ایرانی‌ها در نگاه گردشگران خارجی به مهمان نوازی معروفند، اما آنچه بنده نوازی کرمانشاهی‌ها را از اهالی سایر استان‌ها متمایز کرده، پذیرایی گرم مردم این استان با این جمله معروف ” قدم له سر چو ایمه هیشتی” به معنای قدم بر روی چشمان ما گذاشتی، است و مصداق آن ماندگار شدن زائران کربلا در کرمانشاه در گذشته‌های دور است.
اگر در سفر به کرمانشاه در جستجوی رستورانی، سر از عروسی کُردها درآوردید، تعجب نکنید و البته در این صورت با یک تیر چند نشانه زده‌اید، چرا که می‌توانید علاوه بر صرف غذاهای سنتی کرمانشاه، طبیعت چهارفصل استان را در لباس‌های رنگی و شاد کُردها که غالب جامعه کرمانشاه را تشکیل می‌دهند، تجسم کنید و البته رقص سنتی دسته جمعی آنان در قالب تشکیل صفهای طولانی(هل پرکه) را از نزدیک ببینید.
جالب است که بدانید با وجود ۳۵۰ کیلومتر مرز مشترک این استان با عراق، کرمانشاه جای امنی است، زیرا که مهد دلیران و پهلوانان است و مردمانش به جوانمردی و تعصب بر روی سرزمین و خانواده شان معروفند، تا آنجا که شاعر در وصف مردانگی مردمان آن گفته است:
” تو کرمانشاهی، مهد دلیران/ نگین سر سبز ایران
تو را مردم روم و چین می‌شناسند/ تو را به عشق شیرین می‌شناسند
همین جا آرش آمد تیر می‌جست/ برای خاک تو تدبیر می‌جست
همین دیروزها در قصرشیرین/ دلیران تو و میدانی از مین
پریدند از قفس تا جان بماند/ بهار عزت ایران بماند”
براستی که شاعر به‌درستی کرمانشاهی‌ها را توصیف کرده است.
کرمانشاه در هشت سال جنگ تحمیلی، خط مقدم جنگ بود و حدود ۱۲۲۰ بار بمباران شد و ۹۸۰۰ شهید تقدیم کرد. از گیلان غرب به عنوان دومین شهر مقاوم ایران یاد می‌شود و شهری همچون سومار با خاک یکسان شده و ترکش‌ها هنوز هم بر روی دیوارهای این شهر همچون خرمشهر خودنمایی می‌کند. کم بودن میزان مهاجرت مردم از این استان در زمان جنگ نشان می‌دهد که کرمانشاهی‌ها تعصب بسیاری در دفاع از سرزمین‌شان داشته‌اند. اینجاست که باید گفت، هرچه خوبان دارد، کرمانشاه، همه را یکجا دارد و چه به جا گفته است شاعر که “ببوسم خاک پاک کرمانشاه را/ تجلیگاه تاریخ و تمدن دیار را”.
کرمانشاهی‌ها اصیل هستند و گواه آن حضور اقوام کرد و لُر در دوره هخامنشیان، ساسانیان و اشکانیان در این منطقه تاکنون است. البته تاریخ سکونت این سرزمین به دوره‌های تاریخی ذکر شده برنمی‌گردد و نشانه آن ثابت شدن سکونت انسان‌های اولیه در غاردواشکفت و شکارچیان است. کرمانشاه این نگین سرسبز ایران، روزگاری “کرماشان” به معنای سرزمین کشاورزان نام داشته است و البته رونق کشاورزی این منطقه از گذشته‌های دور تاکنون در تولید محصولاتی همچون گندم، حبوبات و ذرت به تنوع آب و هوایی، چهار فصل بودن و اختلاف دمای ۳۰ درجه قصرشیرین تا سنقر برمی‌گردد.
اگر به کرمانشاه آمدید، دیدن مسیر ایران باستان از تاق بستان تا بیستون، معبد آناهیتا، بازار سنتی سرپوشیده کرمانشاه و تکیه بیگلربیگی را از دست ندهید و اگر طبیعت گرد هستید، دیدن مناطق بکر گردشگری همچون دالاهو و غار قوری قلعه به عنوان طولانی‌ترین غار آبی ایران فراموش نشود و اگر به دنبال خرید کالاهای ارزان قیمت هستید، سری به بازارهای مرزی جوانرود، پاوه و قصرشیرین بزنید و البته می‌توانید گلیم، گیوه، نان برنجی و روغن کرمانشاهی را به عنوان سوغات به شهرتان ببرید. خوردن آش عباس علی تیمچه، خورش خَلال و دنده کباب را نیز از دست ندهید.
