مشکلات اضطرابی از اختلال های شایع کودکان هستند که زمینه ساز بسیاری از اختلال های دیگر در سنین بعدی می شوند. بسیاری از کودکان با اختلال های اضطرابی در دوره کودکی در سنین نوجوانی و بزرگسالی نیز با مشکلات سازش یافتگی بسیاری مواجه می شوند. این اختلال اغلب با عملکرد کارآمد فرد در حوزه های دیگر تداخل داشته و با اختلال های دیگر مانند افسردگی و یا سایر اختلالات رفتاری هیجانی تظاهر می یابد. شیوع آن در کودکان از ۱۴ تا ۱۹ درصد است.
مشخصه اصلی اختلال های اضطرابی ترس بیش از حد به محرک های خاص است که نتیجه آن رفتارهای اجتنابی سازش نیافته است. اختلال های اضطرابی در کودکان منجر به اختلال در عملکرد تحصیلی، سازش یافتگی اجتماعی، زندگی خانوادگی و روابط با همسالان می شود.
در پژوهشی که توسط، راضیه قربانی-استادیار گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد و زهره رئیسی- کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی این دانشگاه انجام شد، تأثیر قصه درمانی بر اضطراب مدرسه دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی مورد بررسی قرار گرفت.
بر اساس این تحقیق، اضطراب مدرسه یکی از انواع شایع اضطراب است که کودکان آن را تجربه می کنند.
محققان این پژوهش پیامدهای اضطراب مدرسه را زیان آور می دانند که در نتیجه به مداخلات روانشناختی برای تأمین سلامت کودک، نیاز دارد و اضطراب مدرسه شامل چهار نوع اضطراب جدایی، اجتماعی، فراگیر و امتحان است که در بین اختلالات اضطرابی، اختلال اضطراب فراگیر شایع ترین اختلال است. تأثیرات کوتاه مدت این اختلال بر کودک شامل میزان بالای تنیدگی، عملکرد تحصیلی ضعیف و کناره گیری از همسالان است.
این پژوهشگران با بیان اینکه برای درمان اختلالات اضطرابی از جمله اختلال اضطراب مدرسه کودکان از روش های درمانی مختلفی مانند شناخت درمانی، بازی درمانی و رفتار درمانی استفاده شده است، یکی از شیوه های درمانی مورد استناد برای درمان اضطراب کودکان را، قصه درمانی اعلام می کنند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد قصه درمانی گروهی بر کاهش اضطراب آزمودنی ها تأثیر معناداری دارد.
همچنین طبق پژوهش های انجام شده، همسو با یافته های این پژوهش می توان بیان کرد که اضطراب مدرسه می تواند به علت ضعف در مهارت های ارتباطی باشد و مهارت های ارتباطی زیرمجموعه ای از مهارت های اجتماعی به شمار می رود. بنابراین از آنجایی که در این دوره درمانی، راه های برقراری ارتباط صحیح با دیگران و همچنین حالت ها و احساس های گوناگون کودکان در موقعیت های مختلف در قالب قصه به کودکان آموزش داده شد، در نتیجه این روش مداخله توانسته است در نهایت باعث کاهش اضطراب افراد نمونه شود. از سویی دیگر قصه ها می توانند از طریق برون ریزی عاطفی و تخلیه هیجانی در کودکان باعث تأثیر در بالا رفتن خلق و کاهش اضطراب در آنها شوند.
محققان نتیجه گرفتند که کودک با مشاهده شخصیت های گوناگون داستان، پیچیدگی های رفتار انسان را درک کرده و در نتیجه بهتر می تواند با اطرافیان رابطه مناسب برقرار کند، همچنین کودک از طریق گوش دادن به قصه ها به ارزیابی و تحلیل رفتارها و تصورات خود می پردازد و با الهام از شخصیت های موجود در قصه، به اصلاح رفتارهای خود اقدام کرده و به کسب خودآگاهی و کسب بینش تازه نسبت به مسائل درونی خود، نائل می شود. در نتیجه با توجه به اینکه قصه گویی، روشی ارزان، آسان و در دسترس است، بنابراین به عنوان یکی از راه های درمانی مفید حتی جهت استفاده توسط والدین پیشنهاد می شود.
نتایج این پژوهش در دوره ششم شماره ۴، فصلنامه سلامت روان کودک منتشر شد.
انتهای پیام/
