رئیس مؤسسه تحقیقات ویروسشناسی میگوید: «با گسترش ویروس دلتا از جنوب کشور به سمت مرکز این واریانت در حال تبدیلشدن به سویه غالب در کشور است و پایشهای ژنومیک نشان از این دارد که ویروس دلتای هندی با قدرت سرایتپذیری بالا تهران و دیگر استانها را درگیر خود میکند. این در حالی است که طبق گفته استاندار تهران، ۷.۳ درصد از جمعیت استان تهران واکسینه شدهاند.
با این حال مطابق اعلام رؤسای بیمارستانها با وجود آن که در تهران هنوز تختهای بیمارستانی به اشغال کامل بیماران کرونایی درنیامدهاند اما روند نزولی نیز متوقف شده و ما در آستانه ورود به پیک پنجم بیماری هستیم.»تقی ریاحی، رئیس بیمارستان رسول اکرم(ص) نیز درباره وضعیت تختهای بیمارستانی به «ایران» میگوید: «علیرغم کاهش قابل ملاحظه موارد بستری بیماران کرونایی که در روزهای پایانی اردیبهشت داشتیم و توانستیم در اوایل خرداد قریب به سه بخش را از دور خدمت به بیماران کرونا خارج کنیم با وجود این، از دو هفته گذشته موارد سرپایی و بستری مجدداً شیب افزایشی داشته و موارد بستری به نسبت اوایل خرداد به دو برابر رسیده است.
به گفته وی، با توجه به شیب افزایش در موارد سرپایی و بستری پیشبینیها بر این است در هفتههای آینده اگر اتفاق خاصی در سطح تهران رخ ندهد ما به شرایط فروردین و اردیبهشت در مراجعات سرپایی و بستری برخواهیم گشت. برآوردها دال بر این است سویه منجر به بیماری با توجه به افزایش شهرهای قرمز در جنوب و جنوب شرقی همان سویه دلتا است که علاوه بر تهران مشکل سراسر کشور شده است. این در حالی است که باید موارد پیشگیری را زودتر شروع و در کنار آن واکسیناسیون را تسریع کنیم تا ایمنی لازم را در شرایط پرخطر ایجاد کنیم.
مسعود یونسیان، اپیدمیولوژیست و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، درباره جزئیات وقوع پیک پنجم و ورود تهران به محدوده رنگ قرمز کرونایی به «ایران» میگوید: درباره زمان وقوع پیک پنجم بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد. گروه اول میگویند ما وارد پیک پنجم شدهایم، گروه دوم معتقدند در حال ورود به پیک پنجم هستیم و گروه دیگری هم تأکید دارند که تا اواخر تیرماه وارد پیک جدید میشویم. البته نمیتوان در این باره قضاوت درستی کرد که کدام یک از این فرضیهها درست است.
وی در ادامه میافزاید: موارد جدید ابتلا به کرونا و تعداد تستهای مثبت روزانه رو به افزایش است. هر اندازه نسبت بیشتری از تستها مثبت شود (چون تعداد تستها ثابت است) دلیل بر این است انتقال بیماری در حال افزایش است. در استان تهران نیز این مسأله را میبینیم.
این اپیدمیولوژیست درباره پایش ویروس دلتا در تهران توضیح میدهد: ما دادههای دقیقی درخصوص پایش ویروسهای غالب یا واریانتهای ویروسی غالب در کشور نداریم. همچنین تعداد مناسبی را مورد توالییابی ژنتیک قرار ندادیم. بیشتر حرفهای ما ماهیت حدس و گمانی دارد البته میتوان از تجربیات سایر کشورها هم استفاده کرد. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، ویروس دلتا در ۸۵ کشور دنیا غالب شده است. ماهیت این ویروس سرایتپذیری حدود دو برابری آن نسبت به ویروس ووهان است. معنایش این است براحتی میتواند انتقال پیدا کند و همین خاصیت باعث میشود به سادگی بتواند جای واریانتهای قبلی را بگیرد. در انگلستان که خاستگاه واریانت انگلیسی بود اول ماه ژوئن (۱۱خردادماه) ۲۰ درصد موارد واریانت دلتا بود، این رقم در اواخر ماه ژوئن، چند روز اخیر، به حدود ۹۵ درصد موارد رسید و بسرعت جایگزین واریانت بریتانیایی شد، بنابراین دلیلی ندارد در ایران این اتفاق نیفتد.
رئیس مؤسسه تحقیقات ویروسشناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره ویژگیهای ویروس دلتا و شیوع این نوع موتاسیون در کشور به «ایران» میگوید: ما پایش دقیقی درباره درصد جمعیت مبتلا به واریانتهای کرونا در ایران نداریم. در حال حاضر با توجه به این که استانهای جنوبی وارد پیک جدید شدهاند و شهرهای نارنجی و زرد به قرمز تبدیل میشوند احتمال قوی مربوط به واریانت دلتا است. بعید نیست با توجه به این که پایش دقیقی نداریم و کنترل و قرنطینه در شهرهای قرمز بخوبی رعایت نمیشود واریانت دلتای هندی در سراسر کشور پخش شده یعنی همان اتفاقی که در خوزستان برای واریانت بریتانیایی یا آلفا افتاد.
