۲۶ روز است که قاتل نامرئی ۴۵۰، ۴۶۰ و ۴۸۰ قربانی میگیرد و رکورد ۴۸۶ قربانی را در هشت ماه گذشته ثبت کرده است، بالارفتن آمار مرگ و میر کرونا در ماه اخیر موجب نگرانی بیش از پیش مردم ومسئولان و سیاه شدن روزهای آخرین پاییز و زمستان قرن شد و در نهایت بعد از چند هفته تجربه مرگ روزانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ کرونایی و افاقه نکردن محدودیتهای نیم بند، بالاخره ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم گرفت تا محدودیتهای شدید کرونایی اعمال شود، محدودیتهایی که همه چشم انتظار نتیجه مثبت آن هستند.
محدودیتهایی که از اول آذر ماه اعمال شد
از اول آذر ماه محدودیتهای شدید کرونایی اجرا شد و ۷۹ میلیون نفر تحت پوشش قرار گرفتند و ۵۳ میلیون نفر از این جمعیت در ۱۶۰ شهرستان با وضعیت قرمز زندگی میکنند. بر این اساس در شهرهای قرمز مشاغل سطح ۲، ۳ و ۴ در شهرهای با وضعیت نارنجی کرونا مشاغل سطح ۳ و ۴ و در شهرهای زرد مشاغل سطح ۴ تعطیل شدند.
همچنین ممنوعیت تردد بین استانی برای شهرهای قرمز و نارنجی اعمال شد و افراد حق ورود به شهرهای قرمز را ندارند و ساکنان شهرهای قرمز هم نمیتوانند وارد سایر شهرها شوند و جریمه یک میلیون تومانی در انتظار متخلفان است.افزون بر اینها در شهرهای قرمز از ساعت ۲۱ تا ۴ صبح ممنوعیت تردد داخل شهری اعمال شده است تا شهروندان در ساعات از منزل خارج نشوند و تعطیلی دورهمی نگیرند و محدودیتها اثربخشی بیشتری داشته باشند.
محدودیتهای کرونایی چقدر اثربخش بوده است؟
به گفته محمد اسلامی وزیر راه وشهرسازی با اعمال محدودیتهای جدید شاهد کاهش تردد حدود ۴۵ درصدی در جادههای کشور هستیم.همچنین وزیر بهداشت از اجرای ۹۰ درصدی دستورالعمل های بهداشتی در هفته نخست اعمال محدودیت ها خبر داد.ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره ارزیابی اجرای محدودیتهای کرونایی بیان کرد: ما در مقابله با کرونا یک سری عوامل مانند کاهش رفت و آمد، تماس فیزیکی و فاصله گذاری اجتماعی داریم و با مصوبه ستاد مقابله با کرونا شاهد تردد بین شهری، شهری و فاصله گذاری اجتماعی هستیم و استنباط ما این است که با اعمال محدودیت های شبانه تردد دورهمی های خانوادگی هم کاهش پیدا کرده است، همچنین با ردیابی کرونایی زنجیره انتقال بیماری شکسته خواهد شد.معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیان کرد: خوشبختانه ما شاهد همکاری خوب مردم هستیم و ترددهای بین شهری حدود ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است، همچنین شاهد کاهش ترددهای درون شهری بودیم و در شهرهای مختلف بین ۴۰ تا ۷۰ درصد ترددها کاهش پیدا کرده است.حریرچی بیان کرد:میزان رعایت دستورالعملهای بهداشتی در مراکز خصوصی به حدود ۸۹ درصد و در مراکز دولتی به حدود ۹۴ درصد رسیده است.حریرچی درباره اینکه بنابر برخی گزارشها شرکتهای خصوصی به مصوبه ستاد کرونا مبنی بر کاهش فعالیت یا تعطیلی عمل نمیکنند، گفت: اگر شرکتهای خصوصی به مصوبه عمل نمیکنند کارمندان میتوانند موضوع را با سامانه ۱۹۰ وزارت بهداشت در میان بگذارند.معاون کل وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه ۶۹ شهرستان از وضعیت قرمز کرونایی پس از اعمال محدودیت در مشاغل گروه ۲، ۳ و ۴ خارج شدند، گفت: شهرهای قرمز با همکاری و همراهی مردم و اقدامات دستگاههای دولتی میتوانند از وضعیت قرمز خارج شوند و هر چه زودتر معیشت مردم به شرایط عادی بازگردد.
