عصر روز جمعه هفته گذشته(۲۸ آبان) در محوطه جنگل قائم و حوالی پیست کارتیک، راننده پراید حین دریفت(نوعی از رانندگی با بیش‌فرمانی خودرو) و انجام حرکات نمایشی، بی احتیاطی می کند و جوان ۲۰ ساله دیگر داخل پراید از خودرو به بیرون پرتاب می شود و زیر خودرو ضربه می خورد و جان خود را از دست می دهد.
این دورهمی تقریبا هر هفته در محل جنگل قائم و مجموعه صاحب الزمان با حضور جمع کثیری از جوانان برگزار می شود؛ هر هفته صدای دریفت ها، ترمزها و بوی لنت تا بالای کوه های صاحب الزمان می رسد اما این هفته صدای شیون و جیغ به گوش رسید.
جریان از این قرار است که خودروها دور تا دور این زمین بزرگ، بالای پیست کارتینگ می ایستند و یکی یکی حرکات نمایشی مثل دستی و دریفت انجام می دهند؛ در میان خودروها این هفته، پراید سفیدی که چند نفر سرنشین داشت موقع حرکات نمایشی بود که یک نفر از پنجره بیرون آمده و روی لبه پنجره نشسته بود و تماشاگران را به تشویق دعوت می کرد؛ حتما او نمی دانست ثانیه های آخر عمرش را دارد به نظاره دیگران می نشاند.
آنطور که در این کلیپ دردناک و تاسف انگیز مشخص است، در حین دریفت، خودرو پراید واژگون شد و دقیقا به همان سمتی افتاد که پسرک روی پنجره اش نشسته بود؛ جوان ابتدا به بیرون پرت شد و خودرو روی او افتاد؛ صحنه ای که هر بیننده ای را متاثر و مات و مبهوت می کند.
فوت در محل حادثه اتفاق افتاد
مسئول روابط عمومی سازمان اورژانس دانشگاه علوم پزشکی کرمان با بیان اینکه فوت این جوان حدودا ۲۰ ساله در صحنه اتفاق افتاده اظهارداشت: با رسیدن نیروهای اورژانس احیا هم انجام و فرد به بیمارستان انتقال یافته اما فوت قطعی توسط پزشک تشخیص داده شده بود.
وحید عرب پور ضربه شدید حین تصادف را علت مرگ این جوان اعلام کرد.
وی با اشاره به زمان دقیق دریافت ماموریت اورژانس برای این حادثه گفت: ساعت ۱۵:۳۶ دقیقه روز جمعه این حادثه گزارش شد.
دستور استاندار کرمان برای بررسی فوت یک جوان
انتشار این کلیپ از همان عصر جمعه بازتاب ها و واکنش های زیادی را بویژه در فضای مجازی نزد اهالی رسانه و نخبگان جامعه ایجاد کرد؛بسیاری تاکید داشتند که چرا اجازه چنین حرکات نمایشی به شکل غیراستاندارد و در محلی نامناسب به جوانان داده می شود؛ عده دیگری خواهان ایجاد زمینه های بروز هیجانات جوانان در محیطی مناسب و استاندارد شدند و در کل موضوع حاشیه های بسیاری پیدا کرد به طوری که استاندار کرمان نیز در این زمینه ورود کرد و دستور پیگیری داد.
علی زینی وند روز شنبه در نشست ستاد استانی کرونا خطاب به فرماندار شهرستان کرمان گفت: باید حتما این موضوع بررسی شود که چرا به این خودروهای غیراستاندارد با این شیوه خطرناک مجوز (این اقدامات) دادند و ریشه این کار باید مشخص شود.
استاندار کرمان با اشاره به انتشار تصاویر دلخراش مرگ این جوان حین انجام حرکات نمایشی با خودرو در نزدیکی پیست اتومبیلرانی در جنگل قائم شهر کرمان بیان کرد: روز گذشته تخلیه هیجانات جوانی با خودرو غیراستاندارد و با این شیوه، صحنه بسیار دلخراشی را رقم زد که باید نهایت تلاش و برنامه ریزی را به کار گرفت که شاهد چنین حوادثی نباشیم.
وی تاکید کرد: باارزش ترین چیز، حفظ جان جوانان است و اجازه نمی دهیم در مکان های غیراستاندارد جان جوانان استان به خطر بیفتد؛ لذا اگر قصوری انجام شده دستگاه ها باید ورود کنند.
