در این نشست که به صورت مجازی و به همت اتاقهای مشترک بازرگانی انگلیس و ایران، وزارت تجارت بینالملل انگلیس و سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن برگزار شد بالغ بر یکصد و چهل نماینده از شرکتهای بزرگ در زمینه بهداشت، نفت و گاز، انرژیهای تجدیدپذیر، موسسات مالی و همچنین شرکتهای متوسط و کوچک شرکت داشتند تا درباره راهکارهای توسعه روابط تجاری بحث و تبادل نظر کنند.
لرد «نورمن لامونت» فرستاده ویژه نخست وزیر انگلیس در امور تجاری ایران که ریاست اتاق بازرگانی انگلیس و ایران را نیز بر عهده دارد درباره ماحصل نشست یادشده توضیحاتی را در لندن ارائه داد و گفت که یک خوش بینی محتاطانهای در بین شرکتهای اروپایی برای از سرگیری روابط تجاری با ایران در حال شکل گیری است که به آینده تحولات سیاسی و برجام بستگی دارد.
او میگوید که تجارت با ایران در اروپا قانونی است، اما سه مشکل روابط بانکی، تحریمهای آمریکا و تاثیرات روانی آن، موانع اصلی توسعه همکاریهای تجاری اروپا و ایران بشمار میروند. وی ابراز امیدواری کرد که از سرگیری مذاکرات آمریکا و ایران بتواند به رفع تحریمهای ضد ایرانی و از سرگیری روابط اقتصادی منجر شود.
او تاثیر سیگنالهای کاخ سفید در خصوص لغو تحریمها و بازگشت به برجام را در حضور پرشمار شرکتکنندگان در نشست امروز دانست و با اشاره به ریزش اعضای اتاق بازرگانی انگلیس و ایران در دو سال اخیر بر اثر سیاستهای خصمانه دولت ترامپ، افزود «امروز افراد بسیاری شرکت داشتند که عضو اتاق نبوده، اما به توسعه روابط تجاری فی مابین علاقهمند بودند.»
لامونت همچنین برگزاری این نشست پس از یک تاخیر طولانی را که با مشارکت گسترده فعالان حوزه اقتصادی روبرو شد یک دستاورد مهم و شایان توجه ارزیابی کرد.
فرستاده ویژه نخست وزیر انگلیس در امور تجاری ایران، در پاسخ به سووالی درباره احتمال تماس او با مقامهای آمریکایی درباره روابط تجاری با ایران گفت: من شخصا چنین مذاکراتی نداشتم، اما قطعا مقامهای دولت انگلیس تماسهایی در این زمینه داشتهاند. من عضو دولت نیستم و با دولت بایدن ارتباطی ندارم، اما به طور پیوسته با وزرای دولت انگلیس [در رابطه با مسائل تجاری ایران]گفتگو میکنم.
لامونت از پاسخ به این سووال که آیا سیگنالهایی به او درباره دورنمای روابط تجاری با ایران از سوی دولت انگلیس داده شده، طفره رفت و بیان داشت: دولت انگلیس میخواهد که برجام به مسیر اصلی بازگردد و آمریکا هم به این توافق ملحق شود. لندن مایل است که مذاکرات [ایران و آمریکا]محقق و نتیجه قابل قبولی از آن استخراج شود.
وی ادامه داد: همانطور که عرض کردم تجارت با ایران قانونی است، اما مساله رفتار شرکتها بر اثر تحریمهای آمریکا [علیه ایران]است. رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران از یک خوشبینی همراه با احتیاط در رویکرد شرکتهای اروپایی درقبال ایران گفت، و افزود که آنها مانند وزیر امور خارجه ایران محتاط هستند که در صورت بازگشت دولت بایدن به برجام، دولت بعدی آمریکا از آن خارج نشود. وی این مساله را یکی دیگر از عامل بازدارنده در احیای روابط تجاری نامید.
دولت جدید آمریکا اخیرا اعلام کرده که به شرط بازگشت کامل ایران به تعهدات برجامی، به این توافق ملحق میشود. آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا دیروز در سخنانی تکرار کرد که اگر ایران به تعهدات خود بازگردد، کاخ سفید نیز اقدام مشابهی انجام خواهند داد.
این در حالیست که آمریکا به عنوان ناقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت «در شرایطی نیست که برای ایران شرط تعیین کند». ایران تاکید دارد که در صورت بازگشت امریکا و کشورهای عضو به انجام تعهدات برجامی و لغو تحریمها، به تعهداتش در برجام بازخواهد گشت.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هفته گذشته برای حضور واشنگتن در مذاکرات غیر رسمی گروه ۱+۵ و ایران در باره برجام اعلام آمادگی کرده است. با این حال محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، تعهد و اقدام آمریکا به لغو تحریمها را لازمه احیای برجام خوانده است.
او در این باره میگوید: زمانی که طرفهای مقابل به اجرای تعهدات کامل خود بازگشتند آنگاه مذاکراتی خواهد بود. ما میخواهیم در این باره صحبت شود که چگونه میتوان تضمین کرد که اقدامات قبلی آمریکا دوباره تکرار نشود. طرف مقابل باید در این زمینه به ما اطمینان دهد.
این بخش از سخنان ظریف بازتاب نگرانی شرکتهای اروپایی است که نسبت به از سرگیری روابط تجاری با ایران نگرانی دارند. وزیر امور خارجه ایران تصریح کرده «به محض آنکه غربیها به اجرای تعهدات کامل خود بازگردند ما نیز بلافاصله به تعهدات کامل خود باز خواهیم گشت.»
فرستاده ویژه نخست وزیر انگلیس در امور تجاری ایران میگوید که در صورت اجرای کامل برجام و لغو تحریمها، فرصت «هنگفتی» برای توسعه روابط تجاری با ایران به ویژه در زمینه مسائل بهداشتی، کشاورزی، علم و فناوری وجود دارد. وی همچنین عنوان کرد که مردم انگلیس نظر مثبتی درباره مهارتهای پزشکی ایران دارند و در گذشته هم یک مقام عالی رتبه وزارت بهداشت انگلیس ایرانی بوده است.
نشست امروز فعالان اقتصادی را میتواند پیش درآمدی بر همایش بزرگ اقتصادی اروپا و ایران دانست که قرار است بالغ بر ۳ هزار شرکت کننده از سراسر اروپا درباره همکاریهای تجاری، علمی و فنآوری در جهت افزایش صادرات غیرنفتی ایران بحث و تبادل نظر کنند.
این نشست برای روزهای ۱۱، ۱۲ و ۱۳ اسفند ۱۳۹۹ برنامه ریزی شده و احتمال میرود وزیر امور خارجه ایران و جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در آن سخنرانی کنند.