اگر می‌خواهید روغن کرمانشاهی اصل را پیدا کنید می‌توانید سری به راسته روغن فروشی‌ها در بازار سنتی کرمانشاه بزنید و اگر به بازدید تاق بستان رفتید، می‌توانید به مانند کرمانشاهی‌ها قدمی در میان بلوار تاق بستان بزنید و در چشمه بیستون بنگرید و آرزوی سلامتی برای ایرانیان کنید.
دکتر رازانی، استاندار کرمانشاه و خانم‌اش نیز اقوام خود را برای تفریح به غار قوری قلعه، تاق بستان و بازار سنتی کرمانشاه می‌برند و آنان را به صرف خورش خَلال دعوت می‌کنند و کام‌شان را با نان برنجی شیرین می‌کنند. رازانی، اگر اوقات فراغتی داشته باشد که معمولا ندارد، به موسیقی اصیل ایرانی و کردی گوش می‌کند، به خواندن شاهنامه علاقه نشان می‌دهد و نثر فارسی را دوست دارد.
او که اصالتا لرستانی است، سرزمین‌های همسایه‌اش همچون کردستان و کرمانشاه را به خوبی می‌شناسد، زیرا که در دوره‌ای ۲ ساله تصدی استانداری کردستان را برعهده داشته و حالا با کوله‌باری از تجربه مدیریت‌اش در طول سال‌های گذشته به تازگی به کرمانشاه آمده و قصد دارد که این استان را متحول کند، پروژه‌های بزرگ انجام دهد و شاخص‌های استانی را تغییر دهد. او به مردم استان قول داده است که مشکل بیکاری بالای جوانان استان را حداقل کمتر کند. برای این کار هم مگاپروژه‌هایی تعریف کرده و قصد متحول کردن بخش کشاورزی با انتقال آب از کردستان و سیراب کردن ۵۰ هزار هکتار از اراضی را دارد.
استاندار کرمانشاه عملگراست و مردم استان نگاه مثبتی به او دارند و البته از او انتظار دارند که یک شبه مشکل بیکاری استان را حل کند، چرا که مردم استان معتقدند که در دوره استاندار پیشین و دولت قبل کاری در استان انجام نشده و استان رشدی نداشته است و البته استاندار هم دوست دارد موفق شود و در پیام دوره تصدی‌اش، مردمان این منطقه از او به عنوان مدیری یاد کنند که استان‌شان را متحول کرده است. رازانی معتقد است که با دست خالی نمی‌تواند کار زیادی از پیش ببرد، زیرا ابزار آن، یعنی منابع مالی را در اختیار ندارد، بنابراین به دولت پیشنهاد می‌کند اختیار هزینه بخشی از اعتبارات ملی و استانی را به استان بدهد تا او بتواند برای استان به اختیار خود هزینه کند.
او که تصدی استانداری کردستان در دوره اصلاحات را در کارنامه کاری خود دارد، تفاوت محسوسی از نظر نوع کار و پیگیری مطالبات میان استان کردستان که سابقه کار اجرایی‌اش را دارد با کرمانشاه که به تازگی‌ها فعالیتش را در آن آغاز کرده است، نمی‌بینید و معتقد است، تنها حجم کار وی در مقایسه با ۱۰ سال گذشته در کرمانشاه که از آن به عنوان سرزمین استعدادها و نیازها یاد می‌کند، بیشتر شده است. او معتقد است که خوشبختی یک شانس نیست بلکه یک انتخاب است و پهنای فرصت پیش روی جوانان ایران معادل همه کشورهای دنیاست و تنها با بوجود آمدن خودباوری میان جوانان، این فرصت‌ها بالفعل می‌شوند.
استاندار کرمانشاه به ایسنا آمده تا برای مردم استانش بگوید که چه فکر و برنامه‌ای برای رشد کرمانشاه و رفع بیکاری این استان دارد و از سوی دیگر ببیند که ایسنا چگونه اخبار استانش را به اطلاع مردم ایران زمین می‌رساند.
اسدالله رازانی، استاندار کرمانشاه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) اظهار کرد: در پی بررسی و مطالعاتی که از این استان داشتم، متوجه شدم، مهم‌ترین مشکل استان، مشکل اقتصادی است که در شاخص‌های اقتصادی استان منعکس شده است. به عنوان مثال متوسط درآمد سرانه استان از متوسط درآمد سراسر کشوری پایین‌تر است.