پیست کارتینگ و اتوموبیل‌رانی در شهر داریم
باتوجه به برخی مباحث مطرح شده مبنی بر ضرورت وجود مکان های تفریحی مناسب و در دسترس برای خانواده ها، مسئول روابط عمومی شهرداری کرمان نیز با اشاره به اینکه مجموعه پردیسان قائم و محل اتفاق مذکور در نزدیکی کوه های صاحب الزمان جزو معابر عمومی است، گفت: شهرداری زمین هایی را برای این افراد در نظر گرفته است، همانند پیست کارتینگ و پیست ماشین و هنگامی که این حرکات نمایشی و پر خطر در بستر غیر قانونی انجام می شود خطر آفرین است.
سلمان متحدین در پاسخ به اینکه برخی، تفرجگاه های موجود یا شهربازی و دیگر نیازها را به اندازه یا با کیفیت نمی دانند گفت: تعطیلی شهربازی با دستور ستاد کرونا بوده است و ما مسئول بازگشایی آن نیستیم؛ برای مجموعه شهرداری بسته بودن جز ضرر چیزی نداشته؛ هزینه نگهداری از دستگاه ها، فضای سبز و آب و ضرر سرمایه گذاران گوشه ای از مشکلات شهربازی است.
به گفته وی، هرسال هم با آغاز فصل سرما شهربازی بسته می شد و مجدد در عید بازگشایی صورت می گرفت؛ حتی اگر مجوز بازگشایی هم دهند فصل سرما فرا رسیده است.
واکاوی جامعه شناختی با ارائه راهکار
خبرنگار در ادامه به سراغ یک جامعه شناس رفت تا با تحلیل چرایی گرایش جوانان به اینگونه حرکات آن هم با خودروهای غیراستاندارد، حداقل برای انجام این حرکات نمایشی، به ابعاد روانشناختی موضوع بپردازد و راهکارهایی را هم دنبال کرده است.
خودرو، وسیله‌ای برای تشخص افراد
درباره علل این نوع رفتارهای جوانان برای بروز هیجانات مسائل و حرف های بسیاری مطرح است اما دکتر سیامک زند رضوی، جامعه شناس با اشاره به تاریخ استفاده از خودرو در کرمان و جایگاه این وسیله نقلیه در زندگی یا اینچنین حوادث می گوید: من به عنوان کسی که ۵۰ سال در این شهر زندگی کرده از دهه ۴۰ که به یاد دارم، آن زمان اتومبیل شخصی خیلی محدود و به این معنا بود که افرادی که اتومبیل داشتند حتما راننده هم داشتند و اتومبیل شخصی با راننده معنا پیدا می کرد.
وی با اشاره به دهه ۵۰ تصریح کرد: آن زمان دولت وقت تصمیم گرفت هر ایرانی را صاحب یک پیکان کند و با راه اندازی کارخانه، تولید خودرو رونق گرفت، در اواسط دهه پنجاه اتفاق دیگری هم افتاده بود؛ آن زمان قیمت خودرو شخصی پایین و با حقوق کارمندان دولت و معلم ها متناسب بود.
این جامعه شناس تاکید کرد: وقتی که خودرو وارد زندگی افراد شد یک دگرگونی اساسی در زندگی مردم رخ داد، زیرا خودرو تنها یک وسیله نقلیه نیست، بلکه وسیله ای برای تشخص افراد نیز بود؛ همچنین برای خانواده ها امکان جابه جایی و تفریح دسته جمعی را فراهم آورده بود.
به گفته وی، فراهم بودن زمینه تفریح یعنی مسافرت به اطراف شهرها یا در تابستان ها سفرهایی طولانی و دیگر نقاط کشور فراهم بود.
زندرضوی یک دوره کوتاهی پس از انقلاب و در زمان جنگ را زمان کاهش تولید خودرو برشمرد و ادامه داد: به جای اینکه دولتمردان تصمیم بگیرند که آیا باید وسیله نقلیه شخصی را گسترش دهند یا وسیله نقلیه عمومی، بنا به دلایلی که برای من در مفهوم استفاده از رانت معنی می گیرد، تصمیم این می شود که وسیله نقلیه شخصی گسترش یابد.
وی با اشاره به اینکه این یعنی همان سیاستی که پهلوی دوم در پیش گرفته بود، خاطرنشان کرد: عواقب عمومی سازی وسایل نقلیه شخصی و از طرف دیگر محدودیت های وسایل نقلیه عمومی امروز گریبانگیر همه شهروندان در کل کشور شده است.