علیرضا ناجی در ادامه میافزاید: یکی از خصوصیات بارز و تفاوتهای بیولوژیک واریانت دلتا با واریانتهای قبلی قدرت سرایت بسیار بالای آن است؛ به طوری که حتی نسبت به واریانت آلفا (بریتانیایی) ۶۰ درصد میزان انتقالش بیشتر است برای همین بعید نیست ویروس دلتا در سراسر کشور پخش شده باشد. در استان تهران نیز شهرهایی از جمله فیروزکوه و دماوند که چهارراه ارتباطی هستند قرمز شدهاند و در شهر تهران نیز تعداد زیادی مراجعین سرپایی و بستری داریم و دوباره تختهای بیمارستانی پر شده. این خیزش در تهران کاملاً مشهود است و ما در آستانه ورود به پیک پنجم هستیم.
این ویروسشناس تأکید میکند: چنانچه اقدامات سریع انجام ندهیم بزودی با واریانت دلتای هندی در سراسر کشور مواجه خواهیم شد که علاوه بر انتقال شدیدتر، نسبت به واکسن مقاومت دارد. در عین حال پوشش واکسیناسیون در کشور نیز بالا نیست و این میتواند به وضعیت خطرناکی در روزهای آینده منجر شود.
در حالی که این روزها با واردات واکسن کرونا و اخبار خوش تولید واکسنهای ایرانی واکسیناسیون در کشور روی ریل سرعت قرار گرفته اما همچنان برخی سالمندان نسبت به روند تزریق واکسن گلایههایی را مطرح میکنند. در همین زمینه معاون بهداشت وزارت بهداشت در پاسخ به این که اولویت وزارت بهداشت تزریق دوز دوم واکسن کرونا است یا سالمندانی که هنوز دوز اول واکسن را دریافت نکردهاند،میگوید: اولویت ما تزریق دوز دوم واکسن افراد بالای ۷۰ سال است و بعد از آن سراغ جاماندهها خواهیم رفت که رقمشان حدود ۱۵ درصد است.
علیرضا رئیسی درباره علت ازدحام و شلوغی مراکز واکسیناسیون در تهران طی هفته گذشته توضیح میدهد: وضعیت تزریق واکسن در استان تهران به دلیل وجود سه دانشگاه علوم پزشکی با استانهای دیگر متفاوت است؛ هر چند که حوزههای تحت پوشش هر دانشگاهی مشخص است اما چون مناطق تحت پوشش دانشگاهها نزدیک به هم هستند برای همین سالمندان تهرانی سرگردان میشوند. از طرفی راهاندازی مراکز تجمیعی مانند ایرانمال در تهران موجب شد همه به ایرانمال مراجعه کنند در حالی که هر مرکزی تعداد دوز مشخصی واکسن روزانه دریافت میکند. برخی مواقع سالمندان دوز اول را در یک دانشگاه زدهاند و دوز دوم را به مراکز تحت پوشش دانشگاه دیگری مراجعه میکنند. اینها موجب برخی ناهماهنگیها شده و از این هفته به بعد وضعیت بهتر خواهد شد.
رئیس شبکه بهداشت وزارت بهداشت درباره ایجاد برخی بینظمیها در مراکز واکسیناسیون تجمیعی و نارضایتی سالمندان از روند واکسیناسیون به «ایران» میگوید: بینظمی در توزیع واکسن وجود ندارد، توزیع واکسن بر اساس دریافتی وزارت بهداشت انجام میشود. به دلیل برخی بدقولیها حدود سه هفته در توزیع واکسن وقفه افتاد که موجب شد نتوانیم واکسن را در اختیار مراکز تجمیعی قرار دهیم، علاوه بر این برخی نهادها و سازمانها که سالنهایی را به عنوان مراکز تجمیعی در اختیار ما قرار داده بوند آنها را پس گرفتند. ما مجبور شدیم دوباره سراغ مراکز تجمیعی جدید برویم. در کنار این مسأله همچنین پراکندگی تیمهای واکسیناتور به روند واکسیناسیون لطمه زد.
جعفر صادق تبریزی در پاسخ به این که عده زیادی از سالمندان اعلام میکنند پیامکی از سوی وزارت بهداشت به آنها ارسال نمیشود، توضیح میدهد: اغلب پایگاهها و خانههای بهداشت زمان تزریق واکسن را از طریق تماس تلفنی و پیامک اطلاعرسانی میکنند اما مردم دیگر توجهی نشان نمیدهند. سه هفته وقفه در تأخیر واکسیناسیون اعتماد مردم را سلب کرده، برای همین مراجعه حضوری بدون تماس تلفنی زیاد شده و تیمها نیز کاری از دستشان ساخته نیست و نمیتوانند سالمندان را برگردانند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا واکسن کووبرکت برای تزریق عمومی در کشور توزیع شده است، عنوان میکند: از هفته دیگر واردات واکسن بیشتری خواهیم داشت و امیدواریم از دو هفته دیگر واکسن برکت به تولید بالا برسد. هنوز یک میلیون دوز واکسن کووبرکت به دست ما نرسیده و تنها حدود ۱۰ هزار واکسن کووبرکت برای عوامل انتخابات تزریق شده و برای جمعیت عمومی توزیع نشده است و از این هفته برای جمعیت عمومی داوطلب توزیع خواهد شد. طبق قولی که دادهاند میزان تولید کووبرکت در مرداد ماه به سه تا پنج میلیون دوز، در شهریور به ۷ تا ۱۰ میلیون و از مهر ماه به ۳۰ میلیون دوز در ماه میرسد.»