وی ادامه داد: سال‌هاست که این استان از نرخ بیکاری بالا رنج می‌برد. به عنوان مثال متوسط نرخ بیکاری استان در تابستان امسال ۱۵٫۶ درصد بوده، در حالی که متوسط نرخ بیکاری کشور در این فصل حدود ۱۰ درصد بوده است. استان کرمانشاه از نظر نرخ اشتغال‌زایی در رده ۳۰ ام کشور قرار دارد و جزو استان‌های دارنده نرخ بیکاری بالاست، به همین دلیل اولویت کاری‌ام را در این استان، کار بر روی پتانسیل‌های اقتصادی و تغییر شاخص‌های اقتصادی قرار دادم.
تلاش برای توسعه متوازن در استان کرمانشاه
استاندار کرمانشاه بر تلاش برای توسعه متوازن و همه جانبه استان، تاکید و خاطرنشان کرد: تجربه کار اجرایی در کرمانشاه به من نشان داد که استاندار و به طور کلی هر مقام اجرایی باید برای کارهایش اولویت بندی داشته باشد و البته اولویت دادن به یک بخش نباید به معنای فراموشی سایر بخش‌ها باشد، بنابراین به شدت باید رسیدن به مفهوم توسعه متوازن و همه جانبه را دنبال کنیم و این امر به این معناست که نه تنها به نیازهای استان در بخش اقتصادی توجه می‌شود بلکه بخش فرهنگ، آموزش و رفاه و خدمات و امنیت استان نیز مهم است و باید مواظب بود که همه بخش‌ها کارکرد خود را به درستی داشته باشند.
قول استاندار به مردم برای متحول کردن استان کرمانشاه
رازانی به مردم کرمانشاه قول داد که در دوره فعالیتش در استان، آن را متحول کند و گفت: در دوره تصدی‌ام در کرمانشاه تلاش خواهم کرد با بسیج همه امکانات موجود و با کار شبانه‌روزی و با هدایت دستگاه‌های اجرایی و نظارت بر کار آنها، شاخص‌های استان را به گونه‌ای تغییر دهم که در استان تحول ایجاد کند.
درختکاری مسیر ایران باستان در اسفندماه امسال
وی با اشاره اجمالی به وضعیت مگاپروژه‌های استان، از پروژه ساخت کریدور گردشگری بیستون تا تاق بستان به عنوان یکی از منحصربه فردترین مگا پروژه‌های استان یاد کرد و توضیح داد: در این کریدور گردشگری از یک سو با تمدن هخامنشی و از سوی دیگر با تمدن ساسانی مواجه هستیم و به همین دلیل می‌توان از این مسیر به عنوان مسیر ایران باستان یاد کرد. از حسن تصادف، این مسیر به واسطه وجود پادگان‌های نظامی مستقر در این مسیر، دست نخورده باقی مانده است. این مسیر توسط مشاور مطالعه شده و بخشی از مجوزهای عقب‌نشینی بخش‌های نظامی مستقر در این مسیر از طریق ستاد فرماندهی کل و رده‌های بالای نظامی گرفته شده و البته منتظر گرفتن مجوزهای قطعی و بازکردن کریدور به عرض ۲۷۶ متر هستیم.
رازانی ادامه داد: امکانات متعددی همچون واحدهای اقامتی، گردشگری و تجاری در این مسیر ۳۰ کیلومتری پیش‌بینی شده که بزودی بخش‌هایی از آن اجرایی می‌شود. علاوه بر آن امیدواریم در فصل درخت کاری ( اسفندماه) درخت کاری این مسیر انجام شود. از بخش خصوصی کمک گرفته می‌شود تا این پروژه تکمیل شود.
وی عنوان کرد: سعی کرده‌ایم که توجه مدیران استان را به انجام پروژه‌های بزرگ (مگاپروژه‌ها) و تحول آفرین جلب کنیم. ( مگاپروژه‌ها، پروژه‌هایی هستند که به سرمایه بیش از یک میلیارد دلار نیاز دارند) ایجاد منطقه آزاد و منطقه ویژه قصرشیرین، پتروشیمی اسلام آباد، راه آهن اراک – کرمانشاه – خسروی، پروژه پالایشگاه نفت آناهینا و پروژه سامانه گرمسیری از جمله مگاپروژه‌هایی هستند که اجرای آنها در دستور کار استانداری قرار دارد و اجرای آنها اولویت همزمان دارد. بخشی از این پروژه‌ها مراحل مقدماتی‌شان را گذرانده‌اند و در اجرای این پروژه‌ها دچار مشکل خاصی نیستیم و برخی از این پروژه‌ها به کار بیشتری نیاز دارند.
