حق با اوست. این، عصارۀ یک سالِ کاری ماست؛ سالی که ۳۶۴ روزش از مشکلات اقشار مختلف میگوییم و تنها یک روز از خودمان. اینک که آن روز فرارسیده، میشود هزار و یک درد سابق را ریخت توی دیگ، چاشنی کرونا را هم به آن افزود، سپس یککاسه از این آش بدمزهای که قوت هر روزۀ ما است، درست کرد و جلوی مردم و مسئولان گذاشت و گفت: ما اینیم و این روزگار ماست.
نیز میشود از کسی مثل عبدالحسین جعفری، که فراز و فرودهای زیادی را در مطبوعات ایران دیده و طی کرده پرسید: چرا مشکلات خبرنگاران سالبهسال بیشتر میشود؟چگونه است که در این شرایط کرونایی، برای درشکهچیهای میدان نقشجهان هم پروتکل بهداشتی تدوین میشود و برای خبرنگاران نه؟ چرا مبلغ حق التحریر این قشر همگام با رشد حقوق کارگر و بازنشسته و کارمند بالا نمیرود؟ و چرا اینطور به نظر میرسد که همهچیز دستبهدست هم داده تا آنها خسته شوند و این کار را رها کنند؟
رئیس انجمن صنفی روزنامهنگاران استان اصفهان میگوید: زمانی که مدرسه ابتدایی میرفتم و کلاس پنجم بودم، استاد فضائلی به ما سرمشقی داده بودند به این شرح: «قلم گفتا که من شاه جهانم/قلمزن را به دولت میرسانم» و باید بگویم که در عرض ۵۶ سال خبرنگاری نه دولت به من رسید و نه من به دولت رسیدم!
او با اشاره به اینکه انجمن صنفی با برگزاری نشستها و رویدادها به شکل دوران پیش از کرونا بههیچوجه موافق نیست، ادامه میدهد: بیتوجهی به این مسئله اصلاً به صلاح سلامتی خبرنگار نیست و در این وانفسای کرونا مظلومتر از خبرنگار نداریم. در سرما و گرما و تلخی و شوری اوست که سینه سپر کرده اما دیده نمیشود و حتی در روز خودش هم مثل سایر روزها تنهاست.
جعفری تصریح میکند که باید شرایط دورکاری بدون کاهش حقوق برای خبرنگاران از ابتدای شیوع ویروس کرونا فراهم و تشریفات حضرت اشرفی برخی مسئولان هم در ویدئو کنفرانس و وبینار مجازی و … خلاصه میشد تا سلامتی خبرنگاران در مخاطره قرار نگیرد. او می گوید: جناب مسئول باید تلفنش را جواب بدهد و اطلاعات کامل را به خبرنگار منتقل کند تا ضامن سلامتی او باشد نه قاتلش.
رئیس انجمن صنفی روزنامهنگاران برای حل مشکلات خبرنگاران بر ضرورت اصلاح قانون تأکید میکند و خاطر نشان می کند: قانون مطبوعات حافظ امنیت شغلی خبرنگاران نیست. باید جایگاه خبرنگار در قانون مشخص و روشن باشد تا هر کس بهدلخواه خودش با این حرفه برخورد نکند. البته میبینم خیلی از خبرنگاران مراجعه میکنند و میگویند کارفرما اسم ما را بهعنوان خبرنگار در فهرست نمینویسد. چرا؟ چون اگر بنویسد حقوحقوقی به ما تعلق میگیرد. این هم هست اما وقتی قانونگذار به فکر چاره افتاد و قانون تصویب کرد این مشکلات هم حل میشود.
نظر جعفری دربارۀ منطق کسانی که سالهاست به فکر افزایش حق التحریر خبرنگاران نیفتادهاند و گمان میکنند که میتوان به چشم شغل دوم به این حرفه نگاه کرد چنین است: خبرنگاری برنامۀ مشخصی ندارد و بسیار وقت گیر است. خبرنگار نمیتواند ساعت ۸ برود و ۳ به خانه برگردد. ممکن است از صبح تا شب مشغول پوشش رویدادهای مختلف باشد به همین دلیل باید در این نگاههای اشتباه تجدیدنظر کرد. قیمت حق التحریرها بهگونهای است که خبرنگار تنها میتواند با مبلغ آن یک تاکسی بگیرد و در نشست یا برنامه حاضر شود، بهگونهای است که دیگر پولی برای برگشتن او به خانه باقی نمیماند و بهگونهای است که زحمتی که این وسط کشیده به هیچ انگاشته شده است.
او در پاسخ به این سؤال که راه چاره چیست میگوید: خبرنگاران میتوانند خیلی محترمانه و اصولی بهصورت هماهنگ حقوق خود را از کارفرما مطالبه کنند. در جلسهای که با معاون وزیر داشتیم بحث بیمه خبرنگاری مطرح شد. این بیمه دو نوع است یکی به اداره کل ارشاد برمیگردد و دیگری به کارفرما. عنوان شد که برای بیمه ارشاد اعتبار نیست و ما هم درخواست کردیم که بههیچوجه از این حق خبرنگاران کوتاه نیایند و از خرجهای دیگر کم کنند. برای بیمه کارفرما نیز باید قانون در پروانه آنها لحاظ کند که پرداخت حقوق خبرنگاران و بیمۀ آنها باید به این شکل و به آن شکل رعایت شود تا برخی به رسانه به چشم دکان نگاه نکنند.
این پیشکسوت روزنامهنگاری با اشاره به این ضربالمثل که «کوزهگر از کوزۀ شکسته آب میخورد» ادامه میدهد: خبرنگاران برای همه مادرند و برای خودشان زن بابا. آنها باید درباره مسائل خودشان هم گزارش و مصاحبه و خبر کار کنند و اگر کارگر نشد نامهای بنویسند و امضا کنند و از تشکلهای صنفی و غیر صنفی مطبوعاتی بخواهند که پیگیر حل این مشکلات باشند. اگر خبرنگار نگوید که چه مشکلی دارد همه فکر میکنند مشکلی نیست و این وضعیت ادامه پیدا میکند.
جعفری یادآور میشود که در جوانی و در راستای احقاق همین حقوق حقۀ خبرنگاران دو نسل دیروز و امروز مطبوعات را بهعنوان نسل پاسخگو و نسل پرسشگر روبروی هم قرار داده و آنچه آنها بیپرده دربارۀ وضع خود بیان میکردند گزارش میکرده است. او پیشنهاد میدهد که امروز نیز خبرنگاران از قدرت رسانه استفاده کنند و با برگزاری میزگرد و … در پی حل دغدغههای صنف خودشان باشند چنانکه همواره در پی انعکاس و حل دغدغه دیگر اصنافاند.
رئیس انجمن صنفی روزنامهنگاران تأکید میکند که درمان درد امروز خبرنگاران اصلاح قانون و مطالبه گری است و می گوید: نباید همواره منتظر بود یک حرکت از تهران شروع شود. باور دارم خبرنگاران اصفهان نیز میتوانند این مهم را کلید بزنند، بلکه به برکت پیگیری آنان مشکل خبرنگاران سایر استانها هم حل شود.