فوتیهای کرونا چه زمانی کاهش پیدا میکند؟
معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پاسخ به این سوال که محدودیتها چه زمانی موجب کاهش آمار بستری و فوتی کرونا میشود، گفت: انتظار داریم آثار اعمال محدودیتها را یک هفته تا ۱۰ روز بعد در موارد سرپایی، دو تا سه هفته بعد در موارد بستری و ۴ تا ۶ هفته بعد در آمار مرگ و میر کرونا شاهد باشیم.
معاون کل وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی درباره احتمال تمدید محدودیتهای کرونایی گفت: هدف گذاری ما در وزارت بهداشت این است که در یک ماه ۳۰ درصد موارد بستری و ۱۰ درصد فوتیهای کرونا و در سه ماه ۵۰ درصد موارد بستری و ۴۰ درصد میزان مرگ و میر کرونا کاهش پیدا کند و محدودیتها مطابق با کاهش ترددها تمدیدها خواهد شد.
جریمه ۵۱ هزار خودرو در محدودیتهای شبانه
بنابر اعلام ناجا در ۱۹۴۸ نقطه نیرویهای پلیس مستقر شده است و از ابتدای شروع محدودیتها ۶۶ میلیون و ۵۲۲ هزار و۶۹۴ دستگاه خودرو تردد داشتند که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۳ درصد کاهش نشان میدهد.
براساس این گزارش، پلیس در این شش روز ۶۹۵هزار و ۱۲۹ تذکر لسانی به رانندگان خودرو داشته و ۲۷۹ هزار و ۱۲ خودرو را نیز عودت داده است.پلیس در اعمال طرح محدودیت تردد شبانه ۵۱هزار و ۹۵۶خودرو را جریمه کرده اند. در شش روز گذشته ۲۱۹هزار و ۷۹۲ پیامک به رانندگان خاطی ارسال کرده است.
کره کرههای نیمه باز و تخلفهای کرونایی؛ حدود ۱۲ هزار واحد صنفی پلمب شدند
با وجود همکاری خوب کسبه برای تعطیلی و گذشتن از مال و اموال خود، اما همچنان افرادی هستند که با وجود تعطیلی تمام واحدهای صنفی به حرمت بهداشت و سلامت مردم توجهی ندارند و به بهانه ها و روش های مختلف سعی دارند به نوعی فعالیت خود را ادامه دهند.برخی از مغازه داران به بهانه تمیز کردن واحد صنفی کره کره خود را بالا میدهند و سعی دارند به این شکل محدودیتها را دور بزنند. برخی هم کره کره را تا نیمه بالا میدهند و پذیرای مشتری هستند و هنگام بازرسی بهانههای مختلفی میآورند و برخی میگویند برای برداشتن جنس باز کرده بود و مشتری آمد و خواستیم احترام بگذاریم و کار مشتری راه بیفتد، برخی هم که فروش اینترنتی یا مشتری دائم دارند به مشتریان خود اعلام کرده اند ما به ظاهر تعطیل هستیم و اگر چند ضربه به درب بزنید درب را برای ورود باز میکنیم و میتوانید خرید کنید.بنابر اعلام پلیس در شش روز نخست اعمال محدودیت ها، ۳۴۶ هزار و ۱۵۰ مرتبه از صنوف مختلف بازدید انجام و به ۱۹۳هزار و ۷۰۱ صنف تذکر داده و تخلفها صورت جلسه شده است و ۱۱هزار و ۹۴۱ واحد صنفی متخلف پلمب شده اند.
