پایگاه خبری- تحلیلی قلم؛ استان ها- شکیبا کولیوند: در شرایطی که نزدیک به ۹ ماه از فرصت‌های طلایی گردشگری در نوروز، تابستان و البته گردشگری پاییزه به سبب شیوع ویروس کرونا گذشته است، برنامه‌ریزی‌های هدفمند با دید بلندمدت و البته هوشمندانه می‌تواند یاریگر چرخ زنگ‌زده اقتصاد گردشگری در این دوران باشد.
اوایل مردادماه سال جاری بود که نشستی در راستای ایجاد کریدور گردشگری غرب کشور با عنوان نشست زاگرس‌نشینان در استان کرمانشاه برگزار شد و در آن تأثیرات بسزای این روند بر توسعه گردشگری در سه استان همدان، کرمانشاه و کردستان مورد بررسی قرار گرفت.
این نشست اگرچه حاشیه‌هایی را در پی داشت و نقش مسئولین و مدیران میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سه استان مذکور به‌عنوان متولیان حوزه گردشگری در آنها بسیار کم‌رنگ بود، اما درصورت همکاری‌های دوسویه بین شهرداری‌ها و این ادارات می‌توان به ادامه این طرح خوش‌بین بود؛ چراکه پتانسیل‌های تخصصی و تجربه‌های خاص این ادارات و نیروی انسانی آن و ارتباطات آن با فعالین گردشگری می‌تواند به اقدامات عملیاتی و عمرانی و اجرایی و البته بودجه‌های شهرداری گره بخورد و درنتیجه با برنامه‌ریزی‌های هدفمند می‌توان در مسیر جذب گردشگران و معرفی مسیر تاریخ و تمدن که در دل خود، استان همدان به‌عنوان پایتخت تاریخ و تمدن، استان کرمانشاه به‌عنوان گهواره تمدن ایران‌زمین و استان کردستان که همواره بخشی از کانون فرهنگ و تمدن ایران‌زمین بوده است، قدم‌های مناسبی برداشت.
حال باید دید در طول این چند ماه چه برنامه‌ریزی‌هایی در این خصوص در استان همدان به انجام رسیده و چه اقداماتی را در پیش رو داریم؛ بدین‌سان گفت‌وگویی با علی خاکسار معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان، عباس صوفی شهردار همدان و علی‌اصغر شیری مدیر گردشگری سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری همدان ترتیب داده شد تا اقدامات و برنامه‌های پیش رو در این راستا را جویا شویم که در ادامه متن این گفت‌وگوها را می‌خوانید:
طرح مسیر گردشگری تاریخ و تمدن نیازمند بازنگری
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در گفت‌وگو با خبرنگارما با بیان آنکه این‌روزها شاهد آن هستیم که سرمایه‌گذاران حوزه گردشگری آسیب دیده‌اند، گفت: برخی از فعالین این عرصه با تغییر کاربری و برخی با نیمه تعطیل شدن، این روزها را سر می‌کنند.
علی خاکسار با بیان اینکه درحال حاضر سه هتل همدان تعطیل هستند، افزود: از بین ۸۹ آژانس مسافربری همدان ۱۰ تا ۱۵ مورد آنها درخواست تعطیلی موقت داشته‌اند.
وی با بیان آنکه با این شرایط توجه به گردشگری غرب کشور که استان همدان نیز یکی از این موارد بوده کار قشنگی است، خاطرنشان کرد: اما از آنجا که منطقهبندیها از طرف وزارت میراث فرهنگی صورت گرفته است، بایستی در چارچوب اصلی ادارات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سه استان همدان، کرمانشاه و کردستان نیز دیده می‌شد.
این مقام مسئول با اشاره به آنکه طی اقدامی خودسرانه تفاهم‌نامه‌ها در این زمینه بسته شده است، مطرح کرد: متأسفانه ادارات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سه استان مذکور در این طرح دیده نشده‌اند؛ حال آنکه درنهایت برای اعطای مجوزها و اقدامات نیاز به مشارکت این ادارات وجود دارد.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در پایان صحبت‌های خود ادامه داد: با این روال طرح مسیر گردشگری تاریخ و تمدن نیازمند بازنگری است؛ به‌نوعی که چارچوبی داشته باشد و طرح با تغییرات ساختاری مناسب، در ادامه در اختیار ادارات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این سه استان غربی قرار گیرد.
رونق گردشگری غرب کشور در سایه تعریف مسیر جدید
شهردار همدان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما در این راستا بیان کرد: نخستین اتفاق در نشست زاگرس محقق شد و آن تعریف یک مسیر گردشگری جدید در کشور با همکاری یونسکو و سازمان گردشگری در مسیر همدان، کرمانشاه و کردستان بود.
عباس صوفی با بیان آنکه این مسیر هم در ایران و هم در سطح بین‌المللی معرفی خواهد شد، بر نقش تعریف این مسیر بر توسعه گردشگری در استان‌های غربی کشور (همدان، کرمانشاه و کردستان) تأکید کرد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: از سویی قرار شد که برنامه نوروز ۱۴۰۰ با همکاری یونسکو و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به‌صورت نمادین در استان‌های مسیر تاریخ و تمدن برگزار شود.
