گروه سیاسی:روزنامه اعتماد نوشت: اصولگرایان تا اینجای کار یک مینیبوس کاندیدای آماده از رستم قاسمی گرفته تا ضرغامی و محسن رضایی و مهمانپرست و … ردیف کردهاند و این طور که معلوم است، همه چهرههای اصلکاری و مهم خود را نیز به میدان خواهند فرستاد. فرقی ندارد آنطور که خودشان مدعی هستند، این یک انتخاب آگاهانه و تاکتیکی باشد یا ناشی از یک بلبشو و کنار نیامدن آقایان با هم؛ نتیجه یکی است و آن هم ورود سه نفره سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف و ابراهیم رییسی به عرصه انتخابات. چند کاندیدایی به گفته بسیاری از تحلیلگران در هر دو جریان اصلاحطلب و اصولگرا سهم مهلک است و میتواند این بازی برنده را برای اصولگرایان به یک باخت بدل کند اما این طور که به نظر میرسد، میل به رییسجمهور شدن در هر کدام از سه گزینه پیش گفته جدیتر از آن است که تن به ائتلاف دهند. برایش هم عناوین زیبایی یافتهاند، مثلا تاکتیکی برای کاستن از فشارها بر یک نفر، یا ایجاد دوقطبی و شور دادن به انتخابات در صورت غیبت یک نامزد جدی اصلاحطلب و… واقعیت قضیه اما فارغ از دلیل آن، این است که نه جلیلی و نه قالیباف و رییسی؛ هیچ یک حاضر نیست که کرسی پاستور را با دست خود به دیگری تقدیم کند. نگاهی به اخبار انتخاباتی رسمی و غیر رسمی، این مدعا را تایید میکند.
اولین نشانه آن است که سعید جلیلی اگرچه پیشتر گفته بود که در صورت کاندیداتوری رییسی وارد رقابت نخواهد شد، اکنون مشغول برگزاری جلسات خصوصی است و عزم خود را جزم کرده که وارد میدان شود. او به خصوص حالا که از یک سو سیاست خارجی به پشتوانه تحولات بینالمللی و منطقهای اخیر ظرفیت تبدیل شدن به محور اصلی انتخابات را دارد و از سوی دیگر محمدجواد ظریف به خاطر انتشار فایل صوتی جنجالی به حاشیه رفته است؛ عرصه را بیش از هر وقت دیگری برای خود مهیا دیده و اصلا خیال ندارد که فرصت را از دست بدهد. فعال شدن حامیان وی در فضای مجازی و افزایش فعالیتهای خودش اعم از لایو اینستاگرامی و جلسات خصوصی، شاهد این مدعاست. به اضافه اینکه سایتهای خبری و کانالهای تلگرامی اصولگرا از کاندیداتوری او خبر میدهند. مثلا «نامه نیوز» نوشته بود: « جلسات فشردهای برای نامزدی سعید جلیلی برگزار شده است. دیدار مهمی نیز در این مورد هفته گذشته انجام شده و توصیه به حضور او در این انتخابات صورت گرفته است. برخی چهرههای رسانهای پیرامون سعید جلیلی یک کار تشکیلاتی محاسبه شده و دقیق را برای ساماندهی طیف انقلابی و حزباللهی فضای مجازی انجام دادهاند که به نظر موفقیتهایی هم در این مورد داشتهاند».
مشاهده نشانههای کاندیداتوری جلیلی، همزمان با جدی شدن ورود رییسی به انتخابات اما تمام ماجرا نیست. آشفتگی در جبهه اصولگرایی آنجایی نمایانتر میشود که خبر میرسد آقای رییس مجلس عزم خود را جزم کرده تا وارد میدان شده و شانس خود را بیازماید. این طور که رسانههای اصولگرا خبر میدهند، قالیباف بنا به خواسته برخی اصولگرایان نزدیک به شورای ائتلاف عزم کاندیداتوری دارد. حتی گفته میشود که آقای رییس مجلس به زودی سفرهای و سخنرانیهای انتخاباتی خود را کلید خواهد زد. دلیل دیگری که سبب میشود کاندیداتوری قالیباف را جدی بگیریم، آن است که بر اساس برخی شنیدهها، اخباری که قبلا درباره نامهنگاری چهرههای بانفوذ اصولگرا با او و توصیه به کاندیداتوری منتشر شده بود، صحت دارد.
