وی خاطرنشان کرد: حرکت پا به پای علم و دین تعبیری است که حضرت آیت الله خامنهای در بیان وحدت حوزه و دانشگاه به کار بردند و در ۴۰ سال گذشته خواستار تحقق این وحدت در قالب تأسیس همه دانشکدههای گوناگون در حوزه، دنبال کردن تخصصهای حوزوی در دانشگاه و برعکس و همچنین جایگزینی صد درصد روشهای حوزه در دانشگاه و برعکس شدند.
رئیس بنیاد نهضت سازمان تبلیغات اسلامی کشور ادامه داد: به اعتقاد رهبر معظم انقلاب آنچه حوزه باید از دانشگاه بگیرد، شامل تخصصگرایی و تأسیس رشتههای درسی گوناگون، توجه به واقعیات، تحول و استفاده از روشهای علمی جدید و کارساز و همچنین آینده نگری همراه با طرح و برنامه است و دانشگاه نیز باید از حوزه یاد بگیرد که چگونه در درس خواندن احساس وظیفه کند و ضمن سختکوشی در آموختن و کسب اخلاص و معنویت، به سنتهای اصیل و ارزشمند احترام بگذارد و از روشهای علمی سنّتیِ مفیدِ بومی بهره گیرد.
وی با بیان اینکه الزامات وحدت حوزه و دانشگاه از منظر رهبر معظم انقلاب شامل شناخت محیط طلبگی از سوی دانشگاهیان، آگاهی حوزه از نظام آموزش دانشگاهی، حضور فعّال حوزه در مسائل عمده علمی جهانی، حضور عالمانه روحانیون در دانشگاهها، ارتباط مستمر و منظم متناسب با نیاز حوزه و دانشگاه، ترویج ارزشهای معنوی و دینی در دانشگاهها و تشکیل جلسات همفکری مشترک است، به موضوع وحدت حوزه و دانشگاه اشاره کرد.
حجت الاسلام عرب در این خصوص، به بیانات امام خمینی (ره) درباره وحدت حوزه و دانشگاه کرد و گفت: سخن امام (ره) بسیار دقیق است. چون به وحدت دانشگاه و حوزه اشاره کردند و نه توحید حوزه و دانشگاه. توحید یعنی یکی کردن دانشگاه و حوزه در حالی که وحدت یعنی یکی شدن در مسیر و قرار نیست یکی از اینها در این میان از بین برود.
وی افزود: امام (ره) فرمود که دانشگاه مبدا همه تحولات است؛ البته باید به ادامه این سخن نیز توجه کنیم که فرمود چه دانشگاه علوم قدیمه و چه دانشگاه علوم جدیده. یعنی یک مبدا برای همه تحولات در کشور وجود دارد که آن جریان پویای جوانانه اهل فضلی است که میتوان در حوزه و دانشگاه پیدا کرد؛ نه فقط در حوزه یا فقط در دانشگاه و باید فضایلی در کنار هم جمع شود تا این تحولات به وجود بیاید و کسی که این مسیر را انتخاب میکند، باید تلاش کند تا این جامعیت را در خود محقق کند.
رئیس بنیاد نهضت سازمان تبلیغات اسلامی کشور با تصریح بر اینکه بررسی مسائل مربوط به وحدت حوزه و دانشگاه تاکنون از دیدگاههای مختلف مورد بررسی قرار گرفته و بسیاری از صاحبنظران دانشگاه و حوزه در این زمینه نظریاتی را مطرح کردهاند، اضافه کرد: با این حال، اما کسانی که به صورت همزمان در این دو مرکز تحصیل کرده باشند، ممکن است تجربههای گرانبهایی داشته باشند که ره توشهای برای علاقه مندان به علم و تهذیب باشد که میخواهند از طریق دانشگاه یا حوزه آن را کسب کنند.
