پونه گیاهی خوش عطر و چاشنی پرکاربردی در آشپزی به خصوص آشپزی هندی است و به صورت تازه یا خشک از آن استفاده می‌شود.
برگ‌های پونه عطر و طعم فوق العاده‌ای دارند و حاوی ترکیبات فعالی هستند که خواص درمانی دارند. در طب سنتی، پونه یک گیاه دارویی به حساب می‌آید و برای سلامتی بسیار مفید است.
برگ پونه حاوی بیش از ۲۰ نوع ترکیب مختلف است که ترکیبات فعال گیاهی، بیشترین بخش آن‌ها را تشکیل می‌دهند. این ترکیبات فعال شامل پلی فنول ها، فلاونوئید‌ها و آنتوسیانین‌ها می‌شوند که همگی دارای خواص آنتی اکسیدانی اند.
آنتی اکسیدان‌ها از بدن در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند؛ رادیکال‌های آزاد مواد شیمیایی ناپایداری هستند که از محصولات جانبی گوارش به شمار می‌روند و پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید در پوست تولید می‌شوند یا پس از تماس با سموم محیطی مانند دود سیگار در اندام داخلی تولید می‌شوند.
با گذشت زمان، رادیکال‌های آزاد اجزاء سلولی مانند غشای سلولی و DNA را از بین می‌برد و خطر مبتلا شدن به بیماری‌های مزمنی مانند سرطان و بیماری قلبی را بالا می‌برد.
خواص ضدعفونی کنندگی پونه
در طب سنتی، پونه یک ضدعفونی کننده‌ی طبیعی است و می‌تواند به جلوگیری از رشد ریزجانداران خطرناک کمک کند. تحقیقات نشان می‌دهد پونه می‌تواند از رشد بعضی از انواع قارچ کاندیدا که عامل عفونت‌های قارچی هستند، پیشگیری و کنترل کند.
پونه یکی از راه‌های طبیعی درمان این نوع عفونت است. پونه خواص ضدقارچی، ضدباکتریایی و ضدویروسی طبیعی دارد. پونه نه تنها موجب از بین رفتن قارچ‌ها می‌شود بلکه به تقویت دستگاه ایمنی هم کمک می‌کند.
دمنوش پونه یکی از راه‌های درمان عفونت قارچی است
یکی دیگر از دارو‌های طبیعی برای رفع عفونت زنانه استفاده از شربت پونه است، این شربت به دلیل خاصیت ضد میکروبی به از بین بردن عفونت‌های رحم، مجاری ادراری و کلیه‌ها کمک بسیاری می‌کند.
فقط کافی است پونه خشک شده را ۲ ساعت در عرق آن بریزید و پس از ۳ تا ۵ دقیقه جوشاندن آن را از صافی بگذرانید و این ترکیب را با عسل مخلوط کنید سپس دو تکه یخ و چند قطره آب لیمو به سرد شده آن اضافه کنید و این شربت را روزانه تا ۳ لیوان بنوشید.
طرز تهیه دمنوش پونه
برای درست کردن دمنوش پونه می‌توان از برگ‌های خشک یا تازه‌ی پونه استفاده کرد. اگر از برگ‌های تازه استفاده می‌کنید، قبل از اضافه کردن آن‌ها به آب، خرد یا له شان کنید تا ترکیبات فعال برگ بیشتر وارد آب شوند.
۳ قاشق چای خوری از برگ‌های تازه یا یک قاشق چای خوری از برگ‌های خشک شده را به یک لیوان آب جوش اضافه کنید و بگذارید ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد. دمنوش پونه نسبتاً تلخ است که می‌توانید با شیرین کردن، تلخی را از بین ببرید البته تلخی پونه برای برخی از افراد مطبوع است.
پونه به طور عادی بی خطر است و عوارض جانبی خاصی ندارد. اما اگر به این گیاه حساسیت داشته باشید، می‌تواند باعث واکنش‌های حساسیتی شود؛ از نظر طب سنتی هنوز بی خطر بودن آن در این دوره ها، اثبات نشده است به همین دلیل توصیه می‌شود که زنان باردار و شیرده هم از این گیاه استفاده نکنند.