رسانههای اصولگرا تصمیم قالیباف برای ورود به رقابتها را تاکتیکی برای تعامل بیشتر نیروها میدانند، اما رسانههای اصلاحطلب تا اینجای کار تعبیر دیگری از این رویه داشتهاند. مثلا امتداد در این باره نوشته بود: «اگرچه قالیباف از طریق فرد معتمدش (محسن پیرهادی) پیام داده بود که در صورت حضور ابراهیم رییسی در انتخابات شرکت نخواهد کرد، اما شواهدی در دست است که پلن دوم تیم قالیباف این است که نه فقط خودش، بلکه دیگران را نیز به ثبتنام در انتخابات بکشاند تا به این طریق در صورت استعفای ابراهیم رییسی از قوه قضاییه با او به رقابت بپردازد.»
همه اینها در حالی است که گمانه کاندیداتوری ابراهیم رییسی، جدیتر از هر وقت دیگری است. زمزمههایی به گوش میرسد که آقای قاضیالقضات تصمیم خود را گرفته و برخی را نیز از این موضوع مطلع کرده است. در پی بالا گرفتن همین شایعات است که سیدمحمد حسینی وزیر اسبق ارشاد در یک گفتوگوی کلاب هاوسی گفت: «امروز همه شواهد و قراین بر آن است که رییسی خواهد آمد» و در عین حال تاکید کرد که «در نظرسنجیها آقای رییسی بالاتر از همه هستند و از ظریف هم فاصله زیادی دارد».کاندیداتوری رییسی در جبهه اصولگرایی به قدری جدی گرفته شده که حتی شایعاتی نیز درباره کابینه او مطرح است. مثلا کانال تلگرامی خبرهای داغ نوشته بود: « بعد از آنکه بعضی از شخصیتها از قطعی شدن حضور آیتالله رییسی در انتخابات خبر داده بودند، شنیدهها حاکی از آن است که رایزنی با رستم قاسمی به عنوان معاون اول و سعید جلیلی به عنوان وزیر امور خارجه دولت آیتالله رییسی جدی شده و از میرکاظمی و فرهاد رهبر به عنوان دیگر افراد احتمالی کابینه احتمالی آیتالله رییسی یاد میشود.»این کانال تلگرامی با اشاره به اینکه «پیش از اخباری در مورد افطاری سرنوشتساز برای حضور یا عدم حضور آقای رییسی در انتخابات اخباری منتشر شده بود» سعی کرده این را القا کند که در آن دیدار تصمیم نهایی گرفته شده و رییسی آمدنی است.
نکته قابل توجه اما آنجاست که همزمان با این اخبار و شایعات، تکذیبیهها و توصیههای قابل اعتنایی منتشر میشود. مثلا علی نادری مدیر روابط عمومی قوه قضاییه در یک اتاق کلاب هاوسی که این روزها محلی برای داغترین مباحث انتخابی است، تلویحا سخنان وزیر اسبق ارشاد را تکذیب کرده و گفته « چیزی که رسما از جانب ما اعلام شده، این است که آقای رییسی با هیچ شخصیتی درباره انتخابات گفتوگویی نکرده است.» گفتوگو نکردن رییسی با هیچ شخصیتی اما انگار به قدر کافی گویا نیست و خیال سایر طیفهای اصولگرایی را بابت نیامدن رییسی راحت نمیکند. همین است که میبیند بعضا به او توصیه میکنند که نیاید. به فکر جایگاه خود در قوه قضاییه یا به فکر ماموریت مهم خود در این نهاد باشد. مثلا فریدون عباسی، رییس اسبق سازمان انرژی اتمی که خودش نیز نامزد ریاست جمهور شده، میگوید: «منتظر آمدن آقای رییسی نیستم و توصیه بنده به ایشان این است که قوه قضاییه را اداره کند، ایشان در قوه قضاییه بمانند نظام بهره بیشتر میبرد تا اینکه به قوه مجریه وارد شود.»
گفتنی است او از یکسو تاکید میکند که خودش بنای کنار کشیدن به نفع دیگری را ندارد و از سوی دیگر در حمایت از قالیباف میگوید: «قالیباف توانمندی اجرایی دارد اگر سابقه نیرو هوایی سپاه و نیروی انتظامی او را در نظر بگیریم، میبینیم در اجرا موفق است، دوره شهرداری او هم قابل نقد است، قالیباف خودش را اجراییتر از قانونگذاری باید بداند و همین گونه هم هست و به همین علت، داوطلب ریاستجمهوری است.»
