بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده قرار بود «سید ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهور شهید جمهوری اسلامی ایران در تاریخ هشتم خرداد ماه در قالب سفری از پیش برنامه‌ریزی شده و به مدت سه روز میهمان مقامات بغداد باشد ولی با وقوع سانحه سقوط بالگرد و شهادت رئیس‌جمهور و «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امورخارجه ایران، عملا این تاریخ با رفت و آمد مقامات عراقی و سایر کشورهای جهان به تهران برای اعلام تسلیت و ابراز همدردی همراه شد.
با توجه به راهبردی بودن روابط ایران و عراق، همواره اراده مقامات جمهوری اسلامی ایران بر توسعه روابط با این کشور در حوزه‌های مختلف در چارچوب تامین منافع مشترک ۲ کشور بوده و سفر اخیر باقری به بغداد و شهرهای اربیل و سلیمانیه در همین چارچوب قابل بررسی و ارزیابی است.
گستره مناسبات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی میان ایران و عراق گسترده، متنوع و دیرینه است؛ بنابراین رایزنی و تبادل آرا در تمامی سطوح مقام‌های ۲ کشور، موضوعی مستمر و متداول است.
دیدار اخیر سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از عراق نیز در گام نخست با هدف قدردانی و سپاس از کثرت حضور مقام‌های بلندپایه عراقی در مراسم‌های تشییع و تکریم شهدای خدمت، همچنین برگزاری مراسم‌های مردمی در عراق به این مناسبت در ابراز همدردی با دولت و مردم ایران و در گام بعدی با هدف انجام رایزنی‌های سیاسی و پیگیری برخی توافقات و برنامه‌های موجود در دستور کار روابط دوجانبه انجام شد.
با توجه به سابقه حمایت گسترده ایران از دولت، مردم، ارتش و نیروهای مردمی عراق در دوره هجوم تروریست‌های داعشی و حضور پررنگ و برجسته شهید «قاسم سلیمانی» در حمایت از امنیت عراق، همکاری امنیتی بین ۲ کشور یکی از ظرفیت‌های بزرگ تعامل و پیوند بین ۲ کشور است و جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده است که امنیت و ثبات عراق را به مثابه امنیت خود می‌داند.
در این سال‌ها در چارچوب رایزنی‌های انجام شده ، مقام‌های ایران و عراق به فهم مشترکی از وجود تهدیدات و چالش‌های امنیتی رسیده‌اند و این کمک بزرگی برای پیشبرد توافقنامه مشترک امنیتی است که در ۲۸ اسفند ۱۴۰۱ میان ۲ کشور امضا شد؛ توافقنامه‌ای که بخش قابل توجهی از آن اجرایی شده و اجرای کامل آن تضمین کننده صلح و ثبات در مجاورت مرزهای مشترک است.
مرزهای ایران و عراق ، دروازه‌های همکاری تجاری و بازرگانی و اقتصادی ۲ کشور هستند و اخیرا هم دومین نشست سه استان همجوار ایران و عراق در اربیل کردستان برگزار شد. بر اساس آمار اعلام شده حدود ۱۵ میلیون از جمعیت عراق ساکن در استان‌های همجوار ایران هستند؛ در همین چارچوب توجه به ظرفیت همکاری بین استان‌های همجوار ۲ کشور امری ضروری است.
بعد از چالش‌های سال گذشته میان ایران و اقلیم کردستان عراق در ارتباط با مسائل امنیتی روابط تهران و بغداد را نیز تحت تاثیر البته کوتاه مدت خود قرار داد، دیدار رسمی اخیر «نچیروان بارزانی» رئیس حکومت اقلیم کردستان عراق و هیات همراه از ایران، باعث ایجاد فضای دوستانه‌تری میان کشورمان و اقلیم کردستان عراق شد و در همین راستا پس از وقوع سانحه سقوط بالگرد و شهادت رئیس‌جمهور و وزیر خارجه، مقامات ارشد این منطقه، برای ابراز همدردی با دولت و ملت ایران راهی تهران شدند.
رئیس اقلیم کردستان عراق همچنین روز هفدهم اردیبهشت ماه با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی دیدار کرد. رهبر انقلاب در این دیدار ضمن تاکید بر نزدیکی رابطه مردم ایران با کُردها، به بارزانی گفتند: «ما، بین خودمان و جامعه‌ی کُردی – چه در ایران، چه در عراق- از هر ملت دیگری نسبت نزدیک‌تری می‌بینیم؛ آن‌ها جزو ما هستند.»
