گروه سیاسی: روزنامه همدلی نوشت:پس از دستور حسن روحانی به وزارت کشور در مخالفت با مصوبه شورای نگهبان، این نهاد طی واکنشی اعلام کرد که «این مصوبه لازم‌الاجرا است و انتظار می‌رود که وزارت کشور طبق مصوبه ثبت نام‌ها را انجام دهد.» به نظر می‌رسد که دعوای حقوقی بین نهاد‌های مجری و ناظر انتخابات بالا گرفته و مشخص نیست در نهایت کدام طرف کوتاه بیاید.
البته نمایندگان مجلس نیز به این مجادله پیوسته و ۲۰۰ نفر از آن‌ها طی نامه‌ای از شورای نگهبان حمایت کرده‌اند. با این‌حال از آنجا که ثبت نام زیر نظر مجری انتخابات انجام می‌شود، شاید به هر حال مجریان بتوانند زیر بار مصوبه نروند. البته غلامحسین کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی می‌گوید: «در نهایت این شورای نگهبان است که تصمیم می‌گیرد که افرادی کاندیدای ریاست جمهوری باشند و چه کسانی نباشند. این دست نامه‌نگاری‌ها نیز تنها به اتلاف وقت مردم منجر می‌شود. نه مصوبه شورای نگهبان و نه مخالفت دولت تغییری در موضوع ایجاد نمی‌کند. در نهایت این شورای نگهبان است که نظر نهایی را می‌دهد.» او درباره مباحث حقوقی مصوبه شورای نگهبان درباره شرایط کاندیداتوری در انتخابات می‌افزاید:«به هر حال شورای نگهبان هم این مصوبه را قانون ندانسته، بلکه دستورالعملی است که کار در وزارت کشور ساده‌تر باشد. جر و بحث کردن بر سر این موضوع هیچ نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت. دولت در این باره نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.»
برخی از اصلاح‌طلبان بعد از اتفاقات سال۹۲ و اعلام حمایت از کاندیدای اعتدال‌گرا مصرانه اعتقاد داشتند که باید با کاندیدایی با هویت کاملاً اصلاح‌طلبانه وارد رقابت‌های انتخاباتی شوند تا بتوانند از سرمایه اجتماعی خود محافظت کنند. اکنون، اما برخی از مهره‌های اصلی اصلاح‌طلبان به دلایل مختلف از صحنه انتخابات حذف شده‌اند یا احتمال حذف آن‌ها توسط شورای نگهبان وجود دارد. از این‌رو درباره ضرورت‌های کنش انتخاباتی امروز اصلاح‌طلبان از دبیرکل حزب کارگزاران سوال کردیم. او معتقد است که «اصلاح‌طلبان نباید در رویا زندگی کنند؛ آن‌ها باید بر اساس واقعیت تصمیمات انتخاباتی‌شان را بگیرند و بیهوده سرگرمی سیاسی برای مردم ایجاد نکنند.» او می‌افزاید:«اصلاح‌طلبان بعد از این‌همه سال به هر حال سازوکار قانونی و سازوکار شورای نگهبان و نهاد‌های بالادستی را به خوبی می‌شناسند. این‌طور نیست که هر کس را تمایل داشته باشند، بتوان رئیس جمهور کرد. حالا ممکن است که ما به این روند انتقاد داشته باشیم، اما نباید مردم، کشور و دستگاه تبلیغاتی را دچار بحث‌های این‌چنینی کنیم. اگر در رویا زندگی نکنیم و بخواهیم بر اساس واقعیت‌ها و با ارائه برنامه درست تغییری در اوضاع ایجاد کنیم، باید درست تصمیم گرفت و بر اساس واقعیت‌های موجود استراتژی تعیین کرد؛ نه در عالم هپروت. البته نباید سکوت کرد. اگر درجایی حرف حقی وجود دارد باید آن را مطرح کرد.»
