وحید ارشدی در گفت‌وگو با در خصوص معایب و مزایای افزایش بهره بانکی، اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که در اقتصاد ایران وجود دارد این است که می‌خواهند مسائلی مانند تورم و بیکاری را با مکانیزم‌هایی همچون نرخ بهره بانکی حل کنند. اقتصاد ایران بانک‌محور بوده و بخش مولد اقتصاد نیز ضعیف است.
وی افزود: به جای اینکه بخش مولد اقتصاد را تقویت کنند، در نرخ بهره بانکی که پشتوانه‌ای هم ندارد، تغییراتی اعمال می‌کنند، یعنی زمانی که می‌خواهند تورم، معضلات اقتصادی و یا نقدینگی را کاهش دهند، از مکانیزم نرخ بهره استفاده می‌نمایند.
ارشدی بیان کرد: استفاده از مکانیزم نرخ بهره باعث می‌شود مشکلات اقتصادی به جای حل شدن به تاخیر بیفتد. عملا به نوعی یک مسکّن زودبازده است که آثار مخرب آن در آینده مشخص خواهد شد. بخش قابل توجهی از مشکلات اقتصادی ایران به دلیل نرخ بالای بهره‌های بانکی بوده که در گذشته اعمال شده است. بدهی‌های بانک‌ها نیز بدون اینکه در بخش واقعی اقتصاد فعال شود، از این مسیر بوده است. با تغییرات دستوری افزایش نرخ بهره بانکی و سود سپرده‌ها مخالف هستم. باید به نوعی فضای کسب و کار را اصلاح کنیم، نه اینکه سود بانکی را تغییر دهیم.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: به دلیل اینکه دولت‌ها نگاه کوتاه‌مدت دارند و تبعات کارهای خود را مشاهده نمی‌کنند، همیشه برای حل معضلات اقتصادی از این روش استفاده می‌کنند. معمولا سیاست‌های پولی به این شکل زودبازده‌تر است و دولت با این کار حس می‌کند که برای حل مشکلات اقتصادی، کار خاصی انجام داده است. دولت‌ها به تبعات منفی این کار در بلندمدت توجهی ندارند وگرنه این اقدام یک تجربه شکست‌خورده محسوب می‌شود.
ارشدی در خصوص تاثیر افزایش نرخ بهره بانکی بر رشد نقدینگی، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه بورس به یک نقطه حباب رسیده و مردم نگران سرمایه‌های خود هستند و از آنجا که عمدتا مردم ایران ریسک‌گریز هستند، بانک‌ها را امن‌تر از بخش‌های ریسک‌پذیری مانند بورس می‌بینند، به خصوص مردمی که سواد زیادی در بازار مالی ندارند و با نوسانات در برخی از شاخه‌های بازار بورس نسبت به آن بی‌اعتماد می‌شوند. از همین رو با افزایش نرخ بهره بانکی، احتمال می‌رود بخش قابل توجهی از نقدینگی‌های خُرد که وارد بورس شده جذب نظام بانکی شود، اما باید منتظر ماند که آیا بازار بورس می‌تواند به رشد خود ادامه دهد یا خیر.
وی بیان کرد: همچنین دولت سیاست‌هایی در بازار بورس اتخاذ کرده که به دنبال حمایت‌های جدی است تا بتواند منابع را به سمت خود سوق دهد، البته فضای نظام بانکی و بازار بورس شفاف نیست که بدانیم کدام یک از آن‌ها وزن بیشتری دارند. اگر مالیات بر سود سپرده‌ها به تصویب برسد، انگیزه دولت برای تقویت بانک‌ها افزایش می‌یابد، اما در حال حاضر که دولت از بازار مالی مالیات کسب می‌کند، انگیزه بیشتری برای تقویت آن دارد.
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به تاثیرات افزایش بهره بانکی بر تورم، گفت: وقتی نرخ بهره بانکی را افزایش می‌دهند، به دنبال این هستند که نقدینگی را جمع کرده و تقاضا را کنترل کنند، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که در حال حاضر در رکود اقتصادی به سر می‌بریم. وقتی شرایط اقتصاد در حال رکود است باید به مردم انگیزه دهیم تا توانمندی اقتصادی پیدا کنند. مهمترین فاکتور برای افزایش توانمندی اقتصادی مردم، تقویت بخش عرضه جهت آرام گرفتن بازار و کنترل کردن قیمت‌ها است.
ارشدی بیان کرد: بسیاری از مشکلاتی که در بازار مسکن و ارز شکل می‌گیرد، ناشی از رفتار بانک‌ها است. هیچکس بخش عرضه در اقتصاد را فعال نکرده است. باید موانع تولید را حذف کرده و هزینه‌های مبادلاتی تولید را کاهش دهند. همین امر باعث شده که مشکلات ما تلنبار شده و بازدهی کارآمدی بانک‌ها کاهش پیدا کرده است.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: بخش مولد اقتصاد حس می‌کند نمی‌تواند از منابع بانکی درست استفاده کند. عملا بین بخش اسمی و واقعی اقتصاد فاصله‌ای انداخته‌ایم، مشکلات را به دوره‌های بعد می‌رسانیم و احتمالا نظام بانکی را به فروپاشی نزدیک می‌کنیم. یکی از نقاط شروع اقتصاد، برای حل مشکلات اقتصادی این است که از نظام بانکی کمک بگیریم، اما با سیاست‌های غلط، مشکلات را بیشتر می‌کنیم.
انتهای پیام
