محمد سبزهزاری مدیرکل هواشناسی خوزستان در خصوص علت وقوع گرد و غبارهای اخیر در خوزستان اظهار کرد: در دو سال گذشته میزان بارش در منطقه خاورمیانه به شدت کاهش پیدا کرده است در نتیجه کانونهای گرد و غبار کشورهای همسایه مجددا فعال شدهاند.
وی افزود: کانونهای گرد و خاک در کشورهای عراق، سوریه و اردن همیشه فعال هستند و تنها در سالهای با بارش خوب تثبیت میشوند اما در زمانی که بارش کم باشد مجددا فعال میشوند.
سدسازی ترکیه و تاثیر آن بر روزهای گرد و خاکی خوزستان
سبزهزاری گفت: به صورت طبیعی کانونهای گرد و غبار غرب عراق و شرق سوریه از سیلابهایی که از دجله و فرات تامین میشد، تثبیت میشدند اما در چند سال گذشته با سدسازی ترکیه و جلوگیری از ورود حجم وسیع سیلابها به این نقاط، این مناطق دیگر به صورت طبیعی نمیتوانند تثبیت شوند مگر اینکه بارشها بسیار خوب باشند که این شرایط در هر ۱۰ سال یک یا دو بار این اتفاق میافتد و در دیگر سالها باید انتظار گرد و خاک داشته باشیم.
وی افزود: با این دستکاری در طبیعت و وجود کانونهای وسیع گرد و خاک در عراق و سوریه، همیشه به ویژه در اواخر پاییز تا اوایل بهار باید انتظار وقوع گرد و خاک در این مناطق را داشته باشیم.
مدیرکل هواشناسی خوزستان گفت: در این فصول سامانههای بارشی نیز رطوبت کمی دارند و بنابراین نمیتوانند بارندگی ایجاد کنند و این شرایط، موجب ایجاد وزش باد شدید و وقوع گرد و غبار میشود و در نتیجه گرد و خاک به سمت خوزستان میآید.
مقایسه کانونهای گرد و غبار خوزستان با شرایط پنج سال پیش
وی بیان کرد: کانونهای گرد و غبار داخلی خوزستان هنوز به فعالیت سالهای ۹۵ و پیش از آن نرسیدهاند زیرا هنوز هور “منصوریه” که یکی از کانونهای اصلی گرد و غبار در اطراف اهواز است، از سیل ۹۸ آب دارد. در برخی کانونها نیز درختکاری انجام شده و نسبتا تثبیت شدهاند.
سبزهزاری گفت: هنوز در برخی کانونها نیز کاری انجام نشده است که باید اعتبار مورد نیاز تامین و از روشهای مختلف برای تثبیت آنها استفاده شود.
چقدر از گرد و خاکهای خوزستان، داخلیاند؟
وی بیان کرد: بر اساس تحقیقی که در در سال ۲۰۱۷ انجام شد، حدود ۶۴ درصد گرد و غبارها داخلی و ۳۶ درصد با منشاء خارجی هستند اما اکنون دادهای در این زمینه نداریم.
مدیرکل هواشناسی خوزستان تصریح کرد: در صورت ادامه کاهش بارندگی و خشکسالی، احتمال بازگشت به شرایط پنج سال پیش وجود دارد.
وی در خصوص وضعیت گرد و غبار در نیمه نخست سال آینده گفت: در فصلهای گرم، سامانههای بارشی کمتر به سمت پایین میآیند و در نتیجه، چنین گرد و غبارهایی در کشورهای اطراف رخ نمیدهد تا به سمت خوزستان بیایند اما در فصلهای پاییز یا زمستان سال آینده باید مجددا انتظار فعال شدن این کانونها را داشته باشیم.
خوزستان در احاطه کانونهایی گرد و غبار
وی با بیان اینکه در هر فصل بخشی از کانونهای کشورهای اطراف فعال میشوند، افزود: در فصل بهار کانونهای گرد و غبار همرفتی در جنوب عراق و شمال عربستان فعال میشوند، در فصل پاییز و زمستان نیز گرد و خاک عراقی و سوریهای به سمت خوزستان میآید بنابراین خوزستان در هر فصل، از گرد و خاک یک کشور تحت تاثیر قرار میگیرد در نتیجه پیشبینی میشود روزهای خاکی بیشتری در خوزستان داشته باشیم.
خاکی که وارد خوزستان میشود، عمدی است؟
وی در خصوص انتشار ویدیویی در فضای مجازی مبنی بر اینکه از سمت عراق با دستگاهی خاک به سمت ایران هدایت میشود، تصریح کرد: اگر عراق بخوهد این کار را انجام دهد ابتدا گرد و خاک کل عراق را فرا میگیرد و سپس خاک به خوزستان میرسد بنابراین این موضوع کاملا رد میشود و صحت ندارند.