باقری صبح روز پنچ شنبه در راس هیاتی راهی بغداد شد و در هنگام ورود به فرودگاه بغداد، مورد استقبال «محمد حسین بحرالعلوم» معاون وزیر امور خارجه عراق، سفیر و اعضای سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد قرار گرفت.
باقری در بدو ورود به بغداد در محل یادمان فرماندهان شهید سردار سلیمانی و ابو مهدی المهندس در نزدیکی فرودگاه بغداد حضور یافت و به این فرماندهان شهید ادای احترام کرد.
این دیپلمات ارشد ایرانی از فرودگاه بغداد راهی وزارت امور خارجه عراق شد و با «فواد حسین» وزیر امور خارجه این کشور عربی و اسلامی دیدار و رایزنی کرد.
سرپرست وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران و وزیر خارجه عراق پس از این دیدار در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک به تشریح نتایج دیدار ۲ جانبه خود و رایزنی های انجام شده در این دیدار پرداختند .
علی باقری در این نشست مطبوعاتی گفت: ایران و عراق ۲ رکن اصلی در منطقه هستند و مسئولیت ارتقای امنیت منطقه را بر عهده دارند.
وی افزود: ایران در عملیات وعده صادق ثابت کرد از همه توانمندی‌های خود برای ثبات، صلح و امنیت منطقه استفاده می‌کند و اجازه نخواهد داد حتی صهیونیست‌های متجاوز ذره‌ای در ثبات و امنیت منطقه خلل وارد کنند.
سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: ما تاکید می کنیم که همه کشورهای منطقه با تعامل و همبستگی برای ساخت منطقه‌ای امن و باثبات در کنار هم هستند و این صهیونیست‌ها هستند که نشان دادند اصلی‌ترین عامل بی‌ثباتی در منطقه هستند. تاکید ما این است که این وحدت و این همکاری میان کشورهای منطقه باید تقویت شود.
دیدار با «عبداللطیف جمال رشید» رئیس جمهور عراق در کاخ ریاست‌جمهوری این کشور یکی دیگر از برنامه‌های باقری در جریان سفر به بغداد بود.
طبق گزارش خبرگزاری شفق نیوز، ۲ طرف در این دیدار درباره پرونده‌های مختلف و در راس آن‌ها پرونده جنگ غزه رایزنی کردند.
ریاست جمهوری عراق در بیانیه‌ای در این‌باره اعلام کرد: عبد اللطیف جمال رشید در این دیدار به عمق روابط دوجانبه میان ۲ کشور و نیاز به کار مشترک برای تقویت این روابط اشاره کرد.
ایسنا ،محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق نیز روز پنچ شنبه در جریان دیدار با سرپرست وزارت امور خارجه کشورمان و هیأت همراه وی در خصوص منافع ۲ کشور و تقویت روابط دوجانبه رایزنی کرد.
باقری در دیدار السودانی بر حمایت ایران از تلاش‌های عراق در اجرای پروژه جاده توسعه و آمادگی برای مشارکت در آن تاکید کرد.
جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است که از هر گونه ابتکار و پروژه در مسیر توسعه عراق، از جمله احداث جاده توسعه که بندر فاو در عراق را از طریق موصل به ترکیه متصل می‌نماید، استقبال می‌کند؛ اما در همین چارچوب تاکید دارد که مسیر شرقی- غربی نیز در این پروژه گنجانده شود تا باعث همگرایی بیشتر میان ۲ کشور شود.
این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین در جریان سفر به بغداد با «فائق زیدان» رئیس شورای عالی قضایی عراق، «قاسم الاعرجی» مشاور امنیت ملی عراق، «نوری مالکی» نخست وزیر سابق و رئیس ائتلاف دولت قانون، «سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی عراق و اعضای مجموعه چارچوب هماهنگی عراق نیز دیدار و رایزنی کرد.
بر اساس این گزارش، باقری بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده در روز جمعه به منظور دیدار و گفت‌وگو با مقامات منطقه کردستان عراق وارد اربیل شد.
سرپرست وزارت امور خارجه ایران در اولین برنامه رسمی خود در سفر به اربیل با «مسعود بارزانی» رئیس حزب دموکرات کردستان عراق دیدار و گفت‌وگو کرد.