البته تلاش‌ها برای حذف کاندیدا‌های اصلاح‌طلب تنها مربوط به اختلافات حقوقی و قانون انتخابات نبوده است؛ بلکه برخی از کاندیدا‌های اصلاح‌طلب در این روز‌ها درگیر پاسخگویی به حواشی سیاسی و انتخاباتی نیز هستند. کرباسچی البته معتقد است که «دعوا‌های سیاسی و برخورد‌های جناحی همیشه وجود داشته است.» او تاکید کرد: «در هر انتخاباتی یک طرف سعی می‌کند از طرف دیگر پرونده مالی و پرونده‌های دیگر رو کند. این نوع دعوا‌های سیاسی در فصل انتخابات به کرات دیده می‌شود. بخشی از این پرونده‌ها واقعیت دارد و بخشی دیگر نیز خلاف اخلاق است.» او در پاسخ به این پرسش که آیا با شرایط موجود اصلاح‌طلبان می‌توانند کاندیدای مناسبی را برای انتخابات معرفی کنند، می‌گوید:«اصلاح‌طلبان گزینه‌های خیلی خوبی دارند که می‌توان آن‌ها را به مردم معرفی کرد. گزینه‌هایی که با معیار‌های اصلاح‌طلبی هم سازگار هستند. البته این‌که چه گزینه‌ای معرفی شود و آیا لازم است که اصلاح‌طلبان مجدداً به گزینه ائتلافی روی بیاورند یا نه، موضوعی است که باید در جبهه اصلاحات ایران مورد بحث قرار بگیرد. به ویژه باید دید در نهایت چه افرادی تایید صلاحیت می‌شوند و اصلاح‌طلبی چه تاثیری باید در انتخابات ۱۴۰۰ بگذارد. به هر حال این امری است که باید اصلاح‌طلبان به صورت جمعی برای آن تصمیم بگیرند. بالاخره اصلاح‌طلبی هرچقدر می‌تواند اثرگذار باشد، وارد میدان شود. الان در این مورد نمی‌توان قضاوت کرد و بحثی جمعی است. من اعتقاد دارم اصلاح‌طلبی به هر میزانی که می‌تواند در وضعیت کشور و انتخابات اثر بگذارد، نباید عقب‌نشینی کند.»
دبیرکل حزب کارگزاران درباره لزوم مشارکت مردم پای صندوق‌های رای تصریح می‌کند:«به هر حال نمی‌توان مردم را به زور پای صندوق‌های رای کشاند. بالاخره باید شرایطی به وجود آورد که مردم برای مشارکت انتخاباتی احساس انگیزه کنند که بخشی از این مسئله به دست شورای نگهبان و بخشی دیگر از آن به دست مجریان و ناظرین است. باید اجازه داد افرادی که تا حدی گرایشی در مردم برمی‌انگیزند، کاندیدا شوند، ولو این‌که رای کافی نداشته باشند. در عین حال عملکرد کنش‌گران و فعالان سیاسی نیز در این مسئله دخیل است.» کرباسچی تصریح می‌کند: «به هر حال کسانی در بین مردم هستند که فکر می‌کنند، انتخابات دستاوردی از زمان مشروطه و انقلاب اسلامی است و نباید تضعیف شود. از دوران مشروطیت تا الان آرزو و آمال مردم بوده که در سرنوشت خود دخالت داشته باشند. در هر شرایط و جایگاهی باید کمک کرد تا انتخابات و جمهوریت تضعیف نشود.»
البته نمایندگان مجلس نیز به این مجادله پیوسته و ۲۰۰ نفر از آن‌ها طی نامه‌ای از شورای نگهبان حمایت کرده‌اند. با این‌حال از آنجا که ثبت نام زیر نظر مجری انتخابات انجام می‌شود، شاید به هر حال مجریان بتوانند زیر بار مصوبه نروند. البته غلامحسین کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی می‌گوید: «در نهایت این شورای نگهبان است که تصمیم می‌گیرد که افرادی کاندیدای ریاست جمهوری باشند و چه کسانی نباشند. این دست نامه‌نگاری‌ها نیز تنها به اتلاف وقت مردم منجر می‌شود. نه مصوبه شورای نگهبان و نه مخالفت دولت تغییری در موضوع ایجاد نمی‌کند. در نهایت این شورای نگهبان است که نظر نهایی را می‌دهد.» او درباره مباحث حقوقی مصوبه شورای نگهبان درباره شرایط کاندیداتوری در انتخابات می‌افزاید:«به هر حال شورای نگهبان هم این مصوبه را قانون ندانسته، بلکه دستورالعملی است که کار در وزارت کشور ساده‌تر باشد. جر و بحث کردن بر سر این موضوع هیچ نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت. دولت در این باره نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.»