خلاصه آنکه اکنون و در شرایطی که کمتر از دو هفته تا آغاز ثبتنام نامزدهای ریاستجمهوری باقی است، وضعیت اصولگرایان حسابی به هم ریخته است. از یکسو گمانه کاندیداتوری رییسی تقویت شده و در عین حال ورود او موافقانی چون حسینی و مخالفانی چون فریدون عباسی دارد. از سوی دیگر قالیباف و جلیلی که پیشتر گفته شده بود در صورت نامزدی رییسی وارد میدان نمیشوند، گفته میشود که اکنون پاشنهها را ورکشیده و آماده هستند که حتی با وجود کاندیداتوری رییسی، وارد میدان شوند. ادعایشان حرکت هماهنگ، تعاملی و تاکتیکی است اما در عالم سیاست هیچ چیزی غیرممکن نیست خاصه اگر وسوسه ریاستجمهوری هم در میان باشد. در این میان اعلام نامزدی محسن رضایی هم به تکثر درون جناح راست میافزاید.
اولین نشانه آن است که سعید جلیلی اگرچه پیشتر گفته بود که در صورت کاندیداتوری رییسی وارد رقابت نخواهد شد، اکنون مشغول برگزاری جلسات خصوصی است و عزم خود را جزم کرده که وارد میدان شود. او به خصوص حالا که از یک سو سیاست خارجی به پشتوانه تحولات بینالمللی و منطقهای اخیر ظرفیت تبدیل شدن به محور اصلی انتخابات را دارد و از سوی دیگر محمدجواد ظریف به خاطر انتشار فایل صوتی جنجالی به حاشیه رفته است؛ عرصه را بیش از هر وقت دیگری برای خود مهیا دیده و اصلا خیال ندارد که فرصت را از دست بدهد. فعال شدن حامیان وی در فضای مجازی و افزایش فعالیتهای خودش اعم از لایو اینستاگرامی و جلسات خصوصی، شاهد این مدعاست. به اضافه اینکه سایتهای خبری و کانالهای تلگرامی اصولگرا از کاندیداتوری او خبر میدهند. مثلا «نامه نیوز» نوشته بود: « جلسات فشردهای برای نامزدی سعید جلیلی برگزار شده است. دیدار مهمی نیز در این مورد هفته گذشته انجام شده و توصیه به حضور او در این انتخابات صورت گرفته است. برخی چهرههای رسانهای پیرامون سعید جلیلی یک کار تشکیلاتی محاسبه شده و دقیق را برای ساماندهی طیف انقلابی و حزباللهی فضای مجازی انجام دادهاند که به نظر موفقیتهایی هم در این مورد داشتهاند».
مشاهده نشانههای کاندیداتوری جلیلی، همزمان با جدی شدن ورود رییسی به انتخابات اما تمام ماجرا نیست. آشفتگی در جبهه اصولگرایی آنجایی نمایانتر میشود که خبر میرسد آقای رییس مجلس عزم خود را جزم کرده تا وارد میدان شده و شانس خود را بیازماید. این طور که رسانههای اصولگرا خبر میدهند، قالیباف بنا به خواسته برخی اصولگرایان نزدیک به شورای ائتلاف عزم کاندیداتوری دارد. حتی گفته میشود که آقای رییس مجلس به زودی سفرهای و سخنرانیهای انتخاباتی خود را کلید خواهد زد. دلیل دیگری که سبب میشود کاندیداتوری قالیباف را جدی بگیریم، آن است که بر اساس برخی شنیدهها، اخباری که قبلا درباره نامهنگاری چهرههای بانفوذ اصولگرا با او و توصیه به کاندیداتوری منتشر شده بود، صحت دارد.
رسانههای اصولگرا تصمیم قالیباف برای ورود به رقابتها را تاکتیکی برای تعامل بیشتر نیروها میدانند، اما رسانههای اصلاحطلب تا اینجای کار تعبیر دیگری از این رویه داشتهاند. مثلا امتداد در این باره نوشته بود: «اگرچه قالیباف از طریق فرد معتمدش (محسن پیرهادی) پیام داده بود که در صورت حضور ابراهیم رییسی در انتخابات شرکت نخواهد کرد، اما شواهدی در دست است که پلن دوم تیم قالیباف این است که نه فقط خودش، بلکه دیگران را نیز به ثبتنام در انتخابات بکشاند تا به این طریق در صورت استعفای ابراهیم رییسی از قوه قضاییه با او به رقابت بپردازد.»