تردد بالا در حمل و نقل عمومی ادارات را تعطیل کرد
هر چند اصناف از اول آذر تعطیل شدند، اما به دلیل فعالیت ادارات دولتی و امتناع بسیاری از شرکتهای خصوصی از دورکاری کارمندان و کاهش فعالیت همچنان شاهد حجم بالای تردد در حمل و نقل عمومی و شلوغی مترو و اتوبوسها بودیم.این در حالی است که به گفته محسنی بندپی استاندار تهران یکی از عوامل اصلی شیوع بیماری در کلانشهری مانند تهران تردد افراد با حمل و نقل عمومی است.سعید نمکی وزیر بهداشت هم روز چهارشنبه نسبت به تردد بالا در حمل و نقل عمومی با وجود اعمال محدودیتها ابراز نگرانی کرد و گفت: یکی از نگرانیهای ما ترافیک صبحگاهی بود و فعالیت شرکتهای خصوصی و ادارات دولتی بیش از آنچه فکر میکردیم در ترافیک صبحگاهی در مترو و اتوبوس تاثیر داشت که آقای رییس جمهور دستور دادند که از شنبه ادارات تعطیل باشند.وزیر بهداشت به شرکتهای خصوصی هم تذکر داد و گفت: تقاضا داریم که به نحو مقتضی همراهی کنند. زیرا در مصوبه ستاد ملی هم شرکتهای خصوصی را مشمول این طرح کردهایم. در غیر این صورت همکاران من در وزارت بهداشت و چه در قرارگاه کرونا در وزارت کشور، مجبور به برخورد و تعطیلی شرکتهای خصوصی خواهند بود که در رفت و آمد شهری اثرات نامطلوب میگذارند.
ادارات و شرکتهای خصوصی زیر بار تعطیلی خواهند رفت؟
طبق اعلام رئیس سازمان اداری و استخدامی اصل بر این است که هفته پیش رو ادارات تعطیل باشند مگر عدهای که حضورشان با تشخیص بالاترین مقام دستگاه، ضروری تشخیص داده شود.انصاری گفت: در هفته آینده فقط کارکنان آن بخش که ارائه دهنده خدمات ضروری هستند باید در محل کار حاضر شوند و بخشهای غیر ضروری تعطیل اند، این در حالی است که طبق بخشنامه هفته قبل سازمان اداری و استخدامی، بخشهای غیر ضرور هم باید در محل کار به صورت درصدی حاضر میشدند.اینکه در تعطیلات پیش روی ادارات و شرکتهای خصوصی تا چه اندازه این تصمیم دولت را اجرایی کنند جای تامل دارد، به هر حال در هفتههای قبل که دولت تصمیم به کاهش حضور کارکنان گرفت، همواره بودند دستگاههایی که تاکید داشتند کارکنان به صورت کامل حضور داشته باشند در حالی که امکان دورکاری و حضور حداقلی در وضعیت خاص موجود برای آنها فراهم بوده است.در این زمینه باید دستگاههای مربوطه به ویژه سازمان اداری و استخدامی بر نحوه صحیح بخشنامه و تصمیم دولت نظارت داشته باشند و شرایطی را برای اعلام تخلفات صورت گرفته در دستگاه اجرایی فراهم آورند و به آن رسیدگی کنند.
از طرفی باید توجه داشت با وجود اعمال محدودیتها هنوز در برخی شهرها مانند تهران محدودیتها خیلی موثر نبوده است و به گفته علیرضا زالی فرمانده عملیات ستاد کرونا کلانشهر تهران نکته نگران کننده این است که مردم فکر میکنند محدودیتهای کرونایی به سرعت میتواند آمار مرگ و میر و میزان ابتلا را تغییر دهد، گفت: متاسفانه شرایط این گونه نیست و از شنبه تا روز چهارشنبه تغییر خیلی شگرفی را در میزان بستری بیمارستانها و مرگ و میرها در تهران نداشتیم.این طرح اشکالاتی هم در ابتدای راه داشت برای مثال ممنوعیت تردد بین استانی یا تردد در ساعات شب ممنوع شده بود، اما پلاک خودروی بسیاری از مشاغل سطح یک در سامانه پلیس ثبت نشده بود و در طی هفته به تدریج روند ثبت پلاک خودروها انجام شد و این روند ادامه دارد.همچنین ردیابی بیماران کرونایی و ممنوعیت سفر بین استانی آنها فقط در سامانه هواپیمایی و قطار انجام شده بود و از اواسط هفته ممنوعیت سفر با اتوبوس اجرایی شد و همچنان بسیاری از کرونا مثبتها در سطح شهر و حتی با حمل و نقل عمومی تردد میکنند کهای موضوع نیازمند تقویت سامانههای الکترونیکی برای رصد بیماران کرونایی است.باید منتظر ماند و دید که محدودیتهای جدید چقدر در کاهش آمار ابتلا، بستری و فوتیهای کرونا موثر بوده است و وزارت بهداشت چه زمان به هدف گذاری خود در این زمینه میرسد و آیا محدودیتها تمدید میشود؟