برخی از اصلاح‌طلبان بعد از اتفاقات سال۹۲ و اعلام حمایت از کاندیدای اعتدال‌گرا مصرانه اعتقاد داشتند که باید با کاندیدایی با هویت کاملاً اصلاح‌طلبانه وارد رقابت‌های انتخاباتی شوند تا بتوانند از سرمایه اجتماعی خود محافظت کنند. اکنون، اما برخی از مهره‌های اصلی اصلاح‌طلبان به دلایل مختلف از صحنه انتخابات حذف شده‌اند یا احتمال حذف آن‌ها توسط شورای نگهبان وجود دارد. از این‌رو درباره ضرورت‌های کنش انتخاباتی امروز اصلاح‌طلبان از دبیرکل حزب کارگزاران سوال کردیم. او معتقد است که «اصلاح‌طلبان نباید در رویا زندگی کنند؛ آن‌ها باید بر اساس واقعیت تصمیمات انتخاباتی‌شان را بگیرند و بیهوده سرگرمی سیاسی برای مردم ایجاد نکنند.» او می‌افزاید:«اصلاح‌طلبان بعد از این‌همه سال به هر حال سازوکار قانونی و سازوکار شورای نگهبان و نهاد‌های بالادستی را به خوبی می‌شناسند. این‌طور نیست که هر کس را تمایل داشته باشند، بتوان رئیس جمهور کرد. حالا ممکن است که ما به این روند انتقاد داشته باشیم، اما نباید مردم، کشور و دستگاه تبلیغاتی را دچار بحث‌های این‌چنینی کنیم. اگر در رویا زندگی نکنیم و بخواهیم بر اساس واقعیت‌ها و با ارائه برنامه درست تغییری در اوضاع ایجاد کنیم، باید درست تصمیم گرفت و بر اساس واقعیت‌های موجود استراتژی تعیین کرد؛ نه در عالم هپروت. البته نباید سکوت کرد. اگر درجایی حرف حقی وجود دارد باید آن را مطرح کرد.»
البته تلاش‌ها برای حذف کاندیدا‌های اصلاح‌طلب تنها مربوط به اختلافات حقوقی و قانون انتخابات نبوده است؛ بلکه برخی از کاندیدا‌های اصلاح‌طلب در این روز‌ها درگیر پاسخگویی به حواشی سیاسی و انتخاباتی نیز هستند. کرباسچی البته معتقد است که «دعوا‌های سیاسی و برخورد‌های جناحی همیشه وجود داشته است.» او تاکید کرد: «در هر انتخاباتی یک طرف سعی می‌کند از طرف دیگر پرونده مالی و پرونده‌های دیگر رو کند. این نوع دعوا‌های سیاسی در فصل انتخابات به کرات دیده می‌شود. بخشی از این پرونده‌ها واقعیت دارد و بخشی دیگر نیز خلاف اخلاق است.» او در پاسخ به این پرسش که آیا با شرایط موجود اصلاح‌طلبان می‌توانند کاندیدای مناسبی را برای انتخابات معرفی کنند، می‌گوید:«اصلاح‌طلبان گزینه‌های خیلی خوبی دارند که می‌توان آن‌ها را به مردم معرفی کرد. گزینه‌هایی که با معیار‌های اصلاح‌طلبی هم سازگار هستند. البته این‌که چه گزینه‌ای معرفی شود و آیا لازم است که اصلاح‌طلبان مجدداً به گزینه ائتلافی روی بیاورند یا نه، موضوعی است که باید در جبهه اصلاحات ایران مورد بحث قرار بگیرد. به ویژه باید دید در نهایت چه افرادی تایید صلاحیت می‌شوند و اصلاح‌طلبی چه تاثیری باید در انتخابات ۱۴۰۰ بگذارد. به هر حال این امری است که باید اصلاح‌طلبان به صورت جمعی برای آن تصمیم بگیرند. بالاخره اصلاح‌طلبی هرچقدر می‌تواند اثرگذار باشد، وارد میدان شود. الان در این مورد نمی‌توان قضاوت کرد و بحثی جمعی است. من اعتقاد دارم اصلاح‌طلبی به هر میزانی که می‌تواند در وضعیت کشور و انتخابات اثر بگذارد، نباید عقب‌نشینی کند.»
دبیرکل حزب کارگزاران درباره لزوم مشارکت مردم پای صندوق‌های رای تصریح می‌کند:«به هر حال نمی‌توان مردم را به زور پای صندوق‌های رای کشاند. بالاخره باید شرایطی به وجود آورد که مردم برای مشارکت انتخاباتی احساس انگیزه کنند که بخشی از این مسئله به دست شورای نگهبان و بخشی دیگر از آن به دست مجریان و ناظرین است. باید اجازه داد افرادی که تا حدی گرایشی در مردم برمی‌انگیزند، کاندیدا شوند، ولو این‌که رای کافی نداشته باشند. در عین حال عملکرد کنش‌گران و فعالان سیاسی نیز در این مسئله دخیل است.» کرباسچی تصریح می‌کند: «به هر حال کسانی در بین مردم هستند که فکر می‌کنند، انتخابات دستاوردی از زمان مشروطه و انقلاب اسلامی است و نباید تضعیف شود. از دوران مشروطیت تا الان آرزو و آمال مردم بوده که در سرنوشت خود دخالت داشته باشند. در هر شرایط و جایگاهی باید کمک کرد تا انتخابات و جمهوریت تضعیف نشود.»
