خبرنگار ، سید کمیل طیبی در یک وبینار که با موضع بررسی اثرات همه‌گیری کرونا بر اقتصاد جهانی برگزار شد، اظهار کرد: با توجه به تحولاتی که در اقتصاد جهانی اتفاق افتاده همانطور که بیماری اثرات پاندمیک دارد اثرات اقتصادی آن نیز پاندمیک است و آثار آن تبدیل به الگوهای جدیدی در اقتصاد می‌شود.
وی افزود: با در نظر گرفتن اثرات اقتصادی کرونا و تحولاتی که در پی آن به وجود آمده با چالش‌ها و فرصت‌هایی رو به رو می‌شویم؛ آخرین جهش این بیماری که در انگلیس شیوع یافته نشاندهنده نا اطمینانی در کنترل آن بوده و البته بازاری نیز برای عرضه و تقاضا واکسن آن ایجاد می‌شود.
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: با پدیده پیچیدگی اقتصاد مواجه شده‌ایم؛ این بیماری اثرات روحی و روانی داشته و بهره‌وری عامل تولید (منابع انسانی) را تحت تأثیر قرار داده است؛ صنایع کوچک و متوسط نیز آسیب شدیدی از این بیماری دیده‌اند؛ سهمی بخش‌های اقتصادی از خدماتی که اراده می‌دهند دچار افت شده است.
طیبی افزود: سازمان تجارت جهانی مطالعاتی را در دست انجام دارد که رویکرد جدیدی را نسبت به روابط تجاری بین کشورها به وجود آورده و موضع دیجیتالی شدن تجارت و صنعت را عنوان کرده است؛ راه ده ساله‌ای که باید طی می‌شد تا انقلاب صنعتی چهارم اتفاق بیفتد با شیوع کرونا کوتاه شد.
وی ادامه داد: در دوران پسا کرونا مهاجرت در قالب نوینی شکل می‌گیرد و با تجربه دنیا در آموزش و خدمات، گردشگری دنیا دچار تحول می‌شود؛ الگوهای جدید تجاری در حال شکل‌گیری است.؛ برخی از شرکت‌ها توانستند به سرعت در کالاهای پزشکی مزیت نسبی ایجاد کنند.
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: به عنوان نمونه در ایران که با تحریم‌ها هم رو به رو هستیم از یک طرف موجب عمیق‌تر شدن رکود و کاهش تقاضا در نتیجه فشار بر بنگاه‌ها و بانک‌ها است که تورم‌زا است و ارزش پول ملی کاهش یافته و نوسان و بی ثباتی در نرخ ارز را به همراه دارد.
طیبی افزود: شیوع کرونا درآمدهای مالیاتی دولت را کاهش داده، شکاف کسری بودجه را عمیق‌تر کرده و همزمان تحریم‌ها نیز موجب کاهش درآمدهای بین‌المللی شده که مجموعه این عوامل منجر به افزایش فقر و کاهش رفاه شده است.
وی ادامه داد: اقتصاد چین به عنوان اولین کشوری که تحت تأثیر بحران کرونا قرار گرفته است حدود ۱۴.۵ درصد زیان دید؛ تجارت جهانی در حدود ۱۴ درصد در نیمه اول ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل دچار کاهش شد صادرات و واردات کالاهای پزشکی در حدود ۱۶ درصد افزایش یافت.
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: در نیمه اول ۲۰۲۰ واردات کالاهایی که محصولات حمایتی یا خدمات پزشکی را تأمین می‌کند در حدود ۹۰ درصد افزایش یافت؛ در این بین منفعت تجاری نیز نصیب برخی از کشورها شد؛ چین در رأس تأمین این کالاها توانست ارزش وارداتی خود را نیسبت به سال ۲۰۱۹ دو برابر کند و حدود ۶۲ درصد افزایش در واردات این نوع کالاها در کشورهایی همچون انگلستان وجود داشته است.
طیبی افزود: واردات جهانی نیز کاهش ۲۰.۸ درصدی در فصل دوم ۲۰۲۰ داشته است؛ رفاه کلی جامعه جهانی نیز با افزایش قیمت کالاها کاهش یافته است؛ قیمت نفت خام نیز روند نزولی داشته و درصد تغییرات آن به طور کلی از ۲۰۱۸ به بعد به دلیل رکود جهانی اکنون به طور متوسط ۴۲.۲ دلار را دارد که درصد تغییرات و کاهش آن نسبت به سال ۲۰۱۹ زیاد است و این قابل پیش بینی است که با کنترل بیماری تقاضا و قیمت نفت افزایش قابل توجه در سال ۲۰۲۱ داشته باشد.
وی ادامه داد: در اتحادیه اروپا تعرفه کلاهای پزشکی تغییر یافت و ارائه این نوع کالاها به شهروندان آزاد و رایگان شده است. پیش بینی می‌شود نرخ بیکاری در ۲۰۲۰، ۱۶.۱ درصد شود؛ این تغییرات در بنگاه‌های کوچک و متوسط عمیق‌تر خواهد بود.
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: اقتصاد کشور نیز در سال جاری روند صادرات غیر نفتی و واردات، روند کاهشی داشته است؛ صادرات نفتی ایران به چین نسبت به از ماه اول ۲۰۱۹ تا ماه دهم ۲۰۲۰ بسیار ناچیز و صادرات غیر نفتی در حدود ۵۱۹ میلیون دلار است.
طیبی افزود: تجارت کالایی با ترکیه و چین توأم با افت صادرات نفتی و غیر نفتی بوده است؛ تراز تجاری ما با این دو شریک تجاری منفی شده به طوری که تراز تجاری ایران با ترکیه منفی ۲۴ است؛ به طور کلی کاهش فروش بنگاه‌های کوچک و متوسط در بخش‌های مختلف بسیار چشمگیر و در حدود ۴۵.۶ درصد است.
وی ادامه داد: ۶۵ درصد از این بنگاه‌ها رویکرد نوینی را در به‌کارگیری تکنولوژی مجازی در تجارت خود به کار گرفته‌اند که از جمله فرصت‌های همه‌گیری کورید ۱۹ است؛ افت رشد اقتصادی، نوسان در صادرات و واردات نیز از جمله اثرات این بیماری است.
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: واکسن‌های کووید ۱۹ امروزه الگوی مهم تجارت جهانی است و با توجه به تقاضایی که برای کشورهای دنیا شکل گرفته است روند تجاری این واکسن‌ها اهمیت بسیاری دارد و از زمانی که توسعه واکسن آغاز شود، مورد تأیید داخلی کشورها قرار بگیرد و وارد مراحل مختلف ساخت شود تا بتوانند صادرات و واردات آن را انجام دهند؛ این موارد می‌تواند برای هر کشوری بازاری را به وجود آورد تا در حلقه تولید تا توزیع این واکسن شرکت داشته باشد و سود اقتصادی را نصیب خود کند.
طیبی ادامه داد: در دوران بحران پاندمی و بعد از آن الگوهای تجاری جدیدی را تجربه می‌کنیم جهانی شدن اقتصاد به عنوان یک فرصت یا چالش مطرح خواهد شد چشم‌انداز تجارت در پسا کرونا عمدتاً دیجیتالی خواهد بود همانطور که امروزه حدود ۸۰ درصد تجارت در کشورهای پیشرفته دیجیتالی شده است.