همه اینها در حالی است که گمانه کاندیداتوری ابراهیم رییسی، جدیتر از هر وقت دیگری است. زمزمههایی به گوش میرسد که آقای قاضیالقضات تصمیم خود را گرفته و برخی را نیز از این موضوع مطلع کرده است. در پی بالا گرفتن همین شایعات است که سیدمحمد حسینی وزیر اسبق ارشاد در یک گفتوگوی کلاب هاوسی گفت: «امروز همه شواهد و قراین بر آن است که رییسی خواهد آمد» و در عین حال تاکید کرد که «در نظرسنجیها آقای رییسی بالاتر از همه هستند و از ظریف هم فاصله زیادی دارد».کاندیداتوری رییسی در جبهه اصولگرایی به قدری جدی گرفته شده که حتی شایعاتی نیز درباره کابینه او مطرح است. مثلا کانال تلگرامی خبرهای داغ نوشته بود: « بعد از آنکه بعضی از شخصیتها از قطعی شدن حضور آیتالله رییسی در انتخابات خبر داده بودند، شنیدهها حاکی از آن است که رایزنی با رستم قاسمی به عنوان معاون اول و سعید جلیلی به عنوان وزیر امور خارجه دولت آیتالله رییسی جدی شده و از میرکاظمی و فرهاد رهبر به عنوان دیگر افراد احتمالی کابینه احتمالی آیتالله رییسی یاد میشود.»این کانال تلگرامی با اشاره به اینکه «پیش از اخباری در مورد افطاری سرنوشتساز برای حضور یا عدم حضور آقای رییسی در انتخابات اخباری منتشر شده بود» سعی کرده این را القا کند که در آن دیدار تصمیم نهایی گرفته شده و رییسی آمدنی است.
نکته قابل توجه اما آنجاست که همزمان با این اخبار و شایعات، تکذیبیهها و توصیههای قابل اعتنایی منتشر میشود. مثلا علی نادری مدیر روابط عمومی قوه قضاییه در یک اتاق کلاب هاوسی که این روزها محلی برای داغترین مباحث انتخابی است، تلویحا سخنان وزیر اسبق ارشاد را تکذیب کرده و گفته « چیزی که رسما از جانب ما اعلام شده، این است که آقای رییسی با هیچ شخصیتی درباره انتخابات گفتوگویی نکرده است.» گفتوگو نکردن رییسی با هیچ شخصیتی اما انگار به قدر کافی گویا نیست و خیال سایر طیفهای اصولگرایی را بابت نیامدن رییسی راحت نمیکند. همین است که میبیند بعضا به او توصیه میکنند که نیاید. به فکر جایگاه خود در قوه قضاییه یا به فکر ماموریت مهم خود در این نهاد باشد. مثلا فریدون عباسی، رییس اسبق سازمان انرژی اتمی که خودش نیز نامزد ریاست جمهور شده، میگوید: «منتظر آمدن آقای رییسی نیستم و توصیه بنده به ایشان این است که قوه قضاییه را اداره کند، ایشان در قوه قضاییه بمانند نظام بهره بیشتر میبرد تا اینکه به قوه مجریه وارد شود.»
گفتنی است او از یکسو تاکید میکند که خودش بنای کنار کشیدن به نفع دیگری را ندارد و از سوی دیگر در حمایت از قالیباف میگوید: «قالیباف توانمندی اجرایی دارد اگر سابقه نیرو هوایی سپاه و نیروی انتظامی او را در نظر بگیریم، میبینیم در اجرا موفق است، دوره شهرداری او هم قابل نقد است، قالیباف خودش را اجراییتر از قانونگذاری باید بداند و همین گونه هم هست و به همین علت، داوطلب ریاستجمهوری است.»
خلاصه آنکه اکنون و در شرایطی که کمتر از دو هفته تا آغاز ثبتنام نامزدهای ریاستجمهوری باقی است، وضعیت اصولگرایان حسابی به هم ریخته است. از یکسو گمانه کاندیداتوری رییسی تقویت شده و در عین حال ورود او موافقانی چون حسینی و مخالفانی چون فریدون عباسی دارد. از سوی دیگر قالیباف و جلیلی که پیشتر گفته شده بود در صورت نامزدی رییسی وارد میدان نمیشوند، گفته میشود که اکنون پاشنهها را ورکشیده و آماده هستند که حتی با وجود کاندیداتوری رییسی، وارد میدان شوند. ادعایشان حرکت هماهنگ، تعاملی و تاکتیکی است اما در عالم سیاست هیچ چیزی غیرممکن نیست خاصه اگر وسوسه ریاستجمهوری هم در میان باشد. در این میان اعلام نامزدی محسن رضایی هم به تکثر درون جناح راست میافزاید.