سهام پرسپولیس و استقلال بعد از ۲دهه تلاش بالاخره در ابتدای شهریور ماه امسال در بازار سرمایه عرضه شد. طبق قیمت‌گذاری انجام شده ارزش ۱۰۰درصد سهام باشگاه پرسپولیس ۳هزار و ۲۱۰میلیارد تومان و باشگاه استقلال ۲هزارو ۷۸۰میلیارد تومان تعیین شد. این قیمت‌گذاری با انتقاد کارشناسان مواجه شد؛ با این حال قیمت تعیین شده، ملاک عرضه سهام این دو شرکت قرار گرفت.
کارشناسان بازار سرمایه بر این باور بودند که قیمت سهام این دو باشگاه بسیارگران ارزشگذاری شده است زیرا سازمان خصوصی‌سازی برای نخستین بار ارزش برند این دو باشگاه را نیز در میزان دارایی آنها محاسبه و با استفاده از مدل ارزش خالص دارایی‌ها قیمت سهام آنها را تعیین کرده بود.طبق اطلاعات موجود ارزش برند پرسپولیس ۱۹۰۰و استقلال ۱۷۰۰میلیارد تومان تعیین و این ارقام برخلاف رویه معمول در میزان دارایی‌های ۲ باشگاه محاسبه شد.
محسن عباسی، تحلیلگر بازار سرمایه همان زمان در این‌باره گفت: شاید فکر کنید که دولت برند این باشگاه را قیمت‌گذاری کرده است، اما هیچ کجای دنیا برند را به سهامدار خرد نمی‌فروشند و اصولا برندها در بلوک‌های مدیریتی و کنترلی معنا پیدا می‌کند. فقط به این فکر کنید که کدام‌یک از شرکت‌های حاضر در بورس که اتفاقا برندهای مشهوری هم هستند، ارزش برندشان را در قیمت سهام خرد و یا قیمت پذیره نویسی و عرضه اولیه لحاظ کرده اند؟
او همچنین تأکید می‌کند: منبع درآمدهای این دو باشگاه شفاف نیست و هیچ‌گونه درآمد حق پخش تلویزیونی، تبلیغات دور زمین، فروش پیراهن و… برای این دو باشگاه ثبت نشده است.حالا یک فصل بعد از عرضه سهام این دو باشگاه درفرابورس تازه‌ترین اطلاعات آماری از نوسان قیمت سهام این دو باشگاه در بازارسرمایه نشان می‌دهد استدلال کارشناسان درست بوده و سازمان خصوصی‌سازی، سهام این دو باشگاه را گران به سهامداران عرضه کرده است.
نزول قیمت سهام
آمارها نشان می‌دهد قیمت هرسهم استقلال دوم شهریور ماه امسال برای نخستین بار به قیمت ۴۰۵۰ریال در فرابورس کشف شد و از آن زمان تاکنون قیمت هر سهم این شرکت بدون انقطاع شروع به نزول کرده و فقط در طول یک فصل ۴۲.۰۷درصد افت کرده است.همین رویه در مورد سهام پرسپولیس هم تکرار شده و سهام این شرکت یک روز بعد از عرضه شروع به نزول کرده و از ۳۴۵۲ریال به ۲۳۸۸ریال در مبادلات دیروز رسیده است که نشان می‌دهد قیمت هر سهم این شرکت در طول ۳ماه ۳۰.۸۲درصد افت کرده است.برای درک شدت نزول قیمت سهام این دو شرکت باید توجه کرد که این میزان نزول در طول ۳ماه گذشته، با میزان افت شاخص بورس در طول ۲.۵سال برابری می‌کند. این میزان نزول به‌طور قطع در تاریخ خصوصی‌سازی و حتی بازار سرمایه کم سابقه است.
نزول ارزش باشگاه‌ها
نزول قیمت سهام این دو باشگاه فقط به متضرر شدن سهامداران منجر نشده، بلکه طبق آمارهای موجود به‌دلیل افت قیمت سهام باشگاه استقلال، ارزش کل این باشگاه نیز که در روز عرضه ۴هزارو ۳۷۰میلیارد تومان کشف شده بود با ۱۸۳۹میلیارد تومان نزول اکنون به ۲هزار و ۵۳۱میلیارد تومان رسیده است.
ارزش باشگاه پرسپولیس نیز در ۳ماه گذشته با هزارو ۱۱۹میلیارد تومان افت به ۲هزارو ۵۱۰میلیارد تومان رسیده است. این به‌معنای آن است که ارزش سهام این دو باشگاه مجموعا در طول ۳ماه گذشته ۳هزار میلیارد تومان افت کرده است. به‌نظر می‌رسد بازار سرمایه وزن خاصی برای ارزش برند این دو باشگاه قائل نیست و بیشتر درآمدزایی این دو باشگاه ملاک کار سهامداران است و درآمدزایی هم فعلا در این دو باشگاه تعطیل است؛ ضمن اینکه اطلاعات شفافی نیز نسبت به عملکرد مالی آنها وجود ندارد.
این اطلاعات همچنین نشان می‌دهد ارزش دلاری این دو باشگاه در طول ۳ماه گذشته ۱۳۳میلیون دلار افت کرده، اکنون جمع کل ارزش این دو باشگاه به ۱۳۸میلیون و ۴۹۴هزار دلار رسیده است.۳ ماه پیش ارزش دلاری این دو باشگاه معادل ۲۷۱میلیون دلار بود، اما ارزش دلاری باشگاه استقلال در همین مدت ۵۳.۷درصد و پرسپولیس ۴۳درصد افت کرده است. به‌عبارت دقیق‌تر ارزش دلاری باشگاه استقلال از زمان عرضه در فرابورس تاکنون ۸۰میلیون دلار و پرسپولیس ۵۲میلیون دلار افت کرده است.
علت این تفاوت مربوط به قیمت دلار در روز عرضه سهام این دو باشگاه است. قیمت هر دلار در روز عرضه سهام استقلال ۲۹هزار تومان بود در حالی که در روز عرضه سهام پرسپولیس قیمت هر دلار در بازار آزاد در محدوده ۳۰ هزارتومان بود. هم‌اکنون باشگاه استقلال ۶۹میلیون و ۵۳۰هزار دلار ارزش دارد و باشگاه پرسپولیس ۶۸میلیون و ۹۶۴هزار دلار می‌ارزد.
