گروه جامعه: یک پزشک اورژانس با بیان اینکه بیماری کووید-۱۹ دارای سه فاز سرماخوردگی، ریوی و التهابی است؛ علائم هشدار کرونا را تشریح کرد و گفت: به محض اینکه علائم سرماخوردگی را در خود احساس کردید، اعم از آبریزش بینی، سردرد، بدن‌درد، تب خفیف ۳۷.۵ درجه و…، ابتدا خود را قرنطینه کرده و درمانهای خانگی را شروع کنید.حسین کرمانپور درباره علائم کرونای جهش‌یافته گفت: به طور کلی کروناها و خانواده ویروس‌هایی مانند کرونا نظیر سرماخوردگی، آنفلوآنزا، مِرس، سارس و… علائم اولیه‌شان در فاز اول شبه سرماخوردگی است و می‌تواند با آبریزش بینی، گرفتگی و درد عضلات، سردرد، سرفه و… آغاز شود. در کرونا تفاوت این بود که کرونا تب شدیدی می‌دهد که با دارو رفع نمی‌شود و همراه با یک بدن‌درد و خستگی مفرط است. گاهی هم با علائم گوارشی همراه است. علائم گوارشی از اختلال در چشایی گرفته تا اسهال، استفراغ، تهوع و حتی گاهی یبوست.
وی افزود: بنابراین چه ویروس جهش پیدا کند چه نکند، با این علائم همراه است. فقط در نوع برزیلی ویروس است که علاوه بر سرعت انتشارش، مقداری بیماری‌زایی‌اش هم افزایش یافته است که البته هنوز در ایران مشاهده نشده است. خوشبختانه ویروس جهش‌یافته در انگلستان کنترل شده که با روش‌های مختلف توانستند آن را کنترل کنند. جهش‌یافتگی انگلیسی بیشتر به نفع سرعت سرایت بیشتر بوده، جز نوع بزریلی که یک مقداری عوارض جانبی و کشندگی بالاتری داشته است، اما علائم اولیه تقریبا یکسان است.
وی افزود: امروز در دوران کرونا، هرکس علائم سرماخوردگی دارد که معمولا با بدن‌درد، آبریزش بینی، سردرد و… شروع می‌شود، بنایش را بر کرونا بگذارد. به طوری که ابتدا خود را در خانه قرنطینه کند، مایعات بخورد و اگر چهار تا پنج علائم هشدار را پیدا کرد، در آن مرحله باید به پزشک مراجعه کند.
علائم هشدار کرونا
کرمانپور در تشریح علائم هشدار کرونا، گفت: یکی از علائم هشدار تب سرکش است. تبی که علی‌رغم مصرف دارو و بدن‌شویی کنترل نشود. دوم اینکه تنفس مختل شود. به طوری که یا بیمار دچار تند تنفسی شود و تعداد تنفس در دقیقه بیشتر از ۲۷ عدد شده و به مرز ۳۰ تا برسد و افزایش یابد. تنفس را فرد دیگری در حالت استراحت باید در بیمار اندازه‌گیری کند. اگر تعداد تنفس در دقیقه نزدیک ۲۸ تا بود و بیشتر می‌شد، بیمار باید به مرکز درمانی و پزشک مراجعه کند. سومین علامت هشدار این است که لب، انگشتان، زیر ناخن‌ها حالت تیرگی پیدا کند که ناشی از کاهش اکسیژن است. اگر در خانه پالس‌اکسی‌متری دارند، اگر ساعت به ساعت میزان اشباع اکسیژن خودن‌شان از ۹۶ به پایین می‌آید و به زیر ۹۱ رسید، دیگر محل رجوع به پزشک است. زیرا به این معنی است که در ریه اتفاقاتی در حال رخ دادن است و باید به مرکز درمانی مراجعه کرده و ارزیابی کرده و درمان را سریع شروع کنند. علائمی مانند بالا رفتن ضربان قلب و فشار خون هم این روزها علامت خطر محسوب می‌شود. بر این اساس اگر فشار خون فرد قبلا ۱۲ روی ۱۰ یا ۱۲ روی هشت بوده، اما به تدریج ۱۳ روی هشت یا ۱۴ روی ۹ می‌شود و بالا می‌رود، باید به پزشک مراجعه و وضعیت فرد بررسی شود.
خوددرمانی برای مبتلایان این علائم، ممنوع
وی ادامه داد: اگر افرادی در خانه دیابت دارند یا اصلا دیابت هم ندارند، اما امکان سنجش قند خون را در خانه دارند، قند خون ناشتا اگر از زیر ۱۰۰ به بالای ۱۰۰ افزایش می‌یابد و قند خون غیرناشتا بالای ۱۴۰ باشد و طی چند مرحله اندازه‌گیری در حال افزایش هم هست، باید به پزشک مراجعه کنند. زیرا باید قندشان کنترل شود، در غیر این صورت عوارض و شدت بیماری در افزاد افزایش می‌یابد. در عین حال سرفه‌هایی که زندگی بیمار را مختل کند نیز محل رجوع به پزشک است. اگر سرفه‌های شدید دارند و علی‌رغم خوردن دارو سرفه‌شان کنترل نمی‌شود، باید مراجعه کنند. دیده شده برخی هم در خانه التهاب مفاصل پیدا می‌کنند که ممکن است ناشی از ایجاد لخته باشد، این افراد هم باید به پزشک مراجعه کرده و با خودشان شوخی نکنند. طبابت و خوددرمانی به افرادی که این علائم را دارند، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
چند روز طول می‌کشد تا علائم کرونا ظهور کنند؟
وی درباره مدت زمانی که سپری می‌شود تا این علائم بروز پیدا کنند، گفت: هیچوقت کسی که اکنون با فرد مشکوک مواجه می‌شود، بلافاصله دچار علائم نمی‌شود. خیلی‌ها اعلام می‌کنند که من امروز سوار تاکسی و کنار یک شخص مشکوک به کرونا بودم، وقتی که به محل کارم رسیدم تب و لرز داشتم. این ربطی به آن تاکسی ندارد. اگر دو تا سه روز بعد از مواجهه با بیماری یا فرد مشکوک، در افراد علائمی بروز پیدا کند، باید بنا را بر کرونا بگذاریم، خودمان را رصد و در خانه قرنطینه کنیم، مایعات زیاد بنوشیم، دمنوش بخوریم و… تا وارد فازهای بعد نشوند.
