی را مناسب با رعایت اصول حفاظتی بنا پیش ببریم.
این مقام مسئول درخصوص وضعیت پیگیری بنای سهطبقهای که در سال ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ در حریم حمام اعظم کبودراهنگ ساخته شده نیز مطرح کرد: در این زمینه شکایت کردهایم، چراکه شهرداری بدون گرفتن استعلام از میراث فرهنگی این مجوز را داده است، طبق این برنامه مقرر شد تا شهرداری جلوی پیشروی کار را بگیرد، اما این امر محقق نشد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کبودراهنگ در بخش پایانی صحبتهای خود در این راستا اضافه کرد: هماکنون حدود ۵۰ درصد این بنا ساخته شده و نیاز است از آنجا که مالک ندارد و جزء اموال عمومی است، شورای اسلامی شهر و شهرداری پای کار بیایند.
در روزگاری که استانهای دیگر کشور برای حفظ هویت و ارتقای سطح جامعه خود به دنبال پیوند زدن هرچه بیشتر زندگیها با تاریخ و گذشتههایی آغشته به فرهنگ هستند، گویی استان همدان نهتنها فکری و برنامهای برای میراث فرهنگی و زنده نگه داشتن این تاریخ و فرهنگ ندارد، بلکه کمر همت بر فراموشی آنها بسته است.
و حال در شرایطی که شهرداری کبودراهنگ در مرحله داشتن سرپرست و شورای اسلامی شهر آن در مسیر انحلال است، بهراستی میتوان گفت که دود اینها در چشم میراث تاریخی و فرهنگی میرود و بنایی که ثبت ملی شده و قدمت آن مشخص است، باید تبدیل به انبار شود و حریم آن نیز نهتنها حفظ نشود، بلکه یک بنای سهطبقه بر آن سایه انداخته باشد!
حال جای تأمل است، تا چه زمانی قرار است این انحلالها، تغییرها و عدم همکاریها ادامه داشته باشد و درنهایت ختم به فراموشی، سکوت و از بین رفتن این بنای تاریخی شود؟!