مشکل بیکاری در کرمانشاه با سرمایه‌گذاری حل می‌شود
استاندار کرمانشاه معتقد است: مشکل بیکاری در استان با سرمایه‌گذاری حل می‌شود و سرمایه‌گذاری به ایجاد شرایط فنی و اقتصادی نیاز دارد تا اشتغال زایی با تضمین بالا ایجاد کند، بنابراین در کوتاه مدت کار گسترده‌ای نمی‌توان انجام داد، اما به طور قطع هر پروژه زیربنایی که در استان آغاز شود سبب رونق بخشی سایر بخش‌ها و اشتغال‌زایی می‌شود. از آنجا که تاکید دولت بر جلوگیری از تعطیلی واحدهای تولیدی و حفظ اشتغال موجود در این واحدهاست، ما در استان کارگروه اشتغال را فعال کرده‌ایم و البته این کارگروه توانسته تا حدودی موفق شود و مشکلات موجود را رفع کند. علاوه بر آن سعی شده تا با فعالیت در بخش‌هایی که قابلیت پاسخ کوتاه مدت را دارد، بخشی از مشکل بیکاری را حل کنیم. به عنوان مثال سعی شده بازارچه‌های مرزی فعال شوند و به بخش صنایع دستی و گردشگری استان در آستانه نزدیک شدن به سال جدید با پذیرایی از میهمانان نوروزی توجه بیشتری شود.
ابزارهای لازم برای اشتغال‌زایی در اختیار استانداری نیست
وی تصریح کرد: مجموعه‌ای از اقدامات در حال انجام است تا در وضعیت اشتغال‌زایی تغییری ایجاد شود اما راضی کننده نیست؛ چون ابزارهای لازم در اختیار ما نیست. به عنوان مثال به منابع مالی نیاز داریم تا به واحدهای راکد دارای معوقات بانکی و بدهی‌های مختلف (برق، آب و گاز) کمک کنیم، اما این امکانات در اختیار استانداری نیست.
استاندار کرمانشاه از زندگی‌اش و سابقه مدیریت اجرایی آموخته است که با تخیلاتش زندگی نکند، شعار ندهد و واقع بین باشد و پیشنهادی به تیم اجرایی‌اش بدهد که قابلیت اجرا شدن داشته باشد. وی به تیم دولت پیشنهاد می‌دهد که ابزارهای بیشتری در اختیار استانداری‌ها قرار بگیرد تا از محل آن بتوان صرف توسعه و اشتغال‌زایی استان‌ها کرد. به عنوان مثال ۲۰ درصد از اعتبارات عمرانی (ملی و استانی) با اجازه دولت در اختیار استاندار قرار گیرد تا به تشخیص خود صرف مسائل استان کند.
تحول بخش کشاورزی کرمانشاه با انتقال آب از کردستان
رازانی، اجرای طرحی را در دستور کار دارد که با عملیاتی شدن آن کشاورزی استان را متحول می‌کند و برای این منظور نیز در کارگروه آب و کشاورزی از متولی جهادکشاورزی کرمانشاه خواسته است پیشنهادات خود را برای تحول بخش کشاورزی استان شامل توسعه اراضی باغی، زراعی آبی و تنوع بخشیدن به تولید محصولات و توسعه بکارگیری آبیاری نوین ارائه کند.
او با تشریح وضعیت کشاورزی کرمانشاه اظهار کرد: ۹۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی در استان وجود دارد و متوسط بارندگی استان ۴۵۰ میلی‌متر در ۱۵ سال اخیر یعنی معادل ۲ برابر متوسط کشوری بوده است. با وجود شرایط مساعد استان برای کشت آبی تنها ۲۰ درصد اراضی استان زیرکشت آبی رفته است و سطح تولید در هکتار نصف متوسط کشوری است. در متوسط کشوری به ازای هر هکتار، ۵ تن محصول حاصل می‌شود، در حالی که میزان آن در استان ۲٫۵ تن در هکتار است و این در شرایطی است که در استان‌هایی همچون خوزستان این میزان ۷٫۵ تن و در استان فارس، این میزان ۸ تن است.
وی ادامه داد: در متوسط کشوری ۲۰ درصد اراضی به باغات اختصاص یافته است در حالی که این سطح در استان ۵ درصد اراضی را تشکیل می‌دهد. در استانی همچون کرمان بیش از ۹۰ درصد اراضی را باغات تشکیل می‌دهد. میزان درآمد از هر هکتار باغ بین ۲۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان در سال است در حالی که درآمد حاصل از هر هکتار زمین زراعی بین ۲ تا ۱۰ میلیون تومان است.