وی افزود: البته همه آن چیزی که ما میخواهیم در مسیر حوزه علمیه نیست و در آنجا نیز اشکالاتی وجود دارد. کسی که با این نگاه مأموریت محور به حوزه میرود باید در آنجا به دنبال افزونههایی برای تحصیل حوزوی و طلبگی باشد؛ مثلاً حوزه به تنهایی ارتباط با مردم را فراهم نمیکند یا تسلط به اجتهادهای کلان دینی مثل منظومه اندیشه امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب را تأمین نمیکند و ما باید برای این موارد برنامه داشته باشیم.
حجت الاسلام عرب ادامه داد: به نظر من آن هویتی که در جامعه باید چنین نقش آفرینی کند، هویت طلبگی است و خاستگاه معرفتی این هویت باید یک خاستگاه دانش دینی باشد که حوزه است. البته آن حوزهای که فضای دانشگاه و نخبگانی را می فهمد و با آن ارتباط دارد و دانشگاهیان نیز او را بیگانه نمیبینند.
رئیس بنیاد نهضت سازمان تبلیغات اسلامی کشور با بیان اینکه بنده به عنوان یک طلبه معتقدم که در مسیر یک زایش تمدنی هستیم و به سوی تمدن نوین اسلامی در حرکتیم، اضافه کرد: در مرحله زایش تمدنی شاهد بحران ناکارآمدی ساختارها و رویهها هستیم؛ یعنی نه دانشگاه کارکرد لازم را برای جریان سازی در مسیر انسان پروری و ایجاد دانش و دانش افزایی دارد و نه حوزهای که هنوز خود را با این فضا تطبیق نداده است.
وی افزود: در چنین فضایی انسان هوشمند انقلابی باید بتواند به هر شکلی حداکثر استفاده از این مسیری را داشته باشد که وجود خارجی ندارد و محیط دانشگاه برای من از نظر فهم عینیتهای حقیقی انقلاب اسلامی بسیار مفید بوده است.
حجت الاسلام عرب اضافه کرد: کسی که از ابتدا به حوزه بیاید، راه دسترسی به چنین چیزهایی برای او خیلی سخت است، ما مسائلی مانند مشکلات اقتصادی، اجتماعی و رسانهای در زندگی مردم یا بحث نفوذ در بدنه حاکمیت و در سطح نظام را داریم که چنین مسائلی با یک جا نشستن و خواندن اخبار حاصل نمیشود و اگر کسی از نزدیک آنها را لمس نکرده باشد، نمیتواند این مشکلات را به خوبی درک کند.
وی از ضرورت فعالیت دانشجویان و طلاب در تشکلها سخن گفت و افزود: مسائل و معیارهایی در فضای تشکیلاتی و صحنههای دانشگاه و حوزه وجود دارد که هر جایی یافت نمیشود و آموزشهای رسمی و سیستمهای رسمی در حوزه و دانشگاه نمیتواند چنین تجربههایی را ارائه دهد.
رئیس بنیاد نهضت سازمان تبلیغات اسلامی کشور افزود: افراد نباید به دنبال هدفهای خود باشند بلکه به دنبال تکلیف باشند؛ اگر تکلیف ما حضور در حوزه است به تکلیفمان عمل کنیم. گاهی برخی افراد به دنبال اهداف خود هستند ولی نه در حوزه موفق میشوند و نه در دانشگاه. به همین دلیل چنین افرادی درس دانشگاه را به خوبی نمیخوانند و از حوزه نیز بازمی مانند در حالی که چنین کاری اتلاف عمر است.
حجت الاسلام عرب اضافه کرد: بسیاری از دانشجویان مشورت میکنند تا درس دانشگاه را رها کرده و طلبه شوند و سفارش من به این افراد این است که درس خود را تا مقطع کارشناسی به پایان برسانند و از فضای دانشگاه و کارهای تشکیلاتی و انقلابی استفاده کنند و با کسب تجربه، دانش خود را در میدان عمل افزایش دهند و با یک دانش انباشته وارد حوزه شوند و هیچ تأخیری هم محسوب نمیشوند.