یک نفر در دومین شب اعتراضات در بلاروس پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی الکساندر لوکاشنکو برای ششمین دوره پیاپی کشته شد.
نیروهای اپوزیسیون نتایج اعلام‌شده ناظر بر شمارش موقت آرای انتخابات ریاست جمهوری بلاروس را دور از واقعیت می‌دانند. بر اساس این نتایج موقت الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور کنونی این کشور موفق به کسب بیش از ۷۹ درصد از آرا شده است.
رقیب انتخاباتی او، سوتلانا تیخانووسکایا، بر اساس همان نتایج اعلام‌شده تنها موفق به کسب ۶،۸ درصد از آرا شده است. اعلام این نتایج باعث تجمع معترضان در مینسک، پایتخت بلاروس و همچنین در برخی دیگر از شهرهای این کشور شد.
خبرگزاری‌های بین‌المللی خبر از درگیری خشونت‌آمیز بین نیروهای امنیتی با معترضان داده‌اند. گفته می‌شود که در جریان این ناآرامی‌ها دست‌کم یک نفر کشته و بیش از ۱۲۰ نفر دستگیر شده‌اند. از تعداد مجروحان هنوز آمار دقیقی منتشر نشده است
طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، شاهدان گفتند که پلیس از گلوله‌های پلاستیکی، نارنجک‌های بی‌حس کننده و گاز اشک‌آور استفاده می‌کرد اما در مقابل تظاهرکنندگان با سنگ و موانع دست ساز با نیروهای پلیس مقابله می‌کردند.
مشخص نیست که سوتلانا تیخانووسکایا رقیب لوکاشنکو که روز یکشنبه در انتخابات اعلام پیروزی کرده بود در چه وضعیتی قرار دارد. وی پس از برگزاری انتخابات از از لوکاشنکو خواسته بود کناره‌گیری کند. برخی نگران امنیت وی هستند.
گرچه روز گذشته یک سازمان حقوق بشری از کشته شدن یک معترض دیگر در نخستین شب اعتراض‌ها خبر داده بود اما مقام‌های رسمی بلاروس تنها مرگ یک نفر در شب دوم اعتراض‌ها را تایید کرده‌اند.
وزارت کشور بلاروس گفت: یکی از معترضان در تلاش بود تا یک ماده انفجاری را به سمت پلیس پرتاب کند اما این ماده در دستان خودش منفجر شد.
هنوز از شمار زخمی‌های اعتراض‌های شب دوم اطلاعات رسمی منتشر نشده است.
سخنگوی تیخانووسکایا پس از اعلام نتایج موقت انتخابات ریاست جمهوری بلاروس اعلام کرد: «پذیرش نتایج چنین انتخاباتی ناممکن است». او گفته است، “به نظر می‌رسد که یک موسسه نظرسنجی دولتی نتیجه ۸۰ درصدی پیروزی لوکاشنکو را اعلام می‌کند و چنین نتیجه‌ای هیچ ربطی به واقعیت ندارد”.
در بسیاری از شهرهای بلاروس بین طرفداران تیخانووسکایا و نیروهای انتظامی درگیری روی داده است. گفته می‌شود که هزاران نفر در میادین مرکزی شهرها گردهم آمده و علیه تقلب در انتخابات دست به اعتراض زده‌اند.
رقیب لوکاشنکو پیش‌تر گفته بود که برای جلوگیری از «تحریکات» در تظاهرات شرکت نمی‌کند.
سوتلانا تیخانووسکایا، نامزدی که در انتخابات روز یکشنبه شرکت داشت، همسر سرگئی تیخانوفسکی وبلاگ‌نویس منتقد لوکاشنکو است که به دلیل شرکت در یک گردهم‌آیی توسط مقامات بلاروس بازداشت و از شرکت در انتخابات منع شد.
واکنش‌ها به انتخابات بلاروس
دبیرکل سازمان ملل خواستار خویشتنداری در بلاروس شد؛ آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل به تمامی طرف‌های مرتبط در بلاروس تاکید کرد تا از اقداماتی که باعث تنش بیشتر می‌شود، اجتناب کرده و به دنبال مذاکره باشند.