رازانی خاطرنشان کرد: تلاش داریم با انتقال آب از سیروان کردستان و ایجاد تونل ۵۰ کیلومتری برای انتقال آب ۵۰ هزار هکتار از اراضی استان را زیرکشت آبی ببریم. با اجرای این طرح که از آن به عنوان طرح سامانه گرمسیری یاد می‌شود، تحولی در بخش کشاورزی استان ایجاد می‌شود.
وی ادامه داد: علاوه بر سامانه گرمسیری مجموعه پروژه‌های آبی در حال اجرا یا در حال بهره‌برداری در استان که به ۱۵ سد با ظرفیت آبدهی بالغ بر یک میلیاردمترمکعب و اجرای طرح‌های آبیاری این پروژه‌ها در پایین دست و نیز بهبود الگوی آبیاری و الگوی کشت و نیز بهره‌برداری‌های جانبی از این مخازن از قبیل طرح‌های پرورش ماهی در قفس در مخزن سدها یا پرورش ماهی در استخر در پایین دست این سدها در آینده شاهد شکوفایی در کشاورزی استان کرمانشاه باشیم.
صنعت کرمانشاه لاغر و ضعیف است
وی در ادامه گفت‌وگو با ایسنا با بیان این‌که صنعت کرمانشاه لاغر و ضعیف است، توضیح داد: کرمانشاه جزو استان‌های میانه به پایین از نظر تعداد کارکنان در بخش صنعت است. مجموعا ۲۰ هزار نفر در بخش صنعت استان در حال فعالیت هستند، در حالی که تنها ۴۰ هزار نفر در واحدهای صنعتی ساوه در استان مرکزی اشتغال به کار دارند.
رازانی با اشاره به کلید خوردن اجرای ۵۰ طرح صنعتی در استان گفت: اگر این طرح‌ها به بهره برداری برسند برای ۴۰ هزار نفر به صورت مستقیم اشتغال ایجاد می‌شود. علاوه بر آن اجرای پروژه‌های بزرگی در بخش نفت وگاز و پتروشیمی آغاز شده است که از جمله آن می‌توان به پالایشگاه آناهیتا و پتروشیمی اسلام آباد اشاره کرد. ضمن این‌که سعی می‌شود منطقه ویژه اقتصادی قصرشیرین فعال شود تا از طریق مرزهای رسمی پرویزخان و خسروی مبادله با کشور عراق توسعه یابد. امید آن می‌رود که کارخانجات این منطقه ویژه اقتصادی مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار گیرد. اخیرا نیز با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء تفاهم شده است تا در این منطقه ویژه نیروگاه برق ساخته شود.
تجارت با عراق، پتانسیل مهم کرمانشاه
وی، پتانسیل مهم استان را در بخش تجارت به ویژه تعامل بازرگانی با عراق دانست و اظهار کرد: با وجود دو مرز رسمی پرویزخان و خسروی در استان و پنج بازارچه مرزی، بیش از ۵۰ درصد صادرات غیرنفتی کشورمان با عراق از طریق استان انجام می‌شود. توسعه سرمایه‌گذاری در منطقه ویژه و تبدیل آن به منطقه آزاد، تکمیل بزرگراه کرمانشاه – قصر شیرین، تکمیل راه آهن ملایر- کرمانشاه- خسروی و اتصال آن به راه آهن عراق و از آنجا به غرب آسیا، ایجاد فرودگاه قصرشیرین و توسعه کشاورزی در بیش از پنجاه هزار هکتار اراضی منطقه گرمسیری استان و توسعه محصولات معطوف به صادرات باعث رونق بیش از پیش تجارت استان خواهد بود.
رازانی با اشاره به موقعیت منحصر به فرد استان به عنوان نزدیکترین مسیر دسترسی به عتبات عالیات، در مقایسه با همه استان‌های هم مرز با عراق، اعلام کرد: برای اربعین سال آینده بطور قطع و یقین، عبور زائرین عتبات از این استان و از مرزهای خسروی و سومار انجام خواهد شد و از این جهت نیز شاهد رونق امکانات و اقتصاد ناشی از توریسم زیارتی و گردشگری استان خواهیم بود.
استاندار کرمانشاه معتقد است که فرصت پیش روی جوانان ایران برای اشتغال و نقش آفرینی به پهنای همه دنیاست و تنها با بوجود آمدن خودباوری میان جوانان و تمرکز آموزش‌های عمومی و تخصصی برای تربیت نیروی انسانی در تراز جهانی باید زمینه صدور نیروی انسانی به بازارهای اشتغال جهانی در عین حفظ ارتباط و تعلق این نیروها به سرزمین مادری و ارزش‌های ملی و دینی را فراهم کرد.
گفت‌وگو از: شیما عباس‌زاده، خبرنگار ایسنا