علی باقری همچنین با «مسرور بارزانی» نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق دیدار و به همراه او در یک کنفرانس خبری مشترک حضور پیدا کرد.
باقری در این کنفرانس خبری تأکید کرد: ما بر تقویت روابط دوجانبه به ویژه در زمینه اقتصادی تأکید کردیم.
سرپرست وزارت خارجه افزود: ما به صورت جدی برای گسترش همکاری اقتصادی که به نفع ما و به نفع دوستان‌مان در عراق و به ویژه اقلیم کردستان باشد، تلاش می‌کنیم.
وی ادامه داد : طی این نشست از همکاری و تسهیلاتی که اقلیم کردستان به ایرانی‌ها می‌دهد، قدردانی کردم. ما درباره موانعی صحبت کردیم که مانع گسترش همکاری مشترک می‌شود. ما برای از بین بردن این موانع به صورت برادرانه و دوستانه تلاش خواهیم کرد.
مسرور بارزانی بعد از این دیدار با انتشار پیامی در حساب خود در شبکه اجتماعی «ایکس» (توئیتر سابق) تاکید کرد: «از این که از آقای باقری کنی استقبال می‌کنم خرسند هستم.»
او در ادامه این توئیت تصریح کرد: «اقلیم کردستان عراق برای روابط با همسایگانش ارزش قائل است و اجازه نمی‌دهد هیچ گروهی از منطقه کردستان برای تهدید امنیت آن‌ها استفاده کند.»
باقری پس از دیدار با مسرور بارزانی، با نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.
بر اساس اعلام دفتر رئیس اقلیم کردستان، در این دیدار طرفین بر اهمیت روابط ایران با عراق و اقلیم کردستان بر اساس حسن همجواری و منافع مشترک تاکید و تمایل متقابل خود را برای توسعه این روابط به ویژه در زمینه‌های اقتصادی و تجاری اعلام کردند.
باقری نیز در این دیدار به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران از اقلیم کردستان برای ارائه تسهیلات به زائران ایرانی هنگام زیارت عتبات عالیات تشکر کرد.
در این نشست تعدادی از مقامات اقلیم کردستان عراق نیز حضور داشتند.
باقری پس از دیدار با مقامات اربیل، راهی سلیمانیه شد و با مقامات حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق دیدار و رایزنی کرد.
سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در هنگام ورود به این شهر مورد استقبال «قباد طالبانی» معاون نخست وزیر اقلیم کردستان عراق، سرکنسول و کارکنان سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در سلیمانیه قرار گرفت.
باقری در سفر به این شهر با حضور بر سر مزار جلال طالبانی، به رهبر فقید اتحادیه میهنی کردستان عراق و رئیس جمهور اسبق این کشور ادای احترام و دفتر یادبود او را امضا کرد.
سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بعد از ظهر جمعه در سفر به سلیمانیه با «برهم صالح» رئیس‌جمهور سابق عراق نیز دیدار و رایزنی کرد.
برهم صالح در این دیدار ایران را یک همسایه مهم و تأثیرگذار با روابط دیرینه با اقلیم کردستان و عراق توصیف کرد.
یکی از دیدارهای مهم علی باقری در جریان سفر به سلیمانیه دیدار با «بافل طالبانی» رئیس حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق بود.
در دیدار سرپرست وزارت امورخارجه با رئیس حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق که شامگاه جمعه با حضور تعدادی از اعضای دفتر سیاسی در شهر دباشان برگزار شد، وضعیت سیاسی، اقتصادی و امنیتی در اقلیم کردستان، عراق و منطقه مورد بحث و بررسی قرار گرفت و بر لزوم هماهنگی و کار مشترک برای حفظ ثبات و غلبه بر چالش‌ها تاکید شد.
باقری در این دیدار گفت: جمهوری اسلامی ایران به نقش رئیس جمهور مام جلال در ساخت عراق جدید و روابط دوستانه خود با اقلیم کردستان که به آن متعهد هستیم احترام می‌گذارد. رایزنی‌ها و هماهنگی‌های مستمر ما در زمینه های مختلف عاملی برای حفظ ثبات و توسعه در منطقه است.
باقری که در سفر به منطقه اقلیم کردستان عراق با تعدادی از سران احزاب کرد اقلیم کرستان نیز دیدار و رایزنی کرد، شامگاه جمعه به سفر ۲ روزه خود به عراق پایان داد و راهی تهران شد.
انتهای پیام