استفن دوجاریک، سخنگوی گوترش گفت، دبیرکل به پیگیری اوضاع در بلاروس با نگرانی زیاد ادامه می‌دهد. گوترش از مقام‌های بلاروسی می‌خواهد تا خویشتنداری حداکثری از خود نشان داده و به حق آزادی بیان و برگزاری صلح آمیز تجمعات احترام بگذارند. او همچنین به شهروندان بلاروسی نیز اهمیت پیگیری صلح آمیز خواسته‌ها و حقوق خود را بر اساس قانون متذکر شد.
مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا نیز گفت، این کشور به شدت نگران روند انتخاباتی است که نه عادلانه و نه آزاد بود. محدودیت‌های زیادی برای دسترسی کاندیداها به برگه‌های رای وجود داشت، ناظران مستقل محلی از حضور در حوزه‌های رای گیری منع شدند و تاکتیک‌های ارعاب و تهدید علیه کاندیداهای اپوزیسیون به کار گرفته شد و چند تن از معترضان صلح طلب و خبرنگاران نیز دستگیر شدند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو نیز سرکوب اعتراضات اپوزیسیون را در بلاروس به انتخابات ریاست جمهوری این کشور محکوم و تردید خود را بابت عادلانه برگزار شدن این روند انتخاباتی اعلام کرد.
وی گفت: متحدان ناتو نگرانی شدید خود را بابت روند این انتخابات در بلاروس اعلام کرده‌اند. ناتو همچنین خشونت به کار گرفته شده علیه معترضات صلح طلب را محکوم می‌کند. حقوق بنیادین باید رعایت شوند که شامل آزادی بیان و حق برگزاری اعتراضات صلح آمیز می‌شود.
آلمان به عنوان نخستین کشور بزرگ اروپایی با طرح «تردیدهای جدی» به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در بلاروس واکنش نشان داد.
اشتفن زایبرت، سخنگوی دولت آلمان و آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور با طرح این موضوع تاکید کرد: «ما نسبت به نحوه برگزاری انتخابات و ماهیت دموکراتیک این رای‌گیری تردیدهای جدی داریم.»
سخنگوی صدراعظم آلمان همچنین ضمن زیر سوال بردن معیارهای حداقلی رای گیری در بلاروس که برای یک انتخابات استاندارد و دموکراتیک باید مد نظر قرار گرفته شود، استفاده از زور بر ضد تظاهرات مسالمت‌آمیز در مینسک و دیگر شهرهای بلاروس را پس از رسانه‌ای شده نتایج انتخابات محکوم کرد.
زایبرت، سخنگوی دولت آلمان گفت: استانداردهای حداقلی برای انتخابات دموکراتیک در جریان انتخابات روز یکشنبه ریاست جمهوری بلاروس رعایت نشد. اصلا قابل قبول نیست. دولت فدرال آلمان دستگیری‌های گسترده و خشونت علیه معترضان صلح طلب را محکوم می‌کند.
یکی از سخنگوهای وزارت خارجه آلمان در نشستی خبری و پس از آنکه لوکاشنکو مدعی پیروزی در انتخابات بلاروس شد، گفت: شواهدی چند دال بر تقلب در این انتخابات وجود دارد.
یکی از سخنگوهای دولت برلین نیز در همین نشست خبری عنوان کرد: اتحادیه اروپا در حال بررسی چگونگی واکنش نشان دادن به این مساله است.
لندن در واکنش به ناآرامی‌های پسا انتخاباتی در بلاروس دولت این کشور را به خودداری از دست زدن به خشونت‌های جدید بر ضد معترضان فراخواند.
لندن ضمن محکوم کردن آنچه از آن به عنوان «بی نظمی‌های جدی» در انتخابات ریاست جمهوری بلاروس یاد کرد از مینسک خواست دست از سرکوب معترضان بکشد.
وزارت امور خارجه انگلیس در پیامی توییتری با طرح این موضوع برخورد خشونت‌آمیز و اقدامات مقامات بلاروس برای سرکوب تظاهرکنندگان را کاملا غیر قابل قبول توصیف کرد.
فرانسه نیز همانند انگلیس و آلمان برخورد خشونت‌آمیز مقامات بلاروس به معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را محکوم کرد و خواهان خویشتنداری بیشتر مینسک در تقابل با اپوزیسیون و معترضان شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه در سخنانی به همین منظور تاکید کرد: ما با نگرانی زیاد شاهد سرکوب شهروندان بلاروس بودیم که پس از پایان رای گیری در اعتراض به نتیجه اعلام شده به خیابان‌ها آمده بودند.