به گفته زند رضوی، اینک کسی (عمده افرادی) که خودرو ندارد احساس بدبختی می کند و خود را به عنوان یک شهروند به رسمیت نمی شناسد و به هر شکل شده تلاش می کند برای خود یک وسیله دست و پا کند؛ دلیل آن هم این است که برای رفتن به سرکار استفاده از خودرو شخصی با قیمت فعلی بنزین بیشتر صرف می کند، از طرف دیگری امکان تفریح خانواده هم فراهم می شود.
وقتی از اتومبیل برای نمایش استفاده می شود
این جامعه شناس تاکید کرد: جنبه دیگری که برای آن فراهم شد استفاده از این وسایل نقلیه برای نمایش بود؛ در گذشته عده ای با اسب حرکات نمایشی انجام می دادند و حالا با خودرو این کار را انجام می دهند.
وی با اشاره به محدودیت کشور ما مبنی بر اجبار خرید وسایل نقلیه تولید داخل گفت: تولید داخلی این وسایل، عموما استاندارد این نوع کارها و حرکات را ندارد اما برخی فکر می کنند چون خودرو دارند می توانند داوطب این مسابقات شوند که البته در همه جای دنیا هم این تفریحات خطرناک برگزار می شود.
زند رضوی ادامه داد: حال ممکن است مراسم به صورت رسمی با نظارت و کنترل کیفیت خودرو برگزار شود که فعالیت را تا حدودی امن می کند و همزمان جمعیت بسیار زیادی هستند که می خواهند در این مسابقات شرکت کنند و عده زیاد تری نیز هستند که می خواهند تماشا کنند.
وی گفت: همان نمایش ها با خودرو انجام می شود بدون اینکه کیفیت آن وسیله سنجیده شود و بدون اینکه داورهایی باشند که نظارت کنند و پیامد این کار حادثه خواهد بود.
همرسانی کلیپ و نهادینه شدن خشم
این جامعه شناس در ادامه با تشریح عواقب انتشار گسترده چنین کلیپ هایی از مرگ یک جوان، همرسانی این نوع کلیپ های خونبار را باعث نهادینه شدن سطحی از خشم، احساس ناتوانی و حتی خشونت در جامعه دانست و اذعان کرد: این حادثه در جهانی که همه به شبکه مجازی دسترسی دارند، آسیب جدی به ویژه برای کودکانی خواهد داشت که اینگونه حوادث قابل اجتناب را از نزدیک مشاهده می کنند.
آرزوی همگانی دیده شدن/در خانه چکار کنیم؟
وی با بیان اینکه تغییر این وضعیت یک برنامه ریزی کلان نیاز دارد، دیده شدن را آرزوی هر انسانی خواند و گفت: وقتی ما فرصت دیده شدن را در خانه برای کودکان مهیا نمی کنیم، صدا و حرف هایشان را نمی شنویم و خواسته هایشان را درک نمی کنیم، آنان نامرئی می شوند و خواسته هایشان را با خود از خانه بیرون می آورند.
این جامعه شناس ادامه داد: در محل های آموزشی هم به همین شکل است، آنجا کودکان را تحت فرمان در می آورند، کودکان می خواهند دیده شوند اما آنان را به اسب های مسابقه امتحان و کنکور تبدیل می کنند.
این جامعه شناس معتقد است که کودکان نه در خانه و نه در مدرسه دیده نشدند و به سراغ گروه های دوستی می روند؛ لذا آنجاست که به هم فرصت دیده شدن می دهند و اولین عرصه ای هم که در این گروه های دوستی است، حرکات نمایشی است که با دوچرخه، اتومبیل و موتورسیکلت انجام می شود.
زندرضوی با بیان اینکه اگر می خواهیم کودکانمان در نوجوانی دست به فعالیت های بسیار پرریسک و خطرپذیر نزنند، گفت: باید از همان ابتدا در خانواده آنان را بخوبی ببینیم و صدایشان را بشنویم؛ اگر قرار است حرکت نمایشی هم در کار باشد، پدر و مادر با فکر زیاد ببینند چگونه می توانند این فرصت را فراهم کنند، همزمان تورهای ایمنی باشد که حادثه منجر به مرگ نوجوان نشود.
به گفته وی، یکی از گزینه های تفریحی هم همین تفریحات نمایشی است همانند دوچرخه، موتور و ماشین و مهم این است که فضا و محیط امن باشد تا طرفین جانشان به خطر نیفتد که این مهم شدنی است.