برگزاری مراسم نوروز ۱۴۰۰، ۲۷ اسفندماه در همدان
در ادامه مدیر گردشگری سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری همدان در گفت‌وگو با قلم گفت: از زمانی که بحث تفاهم‌نامه بین شهرداری‌های استان‌ها همدان، کرمانشاه و کردستان منعقد شد، برنامه‌ریزی‌هایی در زمینه تقویت مسیر گردشگری درپیش گرفته شد.
علی‌اصغر شیری در ادامه این موضوع به برگزاری برنامه جشن سده (آخرین نوروز سده چهاردهم) به‌صورت مشترک در استان‌های مطروحه اشاره کرد و افزود: این برنامه درصورتی که محدودیت‌های کرونا و شرایط خاص آن برداشته شده باشد، با حضور نمایندگان و میهمانان خارجی در سه روز برگزار خواهد شد.
وی در این راستا تشریح کرد: روز ۲۷ اسفندماه این برنامه در شهر همدان، روز ۲۸ اسفندماه در شهر کرمانشاه و روز ۲۹ اسفندماه در شهر سنندج برگزار می‌شود و در کنار آن برنامه‌های جانبی فرهنگی و هنری مرتبط با بحث نوروز را در شهر همدان برگزار خواهیم کرد.
شیری از درخواست تشکیل دپارتمان مشترک گردشگری بین سه استان مذکور خبر داد و گفت: پیشنهاد تشکیل این دپارتمان را در جهت معرفی بهتر ظرفیت‌ها و آثار استان‌های غربی به استان کرمانشاه و کردستان داده‌ایم تا بتوانیم این تشکیلات را درمجموعه عین‌القضات راه‌اندازی کنیم.
مدیر گردشگری سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری همدان خاطرنشان کرد: هم‌اکنون طرح اولیه این دپارتمان مشترک گردشگری آماده شده و به دنبال تدارک اجرای آن با همکاری استان‌های کرمانشاه و کردستان هستیم.
شیری ادامه داد: درصورت مناسب بودن شرایط به‌لحاظ مقابله با شیوع ویروس کرونا، برنامه‌های فرهنگی مناسبی برای آغاز سال ۱۴۰۰ درنظر گرفته‌ایم که برخی از آنها مختص همدان و برخی به‌صورت مشترک خواهد بود.
وی با بیان اینکه برنامه‌های مذکور را به استان‌های دیگر معرفی خواهیم کرد تا بتوانیم با شناساندن ظرفیت‌هایمان در مسیر گردشگری گام‌های مناسبی برداریم، افزود: هم‌اکنون در قالب مسیر گردشگری تاریخ و تمدن نیز در تدارک احکام شورای راهبردی هستیم که از سوی یونسکو صادر شود تا جلسات را به‌صورت حضوری و یا درصورت تداوم این شرایط به‌صورت مجازی برگزار کنیم و سیاست‌گذاری‌های لازم در این زمینه را درپیش بگیریم.
مدیر گردشگری سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری همدان در بخش پایانی این گفت‌وگو در پاسخ به آنکه استان کرمانشاه در قالب گردشگری خوراک و استان کردستان برنامه‌های گردشگری موسیقی را در این زمینه درپیش خواهد گرفت، برنامه‌های استان همدان در این خصوص چیست؟ مطرح کرد: استان همدان مقدماتی را برای ورود به عرصه جهانی فراهم کرده است؛ بدین‌ترتیب پیگیر پرونده‌هایمان درخصوص شهر دوست‌دار کودک و شهر خلاق معماری هستیم تا بتوانیم با همکاری یونسکو، مقدمات مطرح کردن آنها در عرصه جهانی را مهیا کنیم.
به‌راستی که هم‌افزایی و همکاری‌ها می‌تواند از موقعیت پیش‌آمده درخصوص مسیر گردشگری تاریخ و تمدن، دستاوردهای مناسبی را عاید اقتصاد گردشگری غرب کشور کند. غرب کشوری که با وجود داشتن پتانسیل‌های گردشگری در زمینه‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی، سلامت، ورزشی، روستایی و کشاورزی، علمی، مذهبی و غیره، سال‌ها بوده که دستانش از مسافران و گردشگرانی با ماندگاری سفر مناسب خالی مانده است.
سه استان همدان، کرمانشاه و کردستان به‌لحاظ طبیعت بکر و آب‌وهوای مناسب، با برنامه‌ریزی‌های مناسب و هوشمندانه می‌توانند در فصول پاییز و زمستان نیز با فستیوال‌های مختلف میزبان گردشگران و توریست‌ها باشند؛ موضوعی که این‌روزها اگرچه دیده نشده است، اما می‌توان خوش‌بین بود که در دوران پساکرونا به آنها بیشتر توجه شود.
فعالین گردشگری درحالی تن نحیف گردشگری غرب کشور را سر پا نگه داشته بودند که تعطیلی‌ها و محدودیت‌های کرونا ۹ ماهی می‌شود که آنها را غرق در ناامیدی کرده است؛ اما برنامه‌ریزی‌های بلندمدت با هدف رونق گردشگری غرب کشور می‌تواند فرصتی باشد برای احیای دوباره این تن نحیف به کما رفته، البته اگر در این مسیر بازهم شاهد نفوذ کرونا به برنامه‌ریزی‌ها نباشیم و برنامه‌ها آن‌قدر منعطفانه و هدفمند باشد که ایمنی، سلامت‌محوری و هوشمندی آغشته آنها شود تا بار دیگر فرصت‌سازی‌ها جایشان را به فرصت‌سوزی‌ها در گردشگری غرب کشور ندهند.