اتحادیه اروپا که پیش‌تر بارها نسبت به نحوه برگزاری و توجه به صیانت از آراء کلیه شهروندان به مقامات بلاروس هشدار داده و نسبت به هرگونه تخلف ابراز نگرانی کرده بود پس از منتشر شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری در این کشور بلافاصله واکنش نشان داد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی و اولیور وارلی، مسئول سیاست همجواری و کمیسر اتحادیه اروپا در بخش توسعه با بیان موضعی مشترک نحوه مقابله نیروهای دولتی با معترضان را مورد انتقاد قرار دادند و خواهان شفافیت بیشتر در باره نتیجه انتخابات شدند.
این دو مسئول بلند پایه در اتحادیه اروپا همچنین ضمن درخواست آزادی همه بازداشت شدگان ناآرامی‌های یکشبه شب تاکید کردند که مقامات بلاروس باید به حق مشروع برپایی اجتماعات مسالمت‌آمیز احترام بگذارند.
در این بیانیه مشترک ضمن اشاره به بسیج بی سابقه شهروندان بلاروس برای دستیابی به دموکراسی از طریق انتخابات آزاد از کمیسیون مرکزی انتخابات ریاست جمهوری در این کشور خواسته شده است که از شمارش دقیق آرا اطمینان حاصل کرده و جزئیات آراء شمارش شده را برای اطلاع عموم مردم منتشر کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا به همراه کمیسر توسعه این نهاد اروپایی در پایان یادآور شده‌اند که تحولات بلاروس را برای چگونگی ارائه یک پاسخ قاطع از سوی بروکسل به دقت تحت نظر دارند.
در این بیانیه همچنین تاکید شده است که تنها حمایت از حقوق بشر، دموکراسی و انتخابات آزاد و عادلانه می‌تواند ثبات و حاکمیت را در بلاروس تضمین کند.
کمیسیون اروپا نیز در نخستین واکنش نسبت به تحولات بلاروس هرگونه سرکوب و توسل به خشونت برای برخورد با معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را محکوم کرد و خواستار شمارش «درست» آرا شد.
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا با انتشار پیامی در صفحه توییتر خود همچنین تاکید کرد: «آزار و سرکوب خشونت‌آمیز تظاهرات مسالمت‌آمیز جایی در اروپا ندارد.»
وی در ادامه از مقامات بلاروس خواست آرای ریخته شده به صندوق‌های انتخابات ریاست جمهوری را «درست» و با دقت بازشماری کنند و نتایج را با جزئیات کامل در اختیار شهروندان قرار دهند.
شارل میشل، رئیس شورای اروپا در واکنشی توییتری به تحولات اخیر در بلاروس اعمال خشونت بر ضد معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را محکوم کرده است.
میشل در این پیام که با هشتگ بلاروس منتشر شده بر رعایت و احترام نسبت به آزادی بیان، آزادی برگزاری تجمعات مسالمت آمیز به عنوان حقوق بنیادین انسانی تاکید کرده است.
داوید ساسولی، رئیس پارلمان اروپا نیز در واکنشی معنی دار بر اهمیت آزادی بیان و حق بیان اعتراض به عنوان اصول و ارزش‌های اصلی حاکم بر اروپا تاکید کرده است.
رئیس پارلمان اروپا در ادامه ضمن تاکید بر شفاف سازی در خصوص نتایج انتخابات ریاست جمهوری بلاروس هرگونه توسل به خشونت و سرکوب معترضان در این کشور را غیر قابل قبول خوانده و خواستار توقف چنین رویکردی شده است.
لهستان و لیتوانی نحوه سرکوب معترضان به نتیجه انتخابات در بلاروس را محکوم کرده و خواهان برگزاری اجلاس فوق العاده سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای بررسی تحولات جاری در این کشور شد.
ماتئوش موراویه‌تسکی، نخست وزیر لهستان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: مقامات بلاروس بر ضد شهروندانی که خواستار تغییر در کشورشان هستند به زور متوسل شده‌اند. ما باید از مردم بلاروس که به دنبال آزادی هستند، حمایت کنیم.»
نخست وزیر لهستان همچنین یادآور شد که نامه‌ای برای فون در لاین، رئیس کمیسیون و شارل میشل، رئیس شورای اروپا نوشته و از آنها خواسته تا فورا مقدمات برپایی نشست فوری سران را فراهم کنند.
انتهای پیام