۳ فاز کرونا
کرمانپور با بیان اینکه به طور کلی دوران ابتلا به کرونا را به سه فاز تقسیم می‌کنیم، گفت: فاز سرماخوردگی، فاز ریه، فاز التهابات. بهترین و خوش خبرترین حالت این است که در فاز سرماخوردگی جلوی دشمن را بگیریم تا وارد فازهای بعدی نشود. فاز ریوی بیماری، با سرفه‌های قطاری، سرفه‌های خلط‌دار، علائم گوارشی و… همراه است. فاز سوم هم فاز طوفان التهابی است که بیمار در بیمارستان و آی‌سی‌یو بستری می‌شود. آنچه برای اطلاع مردم مهم است، این است که اگر بتوانند در دوران سرماخوردگی بیماری اقدامات لازم یعنی اعمال قرنطینه خانگی، آغاز درمانهای علامتی را جهت کاهش سرفه و درد و افزایش مایعات بدن را انجام دهند، بسیار خوب است تا وارد فاز دوم نشوند. اگر وارد فاز دوم شدند، به بیمارستان مراجعه کنند که در آنجا تشخیص می‌دهند که فرد باید به خانه برگردد یا باید در بیمارستان بستری شوند. برخی افراد در فاز دوم در بیمارستان درمان می‌شوند، اما متاسفانه برخی در بیمارستان وارد فاز سوم هم می‌شوند. زیرا دیگر دیر شده و به درمانهای سنگین‌تر نیاز دارند.
درمانهای خانگی کرونا در فاز سرماخوردگی
این پزشک اورژانس درباره درمانهای خانگی در دوران فاز سرماخوردگی کرونا، گفت: به محض اینکه علائم سرماخوردگی را در خودمان احساس کردیم، اعم از آبریزش بینی، سردرد، بدن‌درد، تب خفیف ۳۷.۵ درجه و…، ابتدا خود را قرنطینه کنیم. در عین حال اولین کار این است که میزان مایعات بدن‌شان را افزایش دهند. در فصل سرد بیشتر مایعات گرم و ولرم و در فصل گرم هم مایعاتی که بیشتر دوست دارند. این مایعات کم نمک و کم شکر باشد. مانند آبمیوه‌های طبیعی. حتما در این دوره باید ادرار فرد در خانه اندازه‌گیری شود. یک لیتر در شبانه‌روز ادرار داشته باشد، کمتر شود، علامت خطر است، اما بیشتر باشد، خوب هم هست.
کرمانپور ادامه داد: اقدام بعدی تمرین تنفس برتر است که حتما کمک می‌کند. به طوری که روزانه پنج الی شش بار این تمرین را انجام دهد. ظرفیت ریه‌اش را پُر اکسیژن معمولی هوا کرده یا اگر می‌تواند لب پنجره یا روی پشت بوم از هوای آزاد، یک دم عمیق می‌کشد، نفسش را دو تا سه ثانیه نگه می‌دارد و بعد با سرعت بیشتری به بیرون بازدم می‌کند. دوباره دو سه ثانیه نفسش را نگه می‌دارد و دوباره یک دم عمیق می‌کشد. به همین ترتیب دم و بازدم به اضافه دو نگهداشت تنفسی را انجام می‌دهد که چند بار تمرین می‌کند. این تمرین باعث می‌شود که کل ریه پر از اکسیژن شود و ویروس نتواند در آنجا زندگی کند.
وی همچنین گفت: در عین حال افراد دارای علائم سرماخوردگی، از قرص‌های سرماخوردگی معمولی هر هشت ساعت، شربت دیفن‌هیدرامین هر هشت ساعت، روزانه یک قرص ویتامین دی ۱۰۰۰، روزانه یک قرص زینک و روزانه چهار قرص ویتامین سی ۲۵۰ استفاده کنند. اگر علائم گوارشی پیدا کردند، با ORS خودشان را درمان کنند که دستور مصرف آن روی بسته‌بندی نوشته شده است. اگر حالت تهوع داشتند بزرگسالان می‌توانند یک یا دو قاشق شربت دیفن هیدرامین قبل از غذا مصرف کنند و کودکان زیر ۹ سال هم نصف قاشق مصرف کنند. در این دوره هیچ آنتی‌بیوتیکی جز با نظر پزشک لازم نیست. هر داروی دیگری که خودسرانه بخواهند مصرف کنند، ممکن است بیماری را به فاز دوم برسانند.وی گفت: افرادی هم که به بیماری دیابت مبتلا هستند، حتما قندشان را با دقت بیشتر کنترل کنند، هیچ دارویی از قندشان را قطع نکنند. بیماری‌های زمینه‌ای هم حتما داروهایشان را ادامه دهند و قطع نکنند. اگر هم دچار تنگی نفس و … شدند، باید به پزشک مراجعه